لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳ ایران ۱۲:۰۸

گزارش: ایران جایگاه برتر خود را در تولید نفت از دست داده است


نیروگاه‌های نفت و گاز در ایران.
نیروگاه‌های نفت و گاز در ایران.

بر اساس یک گزارش، در حالی که ایران در سالیان گذشته بعد از آمریکا، عربستان سعودی و روسیه، سومین یا چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت جهان بود، اما در حال حاضر در موقعیتی پایین‌تر از کانادا، عراق، چین و امارات متحده عربی قرار دارد و به رتبه هشتم سقوط کرده است.

پایگاه داده های باز ایران با استناد به بررسی داده های بریتیش پترولیوم طی سال های ۱۳۴۵ تا ۱۴۰۱ (۱۹۶۵ تا ۲۰۲۲ میلادی) دلیل سقوط جایگاه و‌ موقعیت ایران در عرصه تولید نفت جهان را به سه عامل «انقلاب»، «جنگ» و «تحریم» مرتبط دانست.

پایگاه داده های باز ایران در جدول زیر حجم تولید نفت، از جمله نفت خام، نفت شیل، نفت ماسه، میعانات گازی و گاز مایع را نشان می دهد.

داده های باز ایران با استناد به نمودار تازه ای که از حجم تولید نفت، از جمله نفت خام، نفت شیل، نفت ماسه، میعانات گازی و گاز مایع منتشر کرده، مقایسه روند ۶۰ ساله تولید نفت در کشورهای رقیب ایران را نشان می‌دهد. طبق این نمودار به رغم برخی نوسان‌های دوره‌ای، روند کلی تولید نفت همواره صعودی بوده، در حالی که این روند برای ایران به شکل دیگری پیش رفته است.

بررسی های داده های باز ایران درباره تاثیر انقلاب و جنگ بر میزان تولید نفت حاکی است که با وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، میزان تولید نفت ایران از نقطه اوج بیش از ۶ میلیون بشکه به کمتر از ۲ میلیون بشکه در روز سقوط کرد. تا پایان جنگ در سال ۱۳۶۸، ایران نتوانست به ۳ میلیون بشکه در روز برسد، تا اینکه در دهه ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ با ثباتی نسبی، رشد ثابتی را تجربه کرد، چنانکه تا پایان دهه ۱۳۸۰، ایران موفق شد به رکورد ۴/۵ میلیون بشکه در روز برسد؛ اما این روند ادامه نیافت.

مناقشه هسته ای و تحریم طبق تحلیل های داده های باز ایران، عامل مهم دیگر سقوط جایگاه موقعیت ایران در عرصه تولید نفت است.

بررسی های این پایگاه نشان می دهد که شروع مناقشه هسته‌ای و تحریم‌ها، تولید نفت ایران بار دیگر به حدود ۳/۵ میلیون بشکه در روز سقوط می‌کند. بعد از برجام تولید نفت ایران با یک جهش بسیار زیاد برای دو سال به مرز ۵ میلیون بشکه هم نزدیک می‌شود، اما این وضعیت نیز تداوم ندارد، چنانکه بزرگ‌ترین سقوط تولید نفت ایران بعد از سقوط بزرگ اول انقلاب، در سال ۱۳۹۷ و بعد از خروج آمریکا از برجام رقم می‌خورد، و در سال ۱۳۹۹ میزان تولید نفت ایران به مقدار مشابه در دهه ۱۳۶۰ می‌رسد.

به نوشته پایگاه داده های باز ایران طبق برآوردهای بریتیش پترولیوم حجم تولید نفت ایران (نفت خام میعانات گازی و گاز مایع) در سال گذشته بیش از ۳/۸ میلیون بشکه در روز بوده که معادل رکورد تولید نفت در اوایل دهه ۱۳۷۰ است.

پیش از انقلاب در سال‌های اوج تولید نفت (۱۳۵۳ -۱۳۵۵) میزان تولید نفت آمریکا و عربستان تنها ۷۰ و ۴۰ درصد بیشتر از ایران بود، اما این اختلاف در حال حاضر به حدی رسیده که تولید نفت آمریکا و عربستان به ترتیب ۲۲۰ تا ۳۷۰ درصد بیشتر، یا به عبارتی ۳ و ۵ برابر ایران است.
XS
SM
MD
LG