مقدمه:
هیات تحقیق و تفحص مجلس هفتم شورای اسلامی عملکرد قوه قضائیه را در رابطه با قاچاقچیان مواد مخدر نیز مورد بررسی قرار داده است. در گزارش هیات تحقیق و تفحص آمده است در حالی که بر اثر گسترش مواد مخدر در ایران، فاجعه ای ملی در حال وقوع است، به دلیل عملکرد قوه قضائیه و برخورد ضعیف دستگاه قضائی با عناصر اصلی قاچاق، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی در خصوص مقوله اعتیاد و مجرمین مواد مخدر در یک دور تسلسل گرفتار شده است.
بر اساس این گزارش، مسئولين و پرسنل نیروی انتظامی، قاچاقچیان را دستگیر می کنند اما تعداد زیادی از این قاچاقچیان محکوم نمی شوند، تعداد قابل توجهی هم پس از محکومیت مورد عفو قرار می گیرند یا آنکه با استفاده از فرصت های متعدد مرخصی که در اختیار آنها قرار می گیرد فرار می کنند و باز به چرخه خرید و فروش مواد مخدر باز می گردند.
پرونده های مواد مخدر
بنابر گزارش کمیته تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی بسیاری از موارد حکم اعدام و مصادره اموال قاچاقچیان مواد مخدر نقض شده است، همچنین به طور بی رویه ای قاچاقچیان مواد مخدر از مرخصی از زندان استفاده کرده اند. در ۱۱ استان ایران ، ۱۲۷۱ قاچاقچی مواد مخدر به مرخصی رفته و متواری شده اند که تقریبا نیمی از آنها به حبس ابد و یا زندان های بیش از ۱۰ سال محکوم بوده اند.
چنانچه گزارش مجلس می گوید تعداد زیادی از اسناد وثیقه ای که قاچاقچیان برای مرخصی ارائه داده اند و از سوی قوه قضائیه پذیرفته شده جعلی بوده است.
در گزارش هیات تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی، به ۱۹ مورد از پرونده قاچاقچیان بزرگ، معروف و سابقه دار اشاره شده است.
در اغلب این پرونده هاچنانچه در گزارش مجلس آمده است، ابتدا با تلاش فراوان ماموران نیروی انتظامی یک قاچاقچی و یا اعضای یک باند قاچاق بازداشت شده اند، سپس قاضی دادگاه برای متهمین حکم زندان و اعدام صادر کرده است، بعد از مدتی قاچاقچی مذکور مشمول عفو شده است. در برخی از پرونده هایی که هیات تحقیق و تفحص مجلس بررسی کرده قاچاقچیان از فرصت مرخصی استفاده و فرار کرده اند اما پس از مدت کوتاهی باز به کار قاچاق مواد مخدر باز گشته اند. در اکثر موارد دوباره ماموران نیروی انتظامی قاچاقچی را دستگیر کرده اند و داستان دوباره از ابتدا تکرار شده است.
یکی از این موارد چنانچه در گزارش مجلس آمده مربوط به یک قاچاقچی است که کمیته تحقیق و تفحص او را یکی از سران معروف، با سابقه، فعال و اصلی قاچاق در ایران معرفی کرده است.
شیوه کار این قاچاقچی به این صورت بوده که مواد مخدر را به صورت انبوه و با استفاده از خودروهای سنگین مثل تانکر، در ایران جابجا می کرده است.
بر اساس این گزارش در سال ۱۳۸۱ ماموران عملیات ویژه مرکز مبارزه با مواد مخدر پس از ۶ ماه کار اطلاعاتی این قاچاقچی را با ۹۵ کیلو تریاک، ۴۰ کیلو مرفین و ۲۰ میلیون تومان پول نقد بازداشت کردند، همان سال در شعبه ۲۴ دادگاه انقلاب وی به ۱۰ سال زندان محکوم شد، پس از گذشت کمتر از ۲ سال وی با استفاده از یک فرصت مرخصی فرار کرد اما بنابر گزارش مجلس، سازمان زندان ها و قاضی اجرای احکام / خبر فرار او را به مسئولان نیروی انتظامی ندادند و این قاچاقچی مواد مخدر به بازار قاچاق برمی گردد. کمی بعد ماموران نیروی انتظامی متوجه شدند که این قاچاقچی معروف دوباره مشغول فعالیت شده است و به فرار او پی بردند. در گزارش آمده است که باز هم پس از ۶ ماه کار اطلاعاتی در اردیبهشت ۱۳۸۴ این قاچاقچی با ۳۰۰ کیلوگرم تریاک بازداشت شد.
در این گزارش به پرونده های مشابهی در زاهدان، تهران، اصفهان و گلپایگان، طبس، شیراز و یزد اشاره شده که کمابیش این پرونده ها نیز روند مشابهی را طی کرده اند.
گزارش هیات تحقیق و تفحص مجلس با بررسی پرونده های قاچاق مواد مخدر که در اختیار داشته این طور نتیجه گیری می کند که برخورد به گفته مجلس ضعیف دستگاه قضایی با عناصر اصلی قاچاق و صدور مرخصی و رای باز برای آنها جهت رهایی و متواری شدن از زندان، بخش قابل توجهی از زحمات نیروی انتظامی ودیگر دستگاههای مسئول را در زمینه مبارزه با مواد مخدر خنثی کرده است.
گزارش مجلس بیشتر بر بحث عملکرد ضعیف قوه قضائیه در برخورد با محکومان و قاچاقچیان تمرکز دارد و در آن اشاره ای به مافیای مواد مخدر و نحوه برخورد دستگاه قضائی با این مافیا نشده است .
چندی پیش ،اسماعیل احمدی مقدم، دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر در کنفرانسی خبری گفته بود که در ایران چیزی به نام مافیای مواد مخدر به آن صورت که اعضای آن از مسوولان میانی و یا رده بالای حکومت باشند وجود ندارد و بر خلاف برخی دیگر کشورها ایران حتی در مظان چنین اتهامی هم نیست .
کشف پنج میلیون کیلوگرم مواد مخدر در دو دهه گذشته
هیات تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی همچنین به آمارهایی در رابطه با مواد مخدر اشاره کرده است.
در گزارش آمده است ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خود کوتاه ترین و ارزان ترین مسیر ترانزیت مواد مخدر از منطقه هلال طلایی به سمت اروپا است.
بنابر گزارش، طی دو دهه گذشته درایران در بیش از ۱۲ هزار درگیری مسلحانه با قاچاقچیان مواد مخدر، ۱۳هزار باند قاچاق متلاشی و ۵ میلیون کیلوگرم مواد مخدر کشف شده است.
گزارش مجلس همچنین می گوید که ایران از نظر مواد مخدر آسیب پذیرترین کشور جهان است وقاچاق مواد مخدر سالانه ۴۵۰۰ میلیارد تومان بر دولت ایران هزینه تحمیل می کند. این رقم معادل کسری بودجه دولت در سال ۱۳۸۶ است.
بر اساس گزارش مجلس تعداد زندانیان مواد مخدر در سه دهه گذشته رشدی ۱۸۰۰ درصدی داشته است.
