مرکز آمار ایران در گزارش مربوط به ضریب جینی سال ۱۳۹۹ میزان نابرابری در توزیع درآمد خانوارها و شکاف طبقاتی را بیش از ۴۰ درصد اعلام کرده است.
میزان نابرابری درآمد جامعه در سال گذشته بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۳۸ درصد در مناطق شهری و ۴۱ درصد در مناطق روستایی بوده است. عوامل تشدید شکاف درآمدی در حکومتی که بر شعار حمایت از اقشار فرودست جامعه تاکید داشته چیست و چرا در وضعیتی که به گفته یک نماینده پیشین مجلس، ۷۳ درصد مردم ایران مستحق یارانه هستند، روز به روز فاصله دارا و ندار از هم دورتر میشود؟
دکتر رضا قریشی، استاد اقتصاد سیاسی در دانشگاه استاکتون، افزایش فقر مطلق و نسبی را ناشی از کاهش توان تولید ملی میداند. او درباره عوامل فقر و افزایش شکاف اقتصادی میگوید که اقتصاد ایران همواره به درآمد نفت متکی بوده است و دولت اکنون دیگر امکانی را که هفت، هشت سال پیش برای فروش نفت داشت، ندارد.
به گفته آقای قریشی، قیمت نفت پایینتر است، بازار ایران موجود نیست، و بازار جهانی اشباع است.
وی میافزاید، در حالی که ایران درآمد حاصل از فروش نفت ندارد، نمیتواند به بخش تولید سوبسید بدهد تا فقر مردم بالا نرود و «آن فقر مطلق است که الان بیشتر شده چون نفت تولید نمیشود.»
آقای قریشی اضافه کرد که عده بسیار معدودی به علت دسترسی به دلارهایی که از نفت میآید، «به علت انحصارات سود زیادی از نفت میبرند - به قول خودشان کاسبان تحریم - و اینها از این ثروت بادآورده که نتیجه انحصار و قاچاق و دونرخی بودن ارز ثروت خیلی زیادی بر هم زدهاند.»
اقشار مختلف در ایران، از جمله کارگران، بازنشستگان، و معلمان، مدتها است با برگزاری تجمعهای متعدد نسبت به درآمدهای ناچیز، زندگی دشوار، وضعیت اشتغال، و اوضاع بدمعیشتی معترضند و به سفرههایی مینگرند که هر روز کوچکتر میشود.