رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، میگوید بررسی «مشکلات بر سر برنامه جنگدههای اف-۳۵» موضوع اصلی گفتوگوی او با رئیس جمهوری آمریکا در نشست تغییرات اقلیمی در اسکاتلند خواهد بود.
ترکیه در میان سازندگان و خریداران جتهای جنگده اف-۳۵ بود، اما بعد از خرید سیستم پدافند اس-۴۰۰ از روسیه، از این برنامه کنار گذاشته شد. ترکیه این اقدام را غیرمنصفانه توصیف کرده و خواهان دریافت ۱.۴ میلیارد دلار خسارت است.
اردوغان میگوید واشنگتن به ازای پرداخت خسارت، به آنکارا پیشنهاد فروش جنگندههای اف-۱۶ و کیت نوسازی هواپیماهای جنگیاش را داده است. ایالات متحده اما میگوید چنین پیشنهادی را به ترکیه ارائه نکرده است.
خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه پنجم آبان به نقل از خبرگزاری آناتولی نوشت، اردوغان گفته است: «اطلاعاتی که ما دریافت کردیم حاکی از این است که آنها [مقامات آمریکا] به نوعی برنامه برای پرداخت [غرامت به ترکیه] فکر میکنند. این که حقیقت دارد یا نه را از آنها خواهیم پرسید. ولی برای من خوب است در عالیترین رده و با خود آقای بایدن در این مورد گفتوگو کنم. اگر این طور باشد، به سمت توافقی در این راستا خواهیم رفت.»
اجلاس تغییرات اقلیمی گلاسکو از ۳۱ اکتبر تا ۱۲ نوامبر در اسکاتلند برگزار میشود. رئیس جمهوری ترکیه پیشتر گفته بود در جریان اجلاس سران گروه ۲۰ در ایتالیا هم با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، دیدار میکند.
خرید سیستم سامانه اس-۴۰۰ روسیه توسط ترکیه موجب اعمال تحریمهای از سوی واشنگتن علیه آنکارا شده است. در سال ٢٠١٩، ایالات متحده برنامه فروش بیش از یکصد فروند جنگنده اف-۳۵ به ترکیه را لغو کرد. در دسامبر سال ٢٠٢٠ نیز ایالات متحده اداره صنایع دفاعی ترکیه و اسماعیل دمیر، رئیس آن، و همچنین سه کارمند دیگر آن اداره را در لیست سیاه تحریم قرار داد.
واشنگتن میگوید سامانه اس-۴۰۰ تهدیدی برای جنگندههای اف-۳۵ و همچنین سیستمهای دفاعی ناتو در سطح کلانتر است. آنکارا میگوید قادر به خرید سامانههای دفاع هوایی از هیچ متحد ناتو با شرایط رضایتبخش نیست.