سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه، اظهارات اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که گفته است در صورت نهایی شدن توافق جامع هسته‌ای با ایران امکان بازرسی این سازمان از تاسیسات نظامی آن کشور هموار خواهد شد، را رد کرد.
یوکیا آمانو روز سه‌شنبه در گفتگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن تاکید بر حق بازرسی آژانس از مراکز نظامی کشورهای امضا کننده پروتکل الحاقی، گفت در صورت امضای توافق جامع اتمی بین ایران و شش قدرت عضو گروه ۱+۵، راه بازرسی این نهاد نظارتی سازمان ملل متحد از برخی تاسیسات نظامی ایران هموار خواهد شد.
بهروز کمالوندی در حاشیه نشستی درباره تفاهم سیاسی لوزان دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری در تهران، در واکنش به این گفته آقای آمانو گفت، «اظهارات وی ناشی از تفسیر موسع است، مبنی بر این که آژانس می‌تواند به سایت‌های غیرهسته‌ای دسترسی داشته باشد.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه افزود «بر اساس پروتکل الحاقی اگر آژانس بنا به دلایلی بخواهد از سایت غیرهسته‌ای بازدید داشته باشد، باید با کشور مربوطه در میان بگذارد ... و اگر کشوری ملاحظاتی در زمینه دسترسی به مراکز مربوطه داشته باشد، می‌تواند امکان نمونه برداری از مناطق مجاور آن سایت را بدهد.»
پیشتر در اواسط اردیبهشت ماه، سخنگوی کاخ سفید آمریکا نیز با بیان این که ایالات متحده و جامعه جهانی نمی‌توانند به ایران اعتماد کنند، گفته بود که بازرسی‌هایی که بر اساس توافق هسته‌ای احتمالی از تاسیسات اتمی ایران انجام خواهد شد در تاریخ «بی‌سابقه» خواهد بود.
اظهاراتی که با مخالفت تهران روبرو شد و سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت «در زمینه بازرسی، آن چه مسلم است ما تابع یک نظام غیرمتعارف و استثنایی نخواهیم شد.»
ایران تاکنون پروتکل الحاقی را امضا نکرده است و با وجود اظهارات آقای آمانو که گفته است بر اساس پروتکل الحاقی، ایران باید هرگونه بازرسی سرزده از تمامی تأسیسات حساس خود، اعم از هسته‌ای و غیرهسته‌ای را بپذیرد، تهران می‌گوید در صورت رسیدن به توافق نهایی با جامعه جهانی، آمادگی اجرای داوطلبانه آن را دارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران نیز در سخنان امروز خود در همین زمینه گفت «اگر تاکنون همکاری وجود داشته، داوطلبانه بوده و اگر بعد از این توافقی داشته باشیم در چارچوب پروتکل الحاقی تفسیر آن مشخص است.»
طرف های مذاکره با ایران، پیش از این بارها درخواست بازرسی از مراکز نظامی ایران را مطرح کرده‌اند، اما تهران این درخواست را نپذیرفته و گفته است این کار موجب «جاسوسی» از توانمندی‌های نظامی ایران خواهد شد. ایران بازرسان آژانس را متهم به جاسوسی کرده بود، اتهامی که آژانس آن را رد کرده است.
کشورهای غربی ایران را متهم می‌کنند در پوشش یک برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای، به دنبال رسیدن به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای است. ایران این اتهام را رد می‌کند و می‌گوید هدف از فعالیت‌های اتمی آن کشور تولید انرژی و کابردهای علمی فناوری هسته‌ای در حوزه کشاورزی و امور پزشکی است.
پس از بیش از یک دهه گفتگوهای پر فراز و نشیب دیپلماتیک، ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه ۱+۵ شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان، اواسط فروردین ماه به یک تفاهم سیاسی درباره اجزای اساسی توافقی جامع بر سر برنامه هسته‌ای ایران دست یافتند که جزئیات آن باید تا پایان ۹ تیر ۱۳۹۴ ثبت و نهایی شود.
