آیا دبیر کل جدید حزب‌الله در تهران است؟ با نعیم قاسم، نویسنده کتاب درباره خمینی و خامنه‌ای آشنا شوید

نعیم قاسم در کنار علی خامنه‌ای - مرداد ۱۴۰۳

پس از آن که اسماعیل هنیه در تهران کشته شد و حسن نصرالله در لبنان، احتمالا دست‌کم رهبر یکی از نیابتی‌های جمهوری اسلامی از خود ایران هدایت حزب‌الله لبنان را برعهده خواهد داشت: نعیم قاسم، نویسنده کتاب‌هایی درباره روح‌الله خمینی و علی خامنه‌ای که گفته می‌شود با عراقچی به تهران رفته و در آن جا مستقر شده است.

حزب‌الله لبنان روز سه‌شنبه ۸ آبان از انتخاب نعیم قاسم به‌عنوان دبیرکل جدید این گروه خبر داد. او جانشین حسن نصرالله می‌شود که چند هفته پیش در حمله هوایی اسرائیل به مرکز فرماندهی حزب‌الله در جنوب لبنان کشته شد.

نعیم قاسم بارها به ایران رفته و با مقامات جمهوری اسلامی از جمله علی خامنه‌ای، رهبر حکومت، ملاقات کرده است.

او یک کتاب درباره روح‌الله خمینی و کتاب دیگری درباره علی خامنه‌ای نوشته است. کتاب نعیم قاسم درباره علی خامنه‌ای با عنوان «رهبر احیاگر» درباره نظرات و دیدگاه‌های رهبر جمهوری اسلامی است. کتاب او درباره روح‌الله خمینی «امام خمینی، اصالت و تجدید» نام دارد.

بر اساس برخی گزارش‌ها او دو هفته پیش و همراه با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که به لبنان رفته بود، به تهران سفر کرده و در آنجا اقامت کرده است.

یک منبع ایرانی به سایت اماراتی ارم نیوز گفته بود که قاسم با هواپیمایی ایرانی بیروت را به همراه عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران به مقصد دمشق ترک کرد و از آنجا به پایتخت ایران رفت.

اگر حضور نعیم قاسم در ایران صحت داشته باشد، اسکان رهبر گروه تروریستی حزب‌الله در ایران، می‌تواند پیچیدگی‌ها و ابعاد تازه‌ای را به تنش و درگیری میان جمهوری اسلامی و اسرائیل اضافه کند.

نعیم قاسم از هنگام کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل این گروه شبه‌نظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی، سرپرست حزب‌الله بود. او روز سه‌شنبه در جریان یک سخنرانی تلویزیونی به شدت به اسرائیل حمله کرد و مدعی شد که توانایی‌های نظامی این گروه آسیب ندیده است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، نعیم قاسم مانند نصرالله از اعضای موسس این حزب سیاسی و گروه شبه‌نظامی است، اما بسیاری او را فاقد کاریزمای رهبر پیشین حزب‌الله و مهارت در سخنوری می‌دانند.

با این حال در ماه‌های اخیر نعیم قاسم، روحانی با عمامه سفید و ریش خاکستری اغلب چهره عمومی این گروه بوده است.

پس از آن‌که حسن نصرالله از ترس کشته شدن توسط اسرائیل مخفی و فقط در سخنرانی‌های تلویزیونی ظاهر می‌شد، نعیم قاسم در راهپیمایی‌ها و مراسم عمومی حضور داشت و با خبرنگاران خارجی گفت‌وگو می‌کرد.

مهند هیج علی، کارشناس ارشد اندیشکده مرکز خاورمیانه کارنگی، که درباره حزب‌الله تحقیق می‌کند، می‌گوید نعیم قاسم از نظر بسیاری «افراطی‌تر» از نصرالله است، دست‌کم در اظهارات عمومی خود.

با این حال قدرت او درون گروه تحت رهبری حسن نصرالله محدود بود. هاشم صفی‌الدین، از اقوام نصرالله، بر امور سیاسی گروه نظارت می‌کرد و از او به‌عنوان رهبر بعدی گروه یاد می‌شد.

نعیم قاسم از سوی آمریکا که حزب‌الله لبنان را یک گروه تروریستی می‌داند، تحریم شده است.

متولد روستای «کفارفیلا»

او در سال ۱۹۵۳ در روستای «کفارفیلا» در جنوب لبنان متولد و پیش از آن‌که چند سال به‌عنوان معلم شیمی مشغول به کار شود، در دانشگاه لبنان در رشته شیمی تحصیل کرد.

نعیم قاسم در همین دوران به تحصیلات دینی پرداخت و در تأسیس اتحادیه لبنان برای دانشجویان مسلمان، سازمانی که هدف آن ترویج پیروی از دین در بین دانشجویان بود، شرکت کرد.

او در دهه هفتاد میلادی به جنبش «محرومان» پیوست، سازمانی سیاسی که توسط موسی صدر تأسیس شد و برای نمایندگی بیشتر برای جامعه فقیر شیعی که از لحاظ تاریخی نادیده گرفته شده بود، تلاش می‌کرد.

این گروه بعدها به جنبش «امل» تبدیل شد که از گروه‌های مسلح اصلی در جنگ داخلی لبنان بود، و اکنون یک حزب سیاسی است.

نعیم‌ قاسم سپس به حزب‌الله نوپایی پیوست که با حمایت جمهوری اسلامی پس از حمله اسرائیل به لبنان در سال ۱۹۸۲ و اشغال بخش جنوبی این کشور تشکیل شد.

او از سال ۱۹۹۱ به‌عنوان معاون دبیرکل این گروه، ابتدا در زمان عباس موسوی، سلف نصرالله، که در سال ۱۹۹۲ در حمله اسرائیل کشته شد، خدمت کرد.

واکنش وزیر دفاع اسرائیل به انتصاب نعیم قاسم

یوآو گالانت روز سه‌شنبه ۸ آبان به انتصاب نعیم قاسم به عنوان دبیرکل جدید حزب‌الله واکنش نشان داد.

وزیر دفاع اسرائیل با انتشار مطلبی کوتاه در «ایکس» به همراه تصویر نعیم قاسم نوشت که دوره کاری این جانشین نصرالله هم «موقت» است و طولانی نخواهد بود.

نعیم قاسم از زمانی که اسرائیل در ماه گذشته نصرالله را کشت، رهبری این گروه را برعهده داشت و گزارش‌های غیررسمی از رفتن او به ایران در پی شدت گرفتن حملات اسرائیل علیه حزب‌الله حکایت دارند.