پنج سناتور جمهوری‌خواه آمریکا روز پنجشنبه طرحی را به مجلس سنا عرضه کردند که می‌گوید هر گونه توافق نهایی هسته‌ای با ایران باید به تایید کنگره ایالات متحده برسد.
باب کورکر، لیندزی گراهام، مارکو روبیو، جان مک کین، و جیمز ریش، این طرح را تحت عنوان «قانون ۲۰۱۴ مذاکرات اتمی ایران» عرضه کردند.
بر اساس بیانیه مطبوعاتی که چهارشنبه شب توسط سناتور باب کورکر منتشر شد، این طرح هر گونه تمدید بیشتر گفتگوهای هسته‌ای با ایران را ممنوع می‌کند و اگر توافق نهایی به تصویب اکثریت کنگره نرسد، از اجرای آن جلوگیری می‌کند.
طرح این پنج سناتور همچنین می‌خواهد اطمینان حاصل شود که ایران به تعهدات خود عمل می‌کند.
خبرگزاری فرانسه در همین ارتباط به نقل از جان مک کین نوشت «دیپلماسی نمی‌تواند یک روند بدون پایان باشد که به ایران اجازه دهد برای خود زمان بخرد در حالی که برنامه اتمی‌اش را پیش ببرد و تحریم‌ها را تضعیف کند.»
سناتور کورکر نیز با بیان این که قویاً از تلاش‌های دیپلماتیک سنگین برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات اتمی حمایت می‌کند، گفت «اما باید روشن باشد که دیگر تمدیدی وجود نخواهد داشت.»
پس از شش ماه گفتگو، ایران و قدرت‌های جهانی، در ساعات پایانی روز جمعه گذشته ۲۷ تیر ماه، اعلام کردند که برای تمدید مدت گفتگوهای جامع هسته‌ای به مدت چهار ماه دیگر توافق کردند.
در این بیانیه مطبوعاتی از سناتور کورکر نقل شده «این طرح در حالی که شامل تحریم‌های تازه علیه ایران نیست، اما به کنگره اجازه می‌دهد اگر نتوان به یک قرارداد پذیرفتنی نهایی رسید، به دنبال تحریم‌های بیشتری باشد.»
لیندزی گراهام گفت: «آخرین چیزی که دنیا می‌خواهد، توافقی است که به ایران اجازه دهد توان گریز اتمی خود را حفظ کند. این توافق باید برای بررسی به کنگره فرستاده شود و کنگره باید قابلیت رد آن را داشته باشد.»
او گفت: «کنگره نقشی اساسی در اعمال تحریم‌ها علیه ایران داشته و باید بتواند بگوید که آیا توافق نهایی به اندازه کافی قوی است که تحریم‌ها برداشته شود یا خیر. [باراک] اوباما، رئیس جمهوری، احساس کرد در مورد اقدام در سوریه به تایید کنگره نیاز دارد و کنگره باید اصرار کند که در مورد هر گونه توافق اتمی با ایران حضور داشته باشد.»
سناتو روبیو نیز گفت «از طریق دادن امتیازات عمده یکجانبه به ایرانی‌ها، دولت [اوباما] اساس یک قرارداد خیلی بد را پایه ریزی می کند. ضروری است که کنگره امکان بررسی کامل، بحث، و رای گیری در مورد هر قراردادی را که با ایران امضا شود، داشته باشد.»
سناتور ریش گفت: «این مصوبه مهم به کنگره اطمینان می دهد که بتواند هر گونه توافق اتمی با ایران را که شامل بازرسی های قوی و مکانیزم های تاییدی نباشد، رد کند.»
طرح پنج سناتور از رئیس جمهوری آمریکا می خواهد هر گونه توافق جامع اتمی با ایران را طی ۳ روز پس از امضای آن به کنگره بفرسد تا طی یک دوره ۱۵ روزه بررسی شود. مجلس نمایندگان و مجلس سنا پس از آن ۱۵ روز دیگر وقت دارند که به طور مشترک آن توافق را رد کند.
این طرح همچنین می‌گوید اگر مجلس نمایندگان و مجلس سنا به طور مشترک توافق اتمی با ایران را رد کنند، هر گونه تحریمی که پیشتر به طور موقت برداشته شده بود دوباره اعمال می شود. طرح می‌گوید اگر رئیس جمهوری آمریکا توافق نهایی را برای بررسی به کنگره ندهد، تحریم هایی که تحت توافق اولیه اتمی با ایران به طور موقت برداشته شده بود، بار دیگر از ۲۸ نوامبر ۲۰۱۴ (۷ آذر ۱۳۹۳) ، چهار روز پس از پایان دوره تمدید شده مذاکرات اجرا می شود.
طرح سناتور ها همچنین می گوید ظرف ۱۰ روز پس از آنکه جامعه اطلاعاتی مدارکی دریافت کند که از عدم پایبندی ایران به شرایط توافق اتمی یا از عدم همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر دهد، رئیس اطلاعات ملی آمریکا باید بگوید آیا این اطلاعات درست و معتبر است یا خیر و کنگره را مطلع کند. طرح می گوید اگر معلوم شود ایران فریب داده، تحریم هایی که موقتا برداشته شده دوباره اعمال می شود.
در همین حال، خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت بعید است که این طرح در سنای آمریکا که اکنون طرفداران دموکرات باراک اوباما اکثریت کرسی های آن را در اختیار دارند، به رای گیری گذاشته شود. رویترز می گوید سناتورهای دموکرات گفته اند تصویب چنین طرحی که می تواند مذاکرات با ایران را با اخلال مواجه کند، کار نامناسبی است.
