نوید افکاری، کشتی گیر ۲۷ ساله ایرانی و یکی از بازداشت شدگان در اعتراضات مردمی روز شنبه ۲۲ شهریور، در شیراز اعدام شد.
حکم اعدام نوید افکاری در روزهای گذشته اعتراضات بین المللی را در پی داشت و کارزار اینترنتی گستردهای در اعتراض به حکم او شکل گرفته بود. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز در توئیتی از ایران خواسته بود که این کشتی گیر را اعدام نکند.
با این حال به گفته حسن یونسی، وکیل نوید افکاری، دستگاه قضایی جمهوری اسلامی «برای اجرای حکم آنقدر عجله» داشته که برخلاف آییننامه مصوب خود مانع دیدار فرد محکوم به اعدام با خانوادهاش پیش از اجرای حکم شده است.
پیشتر یک اتحادیه بینالمللی ورزشکاران، خواستار اخراج ایران از تمامی میادین ورزشی در صورت اعدام نوید افکاری شد. «انجمن بازیکنان جهان» که بیش از ۸۵ هزار عضو در کشورهای مختلف دارد، صدور حکم اعدام علیه نوید افکاری را انکار ارزشهای انسانی توصیف که زیربنای ورزش است.
نوید افکاری که در پی اعتراضات مرداد ۹۷ بازداشت شد، به ۲ بار اعدام، شش سال و نیم حبس، و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده بود.
وحید و حبیب، برادران این کشتیگیر، نیز به اتهامات مشابهی به ۵۴ و ۲۷ سال زندان با شلاق محکوم شدهاند.
هادی قائمی مدیر کمپین حقوق بشر در ایران به صدای آمریکا گفته است که این اقدام جمهوری اسلامی برای محکومیت یک معترض نگران کننده است و هدف آن برای ترساندن دیگران است.
واکنش آمریکا به صدور حکم؛ پرزیدنت ترامپ: آنها به بدترشدن وضع اقتصادی اعتراض داشتند
دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده روز پنجشنبه ۱۳ شهریور در پیامی در توئیتر به انتشار خبر محکومیت یک ورزشکار ایرانی به جرم شرکت در تظاهرات خیابانی واکنش داد و از مسئولان جمهوری اسلامی خواست او را اعدام نکنند.
پرزیدنت ترامپ نوشت: میشنویم که ایران به دنبال اعدام یک ستاره بزرگ و مردمی کشتی است، نوید افکاری ۲۷ ساله که تنها اقدامی که انجام داده شرکت در تظاهرات خیابانی ضدحکومتی بود. آنها به «بدتر شدن وضعیت اقتصادی و تورم» اعتراض داشتند.
وی در ادامه در یک توئیت دیگر خطاب به رهبران ایران نوشت: «باعث خشنودى من خواهد شد، اگر شما زندگی این مرد جوان را ببخشید و او را اعدام نکنید،. ممنونم!»
ساعاتی پیش از آن نیز مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در توئیتر نوشت: «ما نیز مانند [مردم] جهان، از بابت صدور حکم اعدام برای نوید افکاری، که پس از شرکت در تظاهرات مسالمت آمیز در سال ۲۰۱۸ تحت شکنجه مجبور به اعتراف دروغین شد، خشمگین هستیم. رژیم ایران همچنین دو برادر او را شکنجه داد و به دهها سال زندان محکوم کرد. آنها را رها کنید!»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در توئیتی به صدور احکام اعدام و زندان برای نوید افکاری و برادرانش که در «تظاهرات مسالمتآمیز مرداد ۱۳۹۷» شرکت داشتند، واکنش نشان داد و خواستار آزادی آنها شد.
پیشتر صدای آمریکا گزارش داده بود که یک منبع نزدیک به خانواده افکاری، که برای امنیت خود مایل به انتشار نامش نبود، به صدای آمریکا گفته بود، رسیدگی به اتهامات آنها در سه پرونده جداگانه در دادگاه انقلاب شیراز، شعبه یک دادگاه یک کیفری، و دادگاه دو کیفری استان فارس «به صورت ناعادلانه و بدون رعایت هیچگونه اصول حقوق بشری» انجام شده است.
در روزهای اخیر گزارشهایی از صدور احکام سنگین برای سه برادر به نامهای نوید، وحید، و حبیب افکاری در فضای مجازی منتشر شد:
- نوید افکاری - حکم: اعدام و شش و نیم سال زندان
نوید افکاری سنگری متولد ۱۳۷۳، کشتیگیری است که چند قهرمانی در کشتی ایران داشته است. او در حاشیه اعتراضات مرداد سال ۹۷، که در اعتراض به کاهش شدید ارزش پول ایران در مقابل دلار از أصفهان شروع و به دیگر نقاط کشور رسید، بازداشت شد. پرونده او در دادگاه جدا رسیدگی شد و به اتهاماتی چون تحریک مردم به قصد برهمزدن امنیت کشور، فعالیت تبلیغی علیه نظام، توهین به رهبری و تبانی اجتماع به شش سال و شش ماه زندان محکوم شد. اما بیشترین مجازات او برای اتهام قتل یک مامور امنیتی در جریان اعتراضات در شیراز است. او به اتهام قتل و محاربه به دو بار اعدام محکوم شده است.
- وحید افکاری - حکم: ۵۴ سال زندان
وحید افکاری متولد ۱۳۶۴، برادر بزرگتر نوید، هرچند به مرگ محکوم نشده است، اما دو شعبه دادگاه کیفری استان فارس و دادگاه انقلاب شیراز او را مجموعا به بیش از ۵۴ سال زندان محکوم کردهاند. دادگاه در یکی از پروندهها او را به «مشارکت در محاربه» متهم کرده و برایش ۲۷ سال زندان در نظر گرفت. همچنین او به اتهام «معاونت در قتل عمد» به همراه برادرش، به ۲۷ سال دیگر محکوم شده است.
- حبیب افکاری - حکم: ۲۷ سال و سه ماه زندان
حبیب افکاری برادر کوچکتر نوید افکاری نیز به ۲۷ سال زندان محکوم شده است. او نیز توسط دو دادگاه به اتهاماتی مشابه برادرانش و همچنین «دو فقره جرح عمدی با شیء برنده (کارد)»، «بر هم زدن امنیت کشور»، «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، و «توهین به رهبری» مجموعا به این مدت زندان محکوم شده است.
یک منبع نزدیک به برادران افکاری میگوید احکام اعدام و زندانهای طولانی برای این سه برادر بر اساس اعترافات اجباری بعد از شکنجههای شدید و تهدید شکل گرفته است.
همچنین صدای آمریکا در گزارشی به اعتراض گسترده کاربران ایرانی به صدور احکام اعدام برای نوید افکاری و احکام سنگین برادرانش در شبکههای اجتماعی پرداخته است.
در پی انتشار ویدئویی از مادر نوید افکاری، کاربران شبکههای اجتماعی به این حکم اعتراض کرده و خواستار لغو حکم اعدام شدند.
نهادهای حقوق بشری میگویند جمهوری اسلامی به طور عادلانه به اتهامات رسیدگی نمیکند و بعضا افرادی بیگناه محاکمه و حتی اعدام شدهاند. برای نمونه جمهوری اسلامی در دهه شصت هزاران نفر را که محکومیت زندان داشتند، اعدام کرد.
آمریکا میگوید جمهوری اسلامی ثروت کشور خود را به جای مردم ایران، صرف حمایت از گروه های تروریستی و بر هم زدن ثبات در خاورمیانه میکند. ایالات متحده همچنین بارها فساد مالی نهادینه و غارت داراییهای خدادادی ایران توسط وابستگان رژیم حاکم بر این کشور را محکوم کرده و آنها را از جمله عوامل اصلی مشکلات اقتصادی و مالی ایران دانسته است.