معاون سازمان برنامه و بودجه دولت جمهوری اسلامی بر خلاف برآوردهای پیشین برخی چهره‌های نزدیک به کابینه ابراهیم رئیسی، اعلام کرد که «کسری واقعی» بودجه در سال ۱۴۰۱ حدود «۷۹۴ هزار میلیارد تومان» بوده است، چیزی حدود دو برابر ارقام منتشره قبلی.
رحیم ممبینی، معاون سازمان برنامه و بودجه دولت ابراهیم رئیسی در نشستی در حاشیه همایش معرفی «سند برنامه توسعه هفتم توسعه کشور» گفته است: «کسری عمومی» بودجه حدود «۳۰۴ هزار میلیارد تومان» در سال گذشته بود.
او با اشاره به اینکه «کسر هدفمندسازی» حدود «۱۹۰ هزار میلیارد تومان» و تعهدات سال ۱۴۰۱ دولت به تامین اجتماعی و بانک‌ها حدود «۳۰۰ هزار میلیارد تومان» است، افزوده: بنابراین «کسری واقعی بودجه» در سال گذشته حدود «۷۹۴ هزار میلیارد تومان» بود.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی سال گذشته در گزارشی پیش‌بینی کرده بود که بودجه ۱۴۰۱ تا پایان سال حدود «۳۰۰ هزار میلیارد تومان» کسری داشته باشد و کارشناسان اقتصادی و چهره‌های سیاسی نزدیک به دولت جمهوری اسلامی نیز این میزان را «حداکثر ۴۰۰ هزار میلیارد تومان» تخمین می‌زدند.
در همان روزها، در ۲۵ بهمن‌ماه ۱۴۰۱، محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از کسری بودجه عملیاتی در حدود «۴۰۰ همت» سخن گفته بود. اعدادی که هر بار توسط رئیس سازمان برنامه و بودجه وقت که در ابتدای امسال از این سمت کنار رفت، تکذیب می‌شد.
از هر «هزار میلیارد تومان» در مبالغ و اسناد مرتبط با بودجه یا اوراق کلان مالی به اختصار یک «همت» نیز یاد می‌شود.
صندوق بین‌المللی پول ۱۴ اردیبهشت‌ماه در تازه‌ترین گزارش خود در مورد «اقتصاد منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی»، اعلام کرد که کشور ایران برای جلوگیری از کسری بودجه امسال خود نیازمند «نفت ۳۵۲ دلاری» و برای سال آینده میلادی نیز «نفت ۳۷۵ دلاری» خواهد بود، حال آنکه نفت برنت در بازارهای جهانی هم اکنون در محدوده «۷۰ دلار» است.
کسری بودجه زمانی در ساختار اقتصادی یک کشور پدیدار می‌شود که نهاد مرجع اقتصادی همچون دولت، بیش از درآمد یا دارایی‌های جاری خود، خرج یا هزینه کند که می‌تواند اثرات زیان‌بار کلانی بر بخش‌های خصوصی، بازار و سطح جامعه بگذارد.
در این حال، حسن منصور، تحلیلگر اقتصادی، به بخش فارسی «صدای آمریکا» گفته است: دولت جمهوری اسلامی اول درآمد را «بالا» اعلام می‌کند و بعد کسری بودجه را از «صندوق ذخیره ارزی» برداشت می‌کند.
