هر روزه بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر برای دیدن مجموعه آثار هنری باستانی شامل مجسمه، جواهرات، سکه و سایر اثر هنری مربوط به عصر حجر تا قرن بیستم به موزه ملی افغانستان مراجعه می کنند.
«هزار شهر باختر» نمایشگاه تازه ای است که بر منطقه شمال افغانستان متمرکز است، منطقه ای که ثروت عظیم آن به خاطر موقعیت خاص و قرار داشتن در مسیر جاده ابریشم و چندین مسیر تجارتی مهم دیگر از چین و هند است.
اما در این نمایشگاه، طلای دوران باختری ها که مجموعه ای از ده ها هزار سکه، تاج و جواهرات طلا و نقره به قدمت بیشتر از ۲۰۰۰ سال است، به خاطر فقدان امنیت، از مجموعه حذف شده است.
در عوض، این مجموعۀ ارزشمند به جهان سفر می کند. تاکنون این مجموعه در موزه بریتانیا در لندن، گالری هنرهای ملی در واشنگتن و سایر نهادها به نمایش در آمده است. اکنون این مجموعه آثار هنری طلا و نقره در موزه ملبورن استرالیا به نمایش گذاشته شده است.
عمرا خان مسعودی، مدیر موزه ملی افغانستان می گوید مشکلات زیادی وجود داشت که هر سال ما تلاش می کنیم بخشی از آن را حل کنیم. او می گوید اکنون این نمایشگاه مثل یک موزه است و در نزدیکی قصر دارالامان کابل قرار دارد. این موزه در جنگ داخلی کشور و نابسمانی دهه ۹۰ میلادی آسیب دید و ۷۰ درصد مجموعه آثار باستانی آن – درحدود ۷۰ هزار قطعه - به یغما رفت.
با کمک کشورهای خارجی، ۹ هزار قلم از این آثار هنری تا اکنون از ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و سایر کشورها بازیابی شده است.
آثار هنری شگفت انگیز
با وجود خسارات فراوان، مجموعه آثار هنری این موزه حیرت انگیز است.
مجسمه گچی تمام قد شاهزاده امپراتوری کوشانی در مقابل دروازه ورودی موزه ملی افغانستان بی سر است. سر مجسمه در حمله طالبان در سال ۲۰۰۱ و در زمان به راه افتادن تخریب هنرهای قبل از اسلام، ویران شد.
پنج مجسمه چوبی دو متری متعلق به قرن هجدهم میلادی و متعلق به نورستان در انتهای سالن بزرگ موزه قرار دارد، و یک نمایشگاه خاص از دوره بوداییان در افغانستان شامل برخی از اولین نمونه های مجسمه های بودا است.
حدود ۳ میلیون دلار از حکومت افغانستان و ۵ میلیون دلار دیگر از سفارت ایالات متحده و همچنین کشورهای حامی مثل ایتالیا، ژاپن، و هلند در احیای موزه به حالت امروزی کمک کرده اند.
یک پروژه ۳ میلیون دلاری، با بودجه وزارت خارجه ایالات متحده شامل متخصصین دانشگاه شیکاگو برای فهرست کردن و مستند کردن همه آثار ثبت شده موزه کار کرده اند که ۹۰ درصد اقلام ثبت شده آن طی سالهای جنگ و نابسامانی گم شد.
برگرداندن این موزه به حالت قبلی آن آسان نیست. قطع متناوب برق، مشکل گرمایشی ساختمان و چراغ های روشنایی و – بیشتر از هر چیز دیگر – امنیت ناکافی به معنی این است که موزه به ساختمان تازه ای نیاز دارد.
فعلا طرح هایی برای ساختمان جدید درنظرگرفته شده و قرار است سال آینده یک فعالیت تبلیغاتی جلب سرمایه برای جمع آوری ۳۰ میلیون دلار مورد نیاز برای بازسازی ساختمان موزه آغاز شود.
مدیر موزه ملی افغانستان می گوید نمایشگاه های اینچنینی سیمای دیگر افغانستان را نشان می دهد. مسعودی می گوید این مدنیت باستانی با هنرهای بی نظیر است که دریچه ای را به سوی ملل دیگر باز می کند.
«هزار شهر باختر» نمایشگاه تازه ای است که بر منطقه شمال افغانستان متمرکز است، منطقه ای که ثروت عظیم آن به خاطر موقعیت خاص و قرار داشتن در مسیر جاده ابریشم و چندین مسیر تجارتی مهم دیگر از چین و هند است.
اما در این نمایشگاه، طلای دوران باختری ها که مجموعه ای از ده ها هزار سکه، تاج و جواهرات طلا و نقره به قدمت بیشتر از ۲۰۰۰ سال است، به خاطر فقدان امنیت، از مجموعه حذف شده است.
در عوض، این مجموعۀ ارزشمند به جهان سفر می کند. تاکنون این مجموعه در موزه بریتانیا در لندن، گالری هنرهای ملی در واشنگتن و سایر نهادها به نمایش در آمده است. اکنون این مجموعه آثار هنری طلا و نقره در موزه ملبورن استرالیا به نمایش گذاشته شده است.
عمرا خان مسعودی، مدیر موزه ملی افغانستان می گوید مشکلات زیادی وجود داشت که هر سال ما تلاش می کنیم بخشی از آن را حل کنیم. او می گوید اکنون این نمایشگاه مثل یک موزه است و در نزدیکی قصر دارالامان کابل قرار دارد. این موزه در جنگ داخلی کشور و نابسمانی دهه ۹۰ میلادی آسیب دید و ۷۰ درصد مجموعه آثار باستانی آن – درحدود ۷۰ هزار قطعه - به یغما رفت.
با کمک کشورهای خارجی، ۹ هزار قلم از این آثار هنری تا اکنون از ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و سایر کشورها بازیابی شده است.
آثار هنری شگفت انگیز
با وجود خسارات فراوان، مجموعه آثار هنری این موزه حیرت انگیز است.
مجسمه گچی تمام قد شاهزاده امپراتوری کوشانی در مقابل دروازه ورودی موزه ملی افغانستان بی سر است. سر مجسمه در حمله طالبان در سال ۲۰۰۱ و در زمان به راه افتادن تخریب هنرهای قبل از اسلام، ویران شد.
پنج مجسمه چوبی دو متری متعلق به قرن هجدهم میلادی و متعلق به نورستان در انتهای سالن بزرگ موزه قرار دارد، و یک نمایشگاه خاص از دوره بوداییان در افغانستان شامل برخی از اولین نمونه های مجسمه های بودا است.
حدود ۳ میلیون دلار از حکومت افغانستان و ۵ میلیون دلار دیگر از سفارت ایالات متحده و همچنین کشورهای حامی مثل ایتالیا، ژاپن، و هلند در احیای موزه به حالت امروزی کمک کرده اند.
یک پروژه ۳ میلیون دلاری، با بودجه وزارت خارجه ایالات متحده شامل متخصصین دانشگاه شیکاگو برای فهرست کردن و مستند کردن همه آثار ثبت شده موزه کار کرده اند که ۹۰ درصد اقلام ثبت شده آن طی سالهای جنگ و نابسامانی گم شد.
برگرداندن این موزه به حالت قبلی آن آسان نیست. قطع متناوب برق، مشکل گرمایشی ساختمان و چراغ های روشنایی و – بیشتر از هر چیز دیگر – امنیت ناکافی به معنی این است که موزه به ساختمان تازه ای نیاز دارد.
فعلا طرح هایی برای ساختمان جدید درنظرگرفته شده و قرار است سال آینده یک فعالیت تبلیغاتی جلب سرمایه برای جمع آوری ۳۰ میلیون دلار مورد نیاز برای بازسازی ساختمان موزه آغاز شود.
مدیر موزه ملی افغانستان می گوید نمایشگاه های اینچنینی سیمای دیگر افغانستان را نشان می دهد. مسعودی می گوید این مدنیت باستانی با هنرهای بی نظیر است که دریچه ای را به سوی ملل دیگر باز می کند.
