لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۱۵ آذر ۱۴۰۳ ایران ۰۲:۱۵

تظاهرات میلیونی در مصر و اعلام «یوم الرحیل» برای کناره گیری حسنی مبارک


میدان تحریر در قاهره، سه شنبه ۱ فوریه ۲۰۱۱
میدان تحریر در قاهره، سه شنبه ۱ فوریه ۲۰۱۱

مردم معترض مصر در هشتمین روز متوالی حضور گسترده در خیابان های قاهره و دیگر شهرهای این کشور، روز سه شنبه در آنچه که آن را پیشتر «تظاهرات میلیونی» نام نهاده بودند، در میدان تحریر قاهره و خیابان های منتهی به میدان گرد هم آمدند.

با وجودی که نیروهای امنیتی دولتی خیابان های منتهی به میدان تحریر و جاده های قاهره را مسدود کرده اند، حضور مردم در میدان پررنگ تر از همیشه بود. میدان تحریر در روزهای اخیر صحنه اعتراض های مردم مصر علیه حاکمیت و ریاست جمهوری سی ساله حسنی مبارک بر این کشور بوده است. گزارش ها حاکی است در فضای فعلی، مردم برای حفظ حضور گسترده در خیابان ها نان و غذا و نوشیدنی میان جمعیت پخش می کنند و حس همدلی و همکاری در میان آنان موج می زند. آنان در اقدامی داوطلبانه در روزهای اخیر حفظ امنیت کوچه ها و محله ها را در مقابل غارتگران و همچنین پاک کردن خیابان ها از زباله را بر عهده گرفتند.

بنا به اخباری که هر لحظه از سوی خبرگزاری ها منتشر می شود و تصاویری که از قاهره می رسد، جمعیت هر لحظه در میدان تحریر قاهره افزایش یافته و سیل جمعیت موجود در این میدان، آنگونه که تلویزیون های الجزیره و سی ان ان اعلام کردند، بیش از یک میلیون نفر است. گفته می شود سربازان تظاهرکنندگان را پیش از ورود به میدان تحریر بازرسی می کنند.

ارتش مصر شامگاه دوشنبه با صدور بیانیه ای اعلام کرد که مداخله ای در تظاهرات مسالمت آمیز مردم نمی کند و مطالبات مردم را به رسمیت می شناسد. این اقدام ارتش از سوی تحلیلگران به منزله قطع حمایت ارتش از حسنی مبارک تعبیر شد. خبرگزاری های بین المللی به نقل از تحلیلگران و کارشناسان جهان عرب، راهپیمایی روز سه شنبه را در آینده مصر «سرنوشت ساز» اعلام کردند. تظاهرات گسترده علاوه بر قاهره، همزمان در شهرهای دیگری چون اسکندریه و سوئز نیز در جریان است.

ناراضیان مصری همچنان برخواسته خود، یعنی خروج هرچه زودتر حسنی مبارک، از ریاست جمهوری کشورشان تاکید دارند و می گویند تا زمانی که مبارک نرود، به اعتراض های خود ادامه می دهند. گفته می شود مردم حضور در میدان تحریر قاهره را به منزله پایگاه اعلام موجودیت خود می دانند و تا انجام مطالباتشان حاضر به ترک آن نیستند و به همین دلیل شب را نیز در همانجا به صبح میرسانند. آنان همچنین وعده اعتصاب سراسری داده اند.

تجمعات و تظاهرات گسترده و میلیونی مردم مصر در حالی ادامه دارد که تلویزیون رسمی مصر درباره امکان بروز خشونت در تظاهرات هشدار داده و از مردم خواسته بود از خانه خارج نشوند. همچنین مقررات منع رفت و آمد که از سوی دولت در روزهای گذشته بارها اعلام شد، عملا با بی اعتنایی مردم معترض و ادامه حضور خیابانی آنان، شکلی ناکارآمد به خود گرفت.

حضور تمامی اقشار جامعه، زنان و مردان و کودکان در تظاهرات قابل مشاهده است و با وجود تاریکی و سرد شدن هوا و همچنین پرواز هلیکوپترهای دولتی بر فراز خیابان ها، مردم فریاد می زنند «ارحل» به معنای «برو». مردم این شعار و شعارهای مشابه دیگر را بر پلاکاردها نوشته و یا آن ها را فریاد می زنند. محمد البرادعی از چهره های سرشناس مخالف حسنی مبارک که این روزها از چهره های جدی اپوزیسیون به شمار می رود، نیز گفته است معترضان خواسته اند که مبارک تا روز جمعه که معترضان آن را «یوم الرحیل» یعنی «روز رفتن» نامگذاری کرده اند، قدرت را ترک کند.

یک تظاهرکننده می گوید: «ما خواستار سقوط دولت هستیم و به حسنی مبارک می گوییم که نخواهیم گذاشت هیچ یک از اعضای دولت او جایگزین شود». یک تظاهرکننده دیگر می گوید: «ما تمام عمر سرکوب شده ایم، همیشه آرزو داشتیم که حرف بزنیم و تظاهرات کنیم، همیشه در ترس زندگی کردیم، و اکنون همه با هم متحدیم، مسلمان و مسیحی».

کشور مصر با ۸۰ میلیون جمعیت، متحد عمده آمریکا در جهان عرب و اولین کشور عربی است که با اسرائیل رابطه رسمی و قرارداد صلح امضا کرده است. آنگونه که خبرگزاری اسوشیتدپرس اعلام کرده است، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که در چند روز گذشته درباره روند صلح خاورمیانه با وجود وضعیت جدید مصر، ابراز نگرانی کرده، تاکید کرده است که جامعه بین الملل باید درخواست کند که دولت آینده مصر به معاهده صلح اسرائیل و مصر که دو طرف آن را سی سال پیش امضا کردند، احترام بگذارد.

پس از ترور انورسادات رئیس جمهوری اسبق مصر در ۱۹۸۱، حسنی مبارک فرمانده سابق نیروی‌هوایی و معاون سادات، به ریاست جمهوری مصر انتخاب شد و فرمانده کل نیروهای مسلح مصر شد.

در چند ماه گذشته نقض حقوق بشر، از جمله سرکوب تمامی گروه های سیاسی معترض و اعمال شکنجه های شدید علیه زندانیان منتقد و همچنین نبود آزادی های مدنی و شرایط بد اقتصادی، موجب بروز اعتراض های مدنی مردم مصر شد. از آنجا که حسنی مبارک در سه دهه گذشته در جهت برآوردن مطالبات غرب در خاورمیانه عمل می کرد، کارنامه و سابقه تاریک دولت او در زمینه حقوق بشر، فساد اداری و انتخابات مخدوش در مصر، مورد اعتراض هم پیمان های غربی مصر قرار نگرفت و کمک های مالی و سیاسی آمریکا، بریتانیا و دیگر کشورهای اروپایی از مصر همچنان ادامه یافت.

گروه اسلامگرای اخوان المسلمین همواره از سوی حسنی مبارک و حامیانش از جمله دولت اسرائیل، به عنوان ابزار تهدید برای حفظ حاکمیت مصر مورد استفاده قرار گرفته است. آنان می گوید در صورت تضعیف دولت مبارک، گروه اسلامگرا و افراطی اخوان المسلمین تقویت شده و این کشور به سوی اسلامگرایی سوق داده خواهد شد. اخوان المسلمین با جنبش حماس در نوار غزه و حزب الله لبنان روابط دارد. جمهوری اسلامی ایران نیز اعتراض های مردمی در مصر را با انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ در ایران مقایسه کرده است و علی اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفته است ایران به سهم خود همراه «آزادی خواهان جهان، از نهضت ملت بزرگ مصر» حمایت می کند.

از چند روز پیش دولت مصر برای قطع ارتباط مردم و بخصوص جوانان با یکدیگر در سازماندهی تجمعات، اقدام به قطع اینترنت و جلوگیری از حضور جوانان مصری در شبکه های اجتماعی اینترنتی مثل فیسبوک و تویتر کرد اما با حضور خبرنگاران خارجی اخبار و تصاویر به شکل لحظه به لحظه از تلویزیون های بین المللی پخش می شود و اطلاع رسانی در مصر شکل فرد به فرد گرفته است. به گزارش خبرگزاری های جهانی تحولات ضد دولتی مردم مصر و پیش از آن ناآرامی های تونس، که فرار زین العابدین بن علی، رئیس جمهوری تونس را به دنبال داشت، موجب بروز موجی از تحرک در جهان عرب شده است. در روزهای اخیر صفحاتی در فیسبوک و تویتر با هدف سازماندهی تجمعات اعتراضی در سوریه، لیبی و اردن در ماه فوریه شکل گرفته است.

با شدت گرفتن زمزمه ها از سوی روزنامه های مطرح بین المللی، کارشناسان و تحلیلگران مسائل سیاسی جهان عرب و همچنین دولتمردان جهان مبنی بر این که آقای مبارک دیر یا زود، مجبور به کناره گیری است، بحث بر سر این که چه کسی جانشین حاکمیت مصر خواهد شد، شدت گرفته است.

XS
SM
MD
LG