مقام ها و کارشناسان آمریکایی مبارزه با تروریسم می گویند با آن که بیش از دو سال و نیم از مرگ اسامه بن لادن، رهبر القاعده، می گذرد اما سازمان او هنوز برای سراسر خاورمیانه و شمال آفریقا بزرگترین تهدید امنیتی محسوب می شود.
این ارزیابی در حالی مطرح می شود که رسانه های خبری آمریکا از نگرانی های فزاینده مقام های اطلاعاتی و امنیتی کشور و نمایندگان قانون گذار آمریکا در مورد افزایش تعداد نیروهای انسانی و گسترش توان القاعده، به ویژه در منطقه خاورمیانه و آفریقا، خبر داده اند.
جیمز ماتیس، در سال ۲۰۱۱ فرماندهی نیروی دریایی ایالات متحده در جنگ عراق را برعهده داشته و بعدها ژنرال مسئول ستاد مرکز فرماندهی ایالات متحده در خاورمیانه، شاخ آفریقا و افغانستان بوده و بر عملیات آمریکا در این منطقه نظارت می کرده است. ماتیس با القاعده به خوبی آشناست.
جیمز ماتیس که اکنون بازنشسته است، از روند درگیری با القاعده نگران است. او می گوید «جهاد مملو از خشونت و به تبع آن فعالیت گروه های جهادی به ویژه القاعده رو به رشد است و کاهش نمی یابد». او اخیراً تاکید کرده است این گروه ها از فرصت های جدید سوء استفاده کرده و فعالیت های خود را افزایش داده اند.
ژنرال ماتیس که در ماه دسامبر در «کنفرانس تروریسم» که با حمایت مرکز نخبگان «بنیاد جیمز تاون» در واشنگتن برگزار شده بود، سخنرانی می کرد، گفت جهان غرب در درک و فهم القاعده ناکام مانده و در نتیجه موفق نشده است عملیات موثر و راهبرد تبلیغاتی موفق برای شکست دادن این سازمان تروریستی طراحی کند».
ماتیس گفته است «به طور قطع تلاش های ما کافی نبوده. ما امروز از بیش از یک قلمروی جغرافیایی دفاع می کنیم، ما از قلمرو ایده ها و دیدگاه ها دفاع می کنیم. از دیدگاه ما در جهان غرب، این سازمان ها دیگر از مرزهای روشنفکری فراتر رفته اند و فعالیت های آن ها بر آزادی و احترام فردی و مسائلی از این دست تاثیر مستقیم دارد».
او افزود «از زمانی که دوران دولت تونی بلر به پایان رسید دیگر تصور نمی کنم سیاستمدار غربی وجود داشته باشد که به پا خیزد و اصالت و جایگاه والای ارزش های تمدن ما را -که تلاش ما بر زنده نگهداشتن آن ها متمرکز است، توصیف کند».
در شرایطی که در حال حاضر تعداد زیادی از فرماندهان نظامی ارشد بن لادن در جریان عملیات نیروهای ویژه پهبادهای نیروهای ایالات متحده کشته شده اند، گروه های جهادی در سوریه، سومالی، یمن، لیبی و غرب آفریقا موفق شده اند در سال گذشته میلادی چندین مانور جدی و عمده عملیاتی ترتیب دهند.
نیروهای جهادی در سال ۲۰۱۳ با الهام از القاعده و یا با همکاری این سازمان به مرکز خریدی در کنیا حمله کردند و حداقل ۷۲ نفر را به قتل رساندند. آن ها همچنین به تاسیسات گاز طبیعی در الجزیره حمله کردند و ۳۹ گروگان را به قتل رساندند.
حمله های القاعده بار دیگر در عراق نیز به طور چشمگیری افزایش یافته اند.
کارشناسان نگران هستند که گروه های شبه نظامی خودجوش در صحرای سینای مصر با القاعده و گروه های مرتبط با آن ارتباط نزدیکی برقرار کنند.
گروه های جهادی همچنین با قوت بسیار بین شورشیان سوریه که برای خلع بشار اسد مبارزه می کنند، ظهور کرده و بسیار توانمند و بانفوذ قد علم کرده اند.
جیوان ابراهیم، فرمانده ارشد کردی که با ستیزه جویان وابسته به القاعده در شمال شرقی سوریه مبارزه کرده است، می گوید: «جهادگرایان برای جلب اعضای جدید از کشورهای سراسر جهان موفق عمل کرده اند.»
بسیاری از نیروهای جهادی که او با آنها جنگیده است حتی متولد سوریه نیستند.
او می گوید «نود درصد این نیروهای جهادی که در سوریه می جنگند، اتباع کشورهای خارجی هستند. آن ها اهل سوریه نیستند، بیشتر آن ها اتباع عربستان سعودی، تونس و لیبی هستند. من به چشم های خودم دیدم که ابتاع اهل کشورهای اروپایی عضو القاعده هستند و با ما می جنگند».
ابراهیم می گوید مقابله با جهادی ها به دلیل ویژگی های روانی شان بسیار دشوار است. آن ها به جز تخریب و رفتن به بهشت هیچ چیز در ذهن ندارند. این تفکر انجام ماموریت را برای یک نیروی جهادی ساده تر می کند تا برای ما که برای هدف دیگری مبارزه می کنیم».
این ارزیابی در حالی مطرح می شود که رسانه های خبری آمریکا از نگرانی های فزاینده مقام های اطلاعاتی و امنیتی کشور و نمایندگان قانون گذار آمریکا در مورد افزایش تعداد نیروهای انسانی و گسترش توان القاعده، به ویژه در منطقه خاورمیانه و آفریقا، خبر داده اند.
جیمز ماتیس، در سال ۲۰۱۱ فرماندهی نیروی دریایی ایالات متحده در جنگ عراق را برعهده داشته و بعدها ژنرال مسئول ستاد مرکز فرماندهی ایالات متحده در خاورمیانه، شاخ آفریقا و افغانستان بوده و بر عملیات آمریکا در این منطقه نظارت می کرده است. ماتیس با القاعده به خوبی آشناست.
جیمز ماتیس که اکنون بازنشسته است، از روند درگیری با القاعده نگران است. او می گوید «جهاد مملو از خشونت و به تبع آن فعالیت گروه های جهادی به ویژه القاعده رو به رشد است و کاهش نمی یابد». او اخیراً تاکید کرده است این گروه ها از فرصت های جدید سوء استفاده کرده و فعالیت های خود را افزایش داده اند.
ژنرال ماتیس که در ماه دسامبر در «کنفرانس تروریسم» که با حمایت مرکز نخبگان «بنیاد جیمز تاون» در واشنگتن برگزار شده بود، سخنرانی می کرد، گفت جهان غرب در درک و فهم القاعده ناکام مانده و در نتیجه موفق نشده است عملیات موثر و راهبرد تبلیغاتی موفق برای شکست دادن این سازمان تروریستی طراحی کند».
ماتیس گفته است «به طور قطع تلاش های ما کافی نبوده. ما امروز از بیش از یک قلمروی جغرافیایی دفاع می کنیم، ما از قلمرو ایده ها و دیدگاه ها دفاع می کنیم. از دیدگاه ما در جهان غرب، این سازمان ها دیگر از مرزهای روشنفکری فراتر رفته اند و فعالیت های آن ها بر آزادی و احترام فردی و مسائلی از این دست تاثیر مستقیم دارد».
او افزود «از زمانی که دوران دولت تونی بلر به پایان رسید دیگر تصور نمی کنم سیاستمدار غربی وجود داشته باشد که به پا خیزد و اصالت و جایگاه والای ارزش های تمدن ما را -که تلاش ما بر زنده نگهداشتن آن ها متمرکز است، توصیف کند».
افزایش نگرانی ها
اما ماتیس تنها مقام آمریکایی نیست که از ظهور و خیزش مجدد فعالیت نیروهای جهادی در سال ۲۰۱۳ ناخشنود است.در شرایطی که در حال حاضر تعداد زیادی از فرماندهان نظامی ارشد بن لادن در جریان عملیات نیروهای ویژه پهبادهای نیروهای ایالات متحده کشته شده اند، گروه های جهادی در سوریه، سومالی، یمن، لیبی و غرب آفریقا موفق شده اند در سال گذشته میلادی چندین مانور جدی و عمده عملیاتی ترتیب دهند.
نیروهای جهادی در سال ۲۰۱۳ با الهام از القاعده و یا با همکاری این سازمان به مرکز خریدی در کنیا حمله کردند و حداقل ۷۲ نفر را به قتل رساندند. آن ها همچنین به تاسیسات گاز طبیعی در الجزیره حمله کردند و ۳۹ گروگان را به قتل رساندند.
حمله های القاعده بار دیگر در عراق نیز به طور چشمگیری افزایش یافته اند.
کارشناسان نگران هستند که گروه های شبه نظامی خودجوش در صحرای سینای مصر با القاعده و گروه های مرتبط با آن ارتباط نزدیکی برقرار کنند.
گروه های جهادی همچنین با قوت بسیار بین شورشیان سوریه که برای خلع بشار اسد مبارزه می کنند، ظهور کرده و بسیار توانمند و بانفوذ قد علم کرده اند.
جیوان ابراهیم، فرمانده ارشد کردی که با ستیزه جویان وابسته به القاعده در شمال شرقی سوریه مبارزه کرده است، می گوید: «جهادگرایان برای جلب اعضای جدید از کشورهای سراسر جهان موفق عمل کرده اند.»
بسیاری از نیروهای جهادی که او با آنها جنگیده است حتی متولد سوریه نیستند.
او می گوید «نود درصد این نیروهای جهادی که در سوریه می جنگند، اتباع کشورهای خارجی هستند. آن ها اهل سوریه نیستند، بیشتر آن ها اتباع عربستان سعودی، تونس و لیبی هستند. من به چشم های خودم دیدم که ابتاع اهل کشورهای اروپایی عضو القاعده هستند و با ما می جنگند».
ابراهیم می گوید مقابله با جهادی ها به دلیل ویژگی های روانی شان بسیار دشوار است. آن ها به جز تخریب و رفتن به بهشت هیچ چیز در ذهن ندارند. این تفکر انجام ماموریت را برای یک نیروی جهادی ساده تر می کند تا برای ما که برای هدف دیگری مبارزه می کنیم».