در حالیکه به خاطر اوضاع نابسامان جهان، از جنگ در خاورمیانه تا پراکندگی آوارگان در اروپا گرفته تا نتیجه غیرمنتظره انتخابات آمریکا در فیلمهای جشنواره برلین، گرایشهای سیاسی بیشتر از گذشته دیده میشود، مدیر جشنواره و اعضای هیات داوران، نمایشهای سیاسی جلوی دوربین خبرنگارها، برای اعتراض به سیاستهای رئیس جمهوری جدید آمریکا ترتیب دادند.
دوره شصت و هفتم جشنواره بینالمللی فیلم برلین، در بخش مسابقه، فیلمی از ایران ندارد.
ماه آبان گذشته در خبرها منعکس کردیم، که خانم «آنکه لوکه»، نمایندهای که برای جمع آوری چند فیلم برای نمایش در فستیوال برلین، به ایران رفته بود، در فرودگاه تهران، متوقف شد، و فیلمهائی که می خواست برای بازبینی مقامات جشنواره، از ایران خارج کند، توقیف کردند.
از ایران
با این حال، از ایران، تنها یک فیلم سینمائی در جشنواره هست، که در بخش «فوروم»، که کارش نمایش فیلمهای تجربی است، قرار گرفته: فیلم «تمارض» از «عبد آبست»، در یک محیط بسته و روی پرده سبز، فیلمبرداری شده.
داستان آن، بنا به کاتالوگ جشنواره، دیدار مشکوک چند جوان است در منطقه مرزی ایران و عراق، از منزل یک آشنای دور، که ابتدا آنها را خوب تحویل میگیرد، ولی بعد به آنها مشکوک میشود و به روی آنها، هفتتیر می کشد. با آمدن پلیس، همه دستگیر میشوند.
داستان این فیلم تجربی، در یک فاصله زمانی هشت ساعته رخ می دهد. خود آقای «آبست» که بازیگر تئاتر است، در کنار دیگر هنرمندان، در فیلم «تمارض» جلوی دوربین میرود.
نسخه تمیز شده فیلم «کلوزآپ» از عباس کیارستمی، و همچنین دو مستند، فیلمهای ایرانی دیگر جشنواره برلین هستند که در بخش مسابقه ۱۸ فیلم، اغلب از کارگردانهای اروپائی نمایش میدهد و در بخشهای دیگر، امسال ۴۰۰ فیلم مختلف را گنجانده است.
فیلم «دیدبانی قطار» دوم
کارگردان «دنی بویل» بعد از ۲۱ سال، دنبالهای برای فیلم مشهورش Trainspotting ساخته است که هفته گذشته در جشنواره برلین، جلسه نخستین رونمائی جهانی آن، برگزار شد، قبل از آنکه در بریتانیا اکران شود. فیلم جدید، به طور خلاصه، T2 نام دارد و نام فیلم قبلی را هم یدک میکشد.
فیلم Trainspotting ، که در سال ۱۹۹۶ ساخته شده، از روی رمانی از نویسنده پرکار و پرفروش ایرلندی، «ایرواین ولش» ساخته شده. این فیلم، داستان چند جوان معتاد به هروئین است، در شهر «ادینبورگ» پایتخت اسکاتلند.
شخصیت محوری فیلم، با بازی «ایون مکگرگور» سرانجام ترک میکند، و با پول حاصل از فروش یک بسته بزرگ هروئین، که از دوستی سرقت کرده بود، به آمستردام فرار میکند.
بازیگران «جانی لی میلر»، «ایون برمنر» و «آنجلا ندیالکووا»، همراه «دنی بویل» در جشنواره برلین، روی فرش قرمز حاضر شدند.
در فیلم دوم، تقریبا تمام بازیگران فیلم اول، حضور دارند، در حالیکه هر یک، با بازی در فیلمهای دیگر، موقعیت دیگری در سینما یافتهاند، و خود «دنی بویل» هم با کارگردانی فیلمهای متعدد، از جمله فیلم مشهور «زاغهسگ میلیونر» Slumdog Millionaire که اسکار بهترین فیلم را گرفت، به ستارهای در عالم سینما تبدیل شده است.
در مصاحبه مطبوعاتی بعد از نمایش فیلم، «دنی بویل» میگوید برگشتن به کار با کسانی که قبلا، در دوره ای متفاوت از کار خود، با آنها همکاری کردهاید، بسیار خوب است، چون همه میدانند که کی هستند و چی هستند و در بازگشت به نقطه صفر، متوجه میشوند که چیزهای مشترکی دارند که یافتن آنها در بین این دسته از آدمهای خوب، کمیاب است.
در فیلم جدید، که هم اکنون در بریتانیا روی اکران است، «مارک رنتون»، شخصیتی که «ایون مکگرگور» بازی می کرد، برای یافتن دوستان قدیم، از امستردام به ادینبورگ باز میگردد، و از جمله، تلاش میکند یکی از دوستان همچنان اسیر هروئین را به ترک وادار کند. از سوی دیگر، د«بگبی»، دوست سابق دیگر، دنبال «رنتون» میگردد، که به انتقام بیست سال زندانی که کشیده، او را سربه نیست کند.
اعتراض به دیوار ترامپ در دیوار برلین
از رویدادهای سیاسی جشنواره امسال، دیدار نمادین هنرپیشه و کارگردانان از دیوار برلین بود. در این دیدارها «دیهگو لونا» کارگردان مکزیکی به همراه بازماندگان دیوار برلین، همراه با «دییتر کاسلیک» رئیس جشنواره، در کنار چند میهمان مکزیکی، و «دورا بوچوچا»، تهیه کننده تونسی، عضو هیات داوران، و «پال ورهوون» کارگردان هلندی، که امسال، رئیس هیات داوران جشنواره است، در کنار این دیوار حضور داشتند.
بهانه این نمایش رسانهای، اظهارنظر درباره دیواری است که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا قصد دارد در مرز مکزیک بسازد.
کاسلیک، رئیس جشنواره می گوید دیوار ساختن، جنون آمیز است و از آلمانی ها مثال می آورد که به نظر او به خاطر تجربه دیوار برلین، که در سال ۱۹۶۱ بین دو قسمت شرقی و غربی برلین کشیده شد، در این موضوع تخصص دارند.
او می گوید می خواهد به دوستان در مکزیک راه برکندن دیوار، یا نساختن آن را نشان دهد.
«دیه گو لونا» میگوید قصد او این است که به همفکران خود در آمریکا بگوید که داستان آنها مهم است، و سینماگران، این داستان را بازخواهند گفت. او میگوید با آن دسته از آمریکائیان، که امروز در برابر سیاستهای رئیس جمهوری جدید، مقاومت میورزند، هم داستان است.
سوریه خاکسترشده
فیلم بلژیکی Insyriated، که نام آن بازی با اسم «سوریه» و واژه انگلیسی incinerated به معنی سوزاندن و خاکستر کردن است، بر تاثیر جنگ داخلی سوریه بر اعضای یک خانواده تمرکز میدهد.
به گزارش خبرگزاری رویتر، نمایش این فیلم در بخش «پانوراما»ی جشنواره، اشک تماشاگران را درآورد.
تمام این فیلم، داخل اتاق محل زندگی مادری فیلمبرداری شده که مصمم است از جنگی که صدای مهیب آن در داخل اتاق شنیده میشود، جان سالم به در ببرد.
فیلیپ فن لیوو کارگردان، میگوید، از سوریه، دائم خبر جنگ و نبرد در رسانهها دیده میشود، ولی برای او، این سئوال مطرح بود که بر سر مردم واقعی چه آمد، و آنها چگونه با جنگ، سر کردند.
او فیلم خود را پنجرهای میداند، گسترده به روی رنج مردم واقعی، که در میانه جنگ، گیر کرده بودند.