جواد ظریف و گره رابطه ایران و آمریکا

محمدجواد ظریف در نیویورک، سال ۲۰۰۷

ترجمه مقاله مجله تایم درباره انتخاب محمدجواد ظریف به وزارت خارجه کابینه حسن روحانی. روحانی، ظریف را برای کسب رای اعتماد به مجلس معرفی کرده است.
محمد جواد ظریف که از سوی حسن روحانی به عنوان نامزد تصدی مسند وزارت امور خارجه ایران معرفی شده، استثنایی است بر قاعده دیرینه کینه میان ایران و آمریکا.

ظریف مدرک دکترای خود را از دانشگاه دنور در ایالت کلرادو گرفته، فرزندانش متولد آمریکا هستند، و به زبان انگلیسی مسلط است و آن را تنها با اندکی لهجه فارسی حرف می زند. وی از سال ۲۰۰۲ به مدت ۵ سال سفیر ایران در سازمان ملل متحد بوده و در واشنگتن روابط و آشنایی های بسیاری دارد. بسیاری از تحلیلگران سیاسی معتقدند که حضور ظریف در کابینه روحانی تغییر جهتی امیدوار کننده را در خط مشی سیاست خارجی ایران نوید می دهد.

هومن مجد، نویسنده و تحلیلگر ایرانی ـ آمریکایی ساکن نیویورک، در گفت و گو با نشریه تایم در خصوص انتخاب آقای ظریف از سوی رئیس جمهوری جدید ایران گفت: «به نظر من می توان بسیار خوش بین بود. ظریف دیپلماتی است که می توان به چانه زنی و حصول توافق با او امید زیادی بست. او شیوه ای دارد که در زمان دولت احمدی نژاد اصلاً اعمال نمی شد.»

آقای ظریف ۵۳ ساله است و در واشنگتن شخصیت شناخته شده ای است. او طی سال های نمایندگی ایران در سازمان ملل، در گفت و گو با رسانه های آمریکایی، با اعتماد به نفس و صراحت لهجه سخن گفته است.

جیمز دابینز، نماینده آمریکا در کنفرانس بن در سال ۲۰۰۱، به دنبال دیدار و گفت و گو با محمد جواد ظریف که همتای ایرانی وی بود، در مورد او نوشت که وی طبع طنز دارد اما برای انجام کار و پیشرفت آن نیز از جدیت لازم برخوردار است. آقای دابینز نوشت که طی چند جلسه ای که با ظریف دیدار کرده، قهوه و کیک خورده اند و پیرامون دستور جلسه شان که افغانستان بوده، همفکری کرده اند. حاصل این همکاری، استقرار دولت حامد کرزی در افغانستان بود، که موفق ترین الگوی همکاری میان آمریکا و ایران از پس از انقلاب ۵۷ تاکنون تلقی می شود.

اما آنچه به عقیده برخی تحلیلگلران اهمیت دارد آن است که سیاستگران و ناظران در نظر داشته باشند که روابط میان واشنگتن و تهران یک شبه بهبود نمی یابد. تحلیلگران معتقدند که ماهیت و ساختار روابط دیپلماتیک میان ایران و آمریکا آخرین عنصری خواهد بود که متحول خواهد شد و تغییر ساختار آن نیز مستلزم گذر زمان و تلاش طرفین است.

عده ای از ناظران سیاسی معتقدند برای حصول هدف پیشرفت راهبردی روند تعامل میان ایران و آمریکا، کاخ سفید نیز باید موضع خود را عوض کند و حاضر به ایجاد تغییر در برخی روش هایی باشد که طی سه دهه اخیر نسبت به جمهوری اسلامی در پیش گرفته است.

با این وصف، بسیاری از آشنایان به امور ایران و ماهیت کنونی و اخیر روابط دیپلماتیک میان ایران و آمریکا، معتقدند که شخصیت و پیشینه سیاستمداران و دولتمردان هر کشوری، از جمله و به ویژه ایران، در مسیر تعامل میان کشورها در نقش مهمی دارد و بسیار اثرگذار است.