یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به جدیدترین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که در آن از عدم شفافیت جمهوری اسلامی و همکاری نکردن ایران با روند بازرسی این نهاد نظارتی زیر مجموعه سازمان ملل، به شدت انتقاد کرده بود، رفتار ایران را «عمیقا نگرانکننده» خواند.
این سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در پاسخ مکتوب به پرسش صدای آمریکا درباره واکنش آن وزارتخانه به تازهترین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ایران، نوشته است: «ما در حال بررسی آن هستیم و درحالیکه ما نمیتوانیم وارد جزئیات آن تا زمان انتشار عمومی آن شویم، می توانیم بگوییم که ایران نه تنها به فعالیتهای تحریک آمیز هسته ای خود ادامه می دهد بلکه با راستی آزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چندین مورد درخواستی همکاری نمیکند و این مساله نگرانی ما را تشدید می کند.»
در ادامه این پاسخ ضمن تاکید بر پشتیبانی کامل آمریکا از آژانس در انجام وظایف راستیآزمایی و نظارت حیاتی خود در ایران برای اهداف پادمانی و برجام، تاکید شده که ادامه تشدید تنشهای هستهای ایران «برخلاف هدف اعلام شده» از سوی جمهوری اسلامی برای بازگشت به پایبندی متقابل به برجام است.
وی افزود: «ما مهلتی برای مذاکرات برجام وضع نمیکنیم، اما همان طور که وزیر خارجه آنتونی بلینکن گفته است ما آگاه هستیم که با گذشت زمان، پیشرفتهای هستهای ایران بر دیدگاه ما در بازگشت به برجام تأثیر خواهد گذاشت. ما به وضوح اعلام کردهایم که این فرصت برای همیشه ادامه نخواهد داشت.»
این سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده درباره تاثیر این گزارش بر برجام، با اشاره به سپری شدن دو ماه از انتخابات ریاست جمهوری ایران، ابراز امیدواری کرد که دولت ابراهیم رئیسی برای شروع مجدد مذاکرات و دستیابی سریع به تفاهم در زمینه بازگشت متقابل به توافق هسته ای آمادگی داشته باشد.
وی افزود: «ما به وضوح گفتهایم که پنجره فرصت به طور نامحدود باز نخواهد ماند. پیشرفتهای هستهای ایران که از محدودیت های برجام فراتر می رود، در نهایت منافع بازگشت متقابل به پایبندی به توافق را تضعیف میکند و ما را وادار به بررسی گزینههای دیپلماتیک می کند.»
با انتشار گزارش بسیار انتقادی آژانس بین المللی انرژی اتمی از عدم همکاری جمهوری اسلامی با این نهاد نظارتی زیر مجموعه سازمان ملل متحد و همچنین عدم شفافسازی در زمینههای مسائل حل نشده و باقی مانده، بخش فارسی صدای آمریکا از سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی سوالاتی را مطرح کرد.
پیتر استانو نیز در پاسخ مکتوب به بخش فارسی صدای آمریکا اقدامات هسته ای ایران را «بسیار نگرانکننده» عنوان کرد.
سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی به رابطه با واکنش اتحادیه اروپا به گزارش آژانس گفت: «فعالیتهای هسته ای ایران بسیار نگران کننده است. آژانس بین المللی انرژی اتمی دیروز تأیید کرد که ایران به کاهش اجرای تعهدات هستهای خود در برجام ادامه میدهد.
ایران از تعداد زیادی سانتریفیوژ پیشرفته استفاده می کند. اورانیوم غنی شده بیشتری در سطوح غنی سازی بالاتر تولید می کند. فعالیتهای مربوط به فلز اورانیوم نیز گسترش یافته است. بسیار مهم است که ایران همکاری خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی و موضوعات برجام افزایش دهد، به طوری که آژانس بین المللی انرژی اتمی بتواند از تداوم مطلع بودن در مورد برنامه هسته ای ایران اطمینان حاصل کند. ما اطمینان کامل خود را به کار آژانس به عنوان تنها نهاد مستقل بین المللی بار دیگر تأکید می کنیم. ما همچنان از ایران می خواهیم که تمام فعالیت های مغایر با توافق هسته ای را لغو کرده و به اجرای کامل برجام بازگردد.»
پیتر استانو در رابطه با تاثیر این گزارش بر مذاکرات نیز گفت: «از سرگیری مذاکرات در اسرع وقت بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. احیای برجام تنها راه برای جامعه بین المللی است تا اطمینان های لازم را در مورد برنامه هستهای ایران را به دست آورد و ایران از مزایای کامل برجام بهرهمند شود.»
او همچنین در مورد از سرگیری مذاکرات وین در پاسخ به بخش فارسی صدای آمریکا گفت: «دیپلماسی تنها راه پیش رو است. [جوزپ بورل] هماهنگ کننده ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به عنوان هماهنگ کننده نشستهای برجام همچنان در تماس نزدیک با همه شرکتکنندگان در برجام و ایالات متحده است تا بتواند برجام را به مسیر اصلی خود بازگرداند.»
به گفته آقای استانو، جوزپ بورل وی در پایان ماه اوت با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، این موضوع را مورد بحث قرار داد و ضمن تاکید بر اهمیت از سرگیری سریع مذاکرات وین برای بازگشت به برجام، نگرانی خود را از اقدامات اخیر هسته ای ایران و مسیر کلی برنامه هسته ای ابراز داشت.
سخنگوی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی افزود که جوزپ بورل «یادآور شد که لازم است همه شرکت کنندگان در مذاکرات رویکردی واقع بینانه و انعطاف پذیر نسبت به مذاکرات داشته باشند تا به سازشی برسند که به نفع همه باشد.»