۹ زندانی سیاسی سابق، روز یکشنبه ۱۵ خرداد، با انتشار نامهای سرگشاده از رفتار جمهوری اسلامی با فعالان محیط زیست زندانی در ایران انتقاد کردند.
این زندانیان سیاسی که قبلا با سپیده کاشانی و نیلوفر بیانی همبند بودهاند در نامه خود نوشتهاند: «حاکمان که هر پیوند میان آدمیان با یکدیگر و زیست بومشان را در انقیاد و حقیقت را خاموش میخواهند، اشخاصی را که با سلاح دانش و آگاهی سعی در نجات طبیعت و حفظ سرزندگی و بقای آن دارند، در بند میکشند.»
این نامه همزمان با پنجم ژوئن، روز جهانی محیط زیست، نوشته شده و وبسایت بیبیسی فارسی آن را منتشر کرده است. امضاکنندگان نامه، کایلی مور گیلبرت، نازنین زاغری، ارس امیری، آتنا دائمی، پریسا رفیعی، نازی اسکویی، شکوفه یداللهی، نگین قدمیان و سپیده فرهان هستند.
هشت فعال محیط زیست در ایران بهمن سال ۹۶ بازداشت شدند که هفت تن از آنان هنوز در زندان به سر میبرند و محکومیت حبس خود را میگذرانند.
طی این مدت آمریکا، سازمان ملل متحد و مدافعان حقوق بشر بارها خواستار آزادی این افراد شدهاند و احکام زندان آنان را «ناعادلانه» توصیف کردهاند.
همزمان اینگر اندرسن، مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، نیز خواستار آزادی فعالان محیط زیست ایرانی از زندان شد. او در توییترش به فارسی نوشته است: «ما فقط یک کره زمین داریم و هیچ کس نباید به خاطر حفاظت از آن محاکمه شود.»
مراد طاهباز، نیلوفر بیانی، هومن جوکار، طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی، سپیده کاشانی، سام رجبی و عبدالرضا کوهپایه، هشت فعال محیط زیست، بهمن سال ۹۶ توسط اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شدند.
این افراد چند ماه بدون دسترسی به وکیل مدافع و محروم از ملاقات با خانواده خود در سلول انفرادی محبوس بودند و سرانجام جمعا به ۵۸ سال حبس محکوم شدند.
این حکم در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران توسط قاضی ابوالقاسم صلواتی برای آنان صادر شد. اتهام این افراد «جاسوسی» و «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» عنوان شده است. فعالان محیط زیست بارها این اتهامها را رد کردهاند.
عیسی کلانتری، رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران، نیز اعلام کرده بود که هیچ مدرک و سندی دال بر اتهام «جاسوسی» این افراد وجود ندارد.
طی بیش از چهار سالی که از بازداشت این افراد میگذرد، روایات متعددی از شکنجههای جسمی و روحی این فعالان محیط زیست منتشر شده است. از جمله نیلوفر بیانی که بهمن سال ۹۸ در نامههایی به مقامهای جمهوری اسلامی از «شدیدترین شکنجههای روحی و روانی، تهدید به شکنجه فیزیکی و تهدیدهای جنسی» در زمان بازداشت خود پرده برداشت.
عبدالرضا کوهپایه، یکی از این فعالان محیط زیست که به چهار سال زندان محکوم شده بود، در سال ۹۹ بر اساس بخشنامهای مبنی بر «آزادی زندانیان سیاسی با محکومیتهای زیر پنج سال» آزاد شد.
هفت فعال دیگر همچنان در زندان به سر میبرند و با وجود درخواستهای متعدد برای آزادی این افراد، مقامهای قضایی تاکنون با آزادی آنان موافقت نکردهاند.
کاووس سیدامامی نیز یکی از این فعالان محیط زیست بود که بهمن سال ۹۶ همزمان با این افراد بازداشت شده بود، اما دو هفته بعد اعلام شد که در زندان «خودکشی» کرده است.
خانواده کاووس سیدامامی این موضوع را نپذیرفتند و مرگ او در زندان را «مشکوک» دانستند.
با این حال تاکنون تحقیقات شفاف و مستقلی درباره مرگ این فعال محیط زیست در زندان انجام نشده است.
