هفته نامه اکونومیست چاپ لندن نوشته است در منطقه ای که سیاست فاقد شفافیت است و بازیگران با اسامی عجیب و غریب وارد عرصه سیاست می شوند، گروه موسوم به «امارت اسلامی عراق و شام» (داعش) می خواهد عملش تجلی اسمش باشد.
اوکونومیست با مطرح کردن این نکته که «شاید القاعده زیاده از حد تندروی کرده » می نویسد گروه داعش که با خروج نیروهای آمریکایی از عراق در سال ۲۰۱۱ به عنوان یک گروه وابسته به القاعده آغاز به فعالیت کرد، به زودی در شمال کشور قدرتی به هم زد، مناطق روستایی سنی نشین را در کنترل گرفت، و به ارعاب شیعیان ساکن بخش های جنوبی عراق پرداخت. «امارت اسلامی عراق و شام» از فروردین ماه قلمرو فعالیتش را به سوریه گسترش داده، و علاوه بر عراق، بر منطقه تاریخی شام – مشتمل بر لبنان و فلسطین و حتی اردن – هم ادعای حاکمیت می کرد. این گروه با برخورداری از تسلیحات و بودجه بیشتر، به تدریج توانست مناطقی از دره رود فرات و بیشتر بخش های شمالی را که گروه های شورشی دیگر از کنترل دولت آزاد کرده بودند، در دست بگیرد و اقتداری دولت گونه بر آن مناطق اعمال کند. اما اکنون به نظر می رسد دوره اوجگیری سریع گروه به پایان رسیده است.
شورشیان مسلح داعش، که عده شان در سراسر جهان به ۷۰۰۰ نفر می رسد، در سه جبهه در حال جنگند. در سوریه، موج مخالفت با گروه در آخرین روز ماه دسامبر و هنگامی به اوج رسید که داعش جسد شکنجه شده یک پزشک را که فرمانده گروه احرار شام بود برای آن گروه فرستاد. گروه سلفی احرار شام و داعش پیشتر با یکدیگر متحد بودند. تازه ترین دشمن تراشی داعش گروگانگیری ۵ نفر از کارکنان سازمان خیریه «پزشکان بدون مرز» بود. سازمان خیریه فرانسوی پزشکان بدون مرز یکی از معدود سازمان های کمک رسانی است که هنوز مایل به کار در سوریه است.
از آن زمان، شورشیان سوریه از هر گروه و دسته ای – از جمله جبهه النصرت، از وابستگان به القاعده در سوریه تا اسلامگرایان دیگر و گروه موسوم به «ارتش آزاد سوریه» که میانه روتر و از حمایت غرب برخوردار است – که از افراطگرایی های داعش به تنگ آمده اند، با هم متحد شدند و داعش را از مواضعش در نوار شمالی سوریه بیرون راندند. در رقه – بزرگترین شهری که تماماً در دست اپوزیسیون سوریه است و اخیرا در کنترل داعش بود – داعش اکنون تنها یک ساختمان را در دست دارد. همچنین گفته می شود این گروه از میان همه گذرگاههای مرزی ترکیه که پیشتر کنترل آن را داشت، اکنون تنها یکی را در دست دارد، و ستاد مرکزی اش را در بخشی از حلب که در کنترل شورشیان است، از دست داده است.
در عراق هم گروه داعش وضعیت محکمتری از سوریه ندارد. هر چند اعضای گروه روز سوم ژانویه بخش هایی از دو شهر فلوجه و رمادی در استان انبار در مرز سوریه را تصرف کردند، اکنون به نظر می رسد ورق به نفع نوری المالکی نخست وزیر عراق برگشته است. وی نیروهای ارتش را که عمدتاً شیعه هستند به جنگ تمام عیار علیه داعش نفرستاد، ولی توانست حمایت تسلیحاتی آمریکا، و گروه های سنی را برای مبارزه علیه القاعده جلب کند.
به نوشته اکونومیست، به نظر می رسد انتقال نیروهای داعش از سوریه به سمت عراق، موجب پراکندگی و تضعیف گروه شده است. این در حالی است بنابر گزارش های تأیید نشده، داعش در دیگر کشورهایی که در گذشته جزو بلاد شام شمرده می شدند – از جمله لبنان – هم جبهه سومی گشوده است. در یک نوار کاست که اصل بودن آن تأیید نشده، داعش مسئولیت انفجار دوم ژانویه یک خودرو در برابر دفتر حزب الله لبنان را برعهده گرفته است. گروه شیعه حزب الله لبنان از رژیم سوریه حمایت می کند. این تازه ترین اقدام انتقامجویانه گروه های لبنانی از هواداران جناح های مختلف در جنگ سوریه بود.
جای شگفتی نیست که در سوریه، بسیاری بر این باورند که به رغم رشادت های اعضای داعش، فعالیت های آن گروه رژیم اسد را قویتر کرده است. روز ششم ژانویه، شبه نظامیان داعش پیش از تسلیم مواضع خود در شهر حلب، ۵۰ غیرنظامی را کشتند و چندین خودرو بمب گذاری شده را در گوشه و کنار شهر منفجر کردند. سخنگوی داعش روز هشتم ژآنویه اعلام کرد «جنگجویان داعش شیرهای گرسته ای هستند که استخوان می خورند و خون می آشامند، و هیچ چیز برایشان گواراتر از خون اعضای گروه سهوه نیست.» سهوه یکی دیگر از گروه های وابسته به القاعده است که پیشتر با داعش متحد بود، ولی اکنون دو گروه به جان یکدیگر افتاده اند.
مهار موفقیت آمیز «امارت اسلامی عراق و شام» می تواند صحنه نبرد را هم در سوریه و هم در عراق تغییر دهد. گروه داعش برای نفاق افکنی میان دو گروه شیعه و سنی سخت تلاش کرده است. در عراق ، داعش به آشوب ها دامن زد تا جایی که سال ۲۰۱۳ را مرگبارترین سال برای آن کشور پس از سال ۲۰۰۸ کرد.دولت اسد هم از حضور داعش به نفع خود بسیار استفاده برده و سعی می کند خود را گزینه ای جلوه دهد که کمتر از دیگران برای سوریه بد است.
پس از چندین ماه، اکنون مخالفان دولت سوریه داعش را به چشم دشمن اصلی می نگرند و از میان برداشتن آن گروه به اندازه مبارزه با دولت اسد برای شورشیان اهمیت یافته است.
اوکونومیست با مطرح کردن این نکته که «شاید القاعده زیاده از حد تندروی کرده » می نویسد گروه داعش که با خروج نیروهای آمریکایی از عراق در سال ۲۰۱۱ به عنوان یک گروه وابسته به القاعده آغاز به فعالیت کرد، به زودی در شمال کشور قدرتی به هم زد، مناطق روستایی سنی نشین را در کنترل گرفت، و به ارعاب شیعیان ساکن بخش های جنوبی عراق پرداخت. «امارت اسلامی عراق و شام» از فروردین ماه قلمرو فعالیتش را به سوریه گسترش داده، و علاوه بر عراق، بر منطقه تاریخی شام – مشتمل بر لبنان و فلسطین و حتی اردن – هم ادعای حاکمیت می کرد. این گروه با برخورداری از تسلیحات و بودجه بیشتر، به تدریج توانست مناطقی از دره رود فرات و بیشتر بخش های شمالی را که گروه های شورشی دیگر از کنترل دولت آزاد کرده بودند، در دست بگیرد و اقتداری دولت گونه بر آن مناطق اعمال کند. اما اکنون به نظر می رسد دوره اوجگیری سریع گروه به پایان رسیده است.
شورشیان مسلح داعش، که عده شان در سراسر جهان به ۷۰۰۰ نفر می رسد، در سه جبهه در حال جنگند. در سوریه، موج مخالفت با گروه در آخرین روز ماه دسامبر و هنگامی به اوج رسید که داعش جسد شکنجه شده یک پزشک را که فرمانده گروه احرار شام بود برای آن گروه فرستاد. گروه سلفی احرار شام و داعش پیشتر با یکدیگر متحد بودند. تازه ترین دشمن تراشی داعش گروگانگیری ۵ نفر از کارکنان سازمان خیریه «پزشکان بدون مرز» بود. سازمان خیریه فرانسوی پزشکان بدون مرز یکی از معدود سازمان های کمک رسانی است که هنوز مایل به کار در سوریه است.
از آن زمان، شورشیان سوریه از هر گروه و دسته ای – از جمله جبهه النصرت، از وابستگان به القاعده در سوریه تا اسلامگرایان دیگر و گروه موسوم به «ارتش آزاد سوریه» که میانه روتر و از حمایت غرب برخوردار است – که از افراطگرایی های داعش به تنگ آمده اند، با هم متحد شدند و داعش را از مواضعش در نوار شمالی سوریه بیرون راندند. در رقه – بزرگترین شهری که تماماً در دست اپوزیسیون سوریه است و اخیرا در کنترل داعش بود – داعش اکنون تنها یک ساختمان را در دست دارد. همچنین گفته می شود این گروه از میان همه گذرگاههای مرزی ترکیه که پیشتر کنترل آن را داشت، اکنون تنها یکی را در دست دارد، و ستاد مرکزی اش را در بخشی از حلب که در کنترل شورشیان است، از دست داده است.
در عراق هم گروه داعش وضعیت محکمتری از سوریه ندارد. هر چند اعضای گروه روز سوم ژانویه بخش هایی از دو شهر فلوجه و رمادی در استان انبار در مرز سوریه را تصرف کردند، اکنون به نظر می رسد ورق به نفع نوری المالکی نخست وزیر عراق برگشته است. وی نیروهای ارتش را که عمدتاً شیعه هستند به جنگ تمام عیار علیه داعش نفرستاد، ولی توانست حمایت تسلیحاتی آمریکا، و گروه های سنی را برای مبارزه علیه القاعده جلب کند.
به نوشته اکونومیست، به نظر می رسد انتقال نیروهای داعش از سوریه به سمت عراق، موجب پراکندگی و تضعیف گروه شده است. این در حالی است بنابر گزارش های تأیید نشده، داعش در دیگر کشورهایی که در گذشته جزو بلاد شام شمرده می شدند – از جمله لبنان – هم جبهه سومی گشوده است. در یک نوار کاست که اصل بودن آن تأیید نشده، داعش مسئولیت انفجار دوم ژانویه یک خودرو در برابر دفتر حزب الله لبنان را برعهده گرفته است. گروه شیعه حزب الله لبنان از رژیم سوریه حمایت می کند. این تازه ترین اقدام انتقامجویانه گروه های لبنانی از هواداران جناح های مختلف در جنگ سوریه بود.
جای شگفتی نیست که در سوریه، بسیاری بر این باورند که به رغم رشادت های اعضای داعش، فعالیت های آن گروه رژیم اسد را قویتر کرده است. روز ششم ژانویه، شبه نظامیان داعش پیش از تسلیم مواضع خود در شهر حلب، ۵۰ غیرنظامی را کشتند و چندین خودرو بمب گذاری شده را در گوشه و کنار شهر منفجر کردند. سخنگوی داعش روز هشتم ژآنویه اعلام کرد «جنگجویان داعش شیرهای گرسته ای هستند که استخوان می خورند و خون می آشامند، و هیچ چیز برایشان گواراتر از خون اعضای گروه سهوه نیست.» سهوه یکی دیگر از گروه های وابسته به القاعده است که پیشتر با داعش متحد بود، ولی اکنون دو گروه به جان یکدیگر افتاده اند.
مهار موفقیت آمیز «امارت اسلامی عراق و شام» می تواند صحنه نبرد را هم در سوریه و هم در عراق تغییر دهد. گروه داعش برای نفاق افکنی میان دو گروه شیعه و سنی سخت تلاش کرده است. در عراق ، داعش به آشوب ها دامن زد تا جایی که سال ۲۰۱۳ را مرگبارترین سال برای آن کشور پس از سال ۲۰۰۸ کرد.دولت اسد هم از حضور داعش به نفع خود بسیار استفاده برده و سعی می کند خود را گزینه ای جلوه دهد که کمتر از دیگران برای سوریه بد است.
پس از چندین ماه، اکنون مخالفان دولت سوریه داعش را به چشم دشمن اصلی می نگرند و از میان برداشتن آن گروه به اندازه مبارزه با دولت اسد برای شورشیان اهمیت یافته است.
