جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، در کنفرانس خبری روزانه خود که جمعه ١١ تیر برگزار شد، در پاسخ به این پرسش که آیا تمدید نشدن توافق موقت ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد بازرسی از مراکز هستهای تاثیری بر مذاکرات وین دارد، گفت: «ما از ابتدای مذاکرات انتظار داشتیم که در مسیر دستیابی به توافق با ایران، با چالشهایی روبرو شویم.»
سخنگوی کاخ سفید در این نشست خبری از مقامهای تهران خواست به تعهداتشان در قبال انجام وظایف بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی پایبند بمانند.
خانم ساکی افزود: «اینگونه تجربیات را در مذاکرات پیشین با ایران داشتیم. همانگونه که وزیر خارجه آمریکا گفته است، ما معتقدیم که ایران باید از تعهداتش به بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیروی کرده و به الزاماتش تحت پادمان با آن نهاد متعهد بماند. ما در حال مشورت با متحدان و شرکایمان برای حمایت از وظایف آژانس و مدیرکل آن در این زمینه هستیم. از ابتدا هم پیام و هدف ما از مذاکرات، دستیابی به توافق دیپلماتیک بوده و من امروز هم این را تکرار میکنم؛ توافقی که در چارچوب آن دسترسی قابل اعتمادی به اقدامات هستهای ایران و این که به چه اندازه به دستیابی به سلاح هسته ای نزدیک شدهاند، داشته باشیم.»
در همین زمینه خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی به نقل از نماینده ایران در سازمانهای بینالمللی در وین گزارش داد که ماسیمو آپارو، معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هفته جاری به ایران سفر میکند.
به گفته کاظم غریب آبادی آپارو یکی از بازرسان مصوب برای ایران نیز محسوب میشود، و بازدید وی در راستای فعالیت های معمول پادمانی و در چارچوب موافقت نامه جامع پادمان است، و هیچ برنامه گفتوگویی برای او در تهران پیشبینی نشده است.
پیشتر شبکه خبری سی.ان.ان به نقل از یک مقام ارشد ایران که هویتش فاش نشده گزارش داد که تهران بنا دارد محتوای ضبط شده دوربینهای آژانس که در مراکز هستهای نصب شده را تا به نتیجه رسیدن مذاکرات در وین نزد خود نگاه داشته و در اختیار این نهاد نظارتی سازمان ملل متحد قرار ندهد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در آژانس و سرپرست هیئت مذاکرهکننده مسکو، نیز در توییتی خواستار حصول اطمینان از ادامه ضبط تصاویر توسط دوربینهای آژانس در سایتهای هستهای ایران و عدم محو محتوای آنها شد. او افزود این کار در آینده از بروز مشکلات جلوگیری میکند.
مجلس شورای اسلامی سال گذشته مصوب کرد که دولت باید دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هستهای را محدود و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. با این حال دولت حسن روحانی و آژانس اوایل اسفند گذشته به یک توافق سهماهه دست یافتند که بر پایه آن دوربینهای نظارتی آژانس در تاسیسات هستهای به مدت سه ماه فعال بمانند، اما دسترسی به اطلاعات آنها، تنها در صورتی ممکن شود که تحریمهای آمریکا علیه ایران لغو شده باشد.
این توافق با یک ماه تمدید، سوم تیر به پایان رسید. گفته میشود رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، برای تمدید مجدد این توافق، دو بار با ایران تماس داشته، ولی پاسخی دریافت نکرده است.