بازرسان سازمان ملل می‌گویند شواهدی در دست است که نشان می‌دهد همه طرف‌های درگیر در جنگ در سوریه دست به جنایت‌های وحشیانه می‌زنند. کمیسیون تحقیق سازمان ملل در پرونده سوریه در آخرین گزارش به شورای حقوق بشر نوشته از گروه «دولت اسلامی» گرفته تا دیگر گروه‌های مسلح مخالف دولت و ارتش، همه و همه با خصومت‌های گسترده علیه یکدیگر، حقوق انسانی غیرنظامیان را به نحوی دهشتناک زیرپا می‌گذارند.
پائولو پینایرو، رئیس کمیسیون تحقیق سازمان ملل در پرونده سوریه، هنگام ارائه گزارش نتوانست یأس خود را از وخیم‌تر شدن جنگ در سوریه پنهان کند. وی گفت شدت گرفتن دامنه جنگ و توحشی که عامدانه از جانب همه گروه‌ها علیه غیرنظامیان اعمال می‌شود، مایه اصلی دلسردی اوست.
آمار از کشته شدن در حدود ۲۰۰.۰۰۰ نفر و آوارگی اجباری نزدیک به ۹.۵ میلیون نفر به دلیل جنگ در سوریه حکایت دارد. به گفته آقای پینایرو، غالباً فراموش می‌شود که در پس هر یک از این اعداد و ارقام، یک انسان قربانی جنایتی فراتر از حد تصور شده است:
«صدای قربانیان بر جنایات وحشیانه‌ای که هر روز در آن کشور اتفاق می‌افتد، نوری نافذ می‌تاباند – صدای کودکی که در انفجار موشک در مدرسه‌ای در حلب مجروح شده؛ مردی که در بازداشتگاه «مزه» در دمشق تحت شکنجه قرار گرفته؛ زن بارداری که شوهر و خانواده‌اش را از دست داده و به امان خدا رها شده است.»
به گفته آقای پینایرو، قربانیان به رغم رنج و مشقتی که تحمل می‌کنند، امیدوارند که آنچه بر آنان می‌رود موجب شود که اقدامی جهت پایان دادن هرچه سریعتر به جنگ صورت گیرد. با این حال، به نظر می‌رسد صدای حزن و اندوه‌شان به گوش کمتر کسی می‌رسد.
رئیس کمیسیون تحقیق سازمان ملل در پرونده سوریه گوشه‌هایی از بی‌رحمی اعضای گروه «دولت اسلامی» را بازگفته – از آن جمله، قتل عام غیرنظامیان، اعدام صدها سرباز ارتش، گردن زدن دو ژورنالیست آمریکایی و یک امدادگر بریتانیایی. وی بی‌رحمی داعش با زنان، و نمایش خشونت پیش چشم کودکان را هم شرح داده است:
«بچه‌ها را تشویق می‌کنند که موقع اعدام حضور داشته باشند. بعد از اعدام، بچه‌ها از کنار جسدهایی که در انظار عموم و میادین پررفت و آمد مصلوب شده‌اند، می‌گذرند. داعش تلقین کردن شیوه‌ها و تعالیمش به کودکان خردسال را در اولویت گذاشته. ایدئولوژی‌اش را در نقاب آموزش در مغز بچه‌ها فرومی‌کند، استفاده از اسلحه را به آن‌ها یاد می‌دهد و آن‌ها را در جنگ شرکت می‌دهد.
آقای پینایرو خاطرنشان کرده که کاربرد این خشونت‌ها منحصر به داعش نیست؛ گروه‌های مخالف دولت هم بی‌اعتنا به قوانین بین المللی مرتکب جنایت می‌شوند. به گفته وی شورشیان مخالف دولت بشار اسد در دو ماه گذشته به روستاهای حماء و السویدا حمله کرده و مردان و زنان و کودکان را به قتل رسانده‌اند.
اما مسئولیت بیشتر کشته‌ها و مجروحان بر دوش دولت سوریه است. حکومت بشار اسد مسئول ناپدید شدن، شکنجه، آزار جنسی و کشتار عده زیادی از غیرنظامیان است.
نماینده سوریه در سازمان ملل، گزارش کمیسیون را سیاست‌زده و غیرحرفه‌ای خوانده و آن را رد کرده است. وی گفته این گزارش بر اساس شهادت دادن و دلایل و مدارکی است که مخالفان دولت سوریه در خارج از کشور شنیده‌اند.
مأموران تحقیق سازمان ملل می‌گویند یک پایگاه اطلاعاتی مهر و موم شده دارند که گواهی هزاران نفر از قربانیانی که می‌خواهند صدایشان شنیده شود، در آن نگهداری می‌کنند.
