یک منبع خبری نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران میگوید طرح تبادل زندانیان ایران و آمریکا و آزاد شدن میلیاردها دلار از اموال بلوکه شده ایران منتفی شده است.
وبسایت نور نیوز، سه شنبه ۱۲ مرداد در گزارشی پیرامون این موضوع نوشت پس از انتخاب جو بایدن به عنوان رئیس جمهوری آمریکا، ایران در «گفتوگوهای غیرمستقیم پیرامون تبادل ۴ ایرانی در برابر ۴ آمریکایی به علاوه پرداخت ۷ میلیارد دلار از مطالبات بلوکه شده ایران در سایر کشورها» شرکت کرده است.
به نوشته نور نیوز، این دست از گفتوگوها با آمریکا و بریتانیا «تا حصول توافق نهایی ادامه یافت،» هر چند که این منبع نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران ادعا کرده که چنین گفتوگوهایی با مذاکرات هسته ای برای احیای توافق برجام ارتباط نداشته است.
نورنیوز در ادامه مدعی شده است که پس از توقف مذاکرات وین در پایان دور ششم، آمریکا «مذاکرات وین را به این فرآیند گره زد و با این استدلال که پرداخت طلب ۷ میلیارد دلاری فرصت تنفس به ایران خواهد داد و انگیزه تهران برای تداوم حضور در مذاکرات احیای برجام را کاهش میدهد، توافق شکل گرفته را بر هم زد.»
نور نیوز به نقل از «منبع مطلع» خود نوشته است: «دیگر هیچ انگیزهای از سوی ایران برای تداوم این روند وجود ندارد و لذا موضوع تبادل به شکل کنونی را به طور کلی از دستور کار خود خارج خواهد کرد.»
این منبع خبری نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران توضیح بیشتری در این مورد نداده است، ولی منتفی شدن «موضوع تبادل» را در روزی علنی کرده که ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهوری جدید ایران کار خود را شروع کرده است.
عباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در گفتوگوهای هستهای با قدرتهای جهانی، اواخر تیر ماه با امکانپذیر خواندن «مبادله ده زندانی از همه طرفها» گفته بود این امر مشروط به آن است که به گفته او آمریکا و بریتانیا سهم خود را در این معامله ادا کنند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، با انتشار بیانیهای به ادعای عراقچی پاسخ داد و آن را «تلاشی شنیع» برای رفع تقصیر از خود در به وجود آمدن بنبست کنونی در رابطه با بازگشت متقابل بالقوه به رعایت برجام دانست و تاکید کرد: «ما آمادهایم پس از آن که ایران تصمیمهای لازم را اتخاذ کند، برای تکمیل کار به منظور بازگشت متقابل به برجام به وین بازگردیم.»
در حال حاضر شماری از شهروندان ایرانی-آمریکایی، از جمله سیامک و باقر نمازی و مراد طاهباز، و شهروندان دیگر کشورها از جمله کامران قادری و انوشه آشوری، در ایران به زندان افتادهاند. تحلیلگران غربی بارها گفتهاند که جمهوری اسلامی از افراد دوتابعیتی به عنوان گروگان استفاده میکند تا از دولتهای غربی پول و امتیاز بگیرد.
راب مالی، نماینده ویژه وزارت خارجه ایالات متحده در امور ایران، اواسط تیر ماه در پاسخ به پرسش بخش فارسی «صدای آمریکا» گفته بود تلاشها برای بازگرداندن آن دسته از شهروندان آمریکایی که در ایران در بند هستند در جریان است و به موازات مذاکرات هسته ای دنبال می شود.