آمریکا روز چهارشنبه شانزدهم اسفند در بیانیهای بسیاری از اقدامات هستهای اخیر جمهوری اسلامی ایران را محکوم کرد و خواستار رقیقسازی تمامی ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد و توقف کامل تولید اورانیوم غنیشده تا این سطح شد.
آمریکا در این بیانیه فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران را «عمیقاً نگرانکننده» خوانده و گفته است که حکومت ایران به گسترش برنامه هستهای خود و تولید اورانیوم بسیار غنی شده، که «هیچ هدف صلحآمیز موجهی» ندارد، ادامه میدهد.
در این بیانیه که در نشست سهماهه شورای حکام آژانس قرائت شد، آمده است: «ایران باید تمام ذخایر ۶۰ درصدی خود، و نه فقط بخشی از آن، را رقیقسازی کند و تولید اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد را به طور کامل متوقف کند.»
در این بیانیه که توسط لورا هولگیت، فرستاده آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی، ارائه شد آمده است که هیچ کشور دیگری اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد را برای هدف ادعایی جمهوری اسلامی تولید نمیکند. این بیانیه تاکید کرده که اقدامات جمهوری اسلامی با رفتار سایر کشورهای غیرهستهای عضو معاهده «پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای» (انپیتی) در تضاد است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته در گزارش محرمانهای به ۳۵ کشور عضو خود اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی ایران در سه ماه اخیر «اندکی» کاهش یافته است، ولی مجموع ذخایر اورانیوم غنیشده ایران همچنان رو به افزایش است.
آژانس در گزارش خود عنوان کرد که ایران ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی را از اوایل آبان ۶.۸ کیلوگرم کاهش داده و به ۱۲۱.۵ کیلو رسانده است.
گزارشی که خبرگزاری رویترز آن را مشاهده کرده است نشان میدهد که ایران همچنان به اندازه کافی از این مواد در اختیار دارد که در صورت غنیسازی بیشتر، بر اساس تعاریف آژانس، برای سوخت دو جنگافزار هستهای و در سطوح پایینتر غنیسازیشده برای بمبهای بیشتر کافی است.
طبق تعریف آژانس، ایران به حداقل ۴۲ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد برای تولید یک بمب هستهای نیاز دارد.
مشخص نیست چرا جمهوری اسلامی ایران ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را کاهش داده است.
جمهوری اسلامی میگوید حق غنیسازی تا سطوح بالا را برای «مقاصد غیرنظامی» دارد.
کشورهای غربی میگویند هیچ «توجیه غیرنظامی معتبری» برای غنیسازی به چنین سطوح بالایی وجود ندارد.
از سوی دیگر، گروهی متشکل از ۱۰ تن از اعضای جمهوریخواه سنای آمریکا، با اشاره به نگرانیها درباره برنامه غنیسازی اورانیوم جمهوری اسلامی از دولت جو بایدن خواستند تا حکومت ایران را در نشست آتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، محکوم کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفته است که جمهوری اسلامی هنوز تصمیم خود در مورد ممنوعیت فعالیت «چندین بازرس باتجربه آژانس» را تغییر نداده است و تاکید کرد که حکومت ایران سه سال است اجرای پروتکل الحاقی را متوقف و دسترسی آژانس را محدود کرده است.
آمریکا در بیانیه جدید خود، سطح همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را «غیرقابل قبول» و «بسیار کمتر» از انتظاراتی خوانده که توسط مدیرکل آژانس عنوان شده است.
در این بیانیه آمده است که تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای حذف بازرسان مجرب آژانس «به طور جدی» بر فعالیتهای راستیآزمایی آژانس تأثیر گذاشته است.
جمهوری اسلامی شهریور امسال به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داد که سرگرم حذف اسامی برخی از بازرسانی است که پیشتر دارای مجوز بازرسی در ایران بودند.
آمریکا در بیانیه خود تأکید کرده است که این اقدام به دنبال تغییرات اعلام نشده در آبشارهای سانتریفیوژهای پیشرفته در فردو انجام شد که «نقض آشکار» تعهدات پادمانی ایران بود.