در یک تحول مهم، دفتر ادارهکننده اطلاعات ملی آمریکا، ارزیابی طبقهبندی شده برنامه غنیسازی هستهای جمهوری اسلامی را از طبقهبندی محرمانه خارج و منتشر کرد.
دفتر ادارهکننده اطلاعات ملی آمریکا در خلاصه گزارش اجرایی ارزیابی توانایی تسلیحات هستهای و فعالیت موشکی جمهوری اسلامی تصریح کرده است که «در حال حاضر، جمهوری اسلامی درگیر فعالیتهای لازم برای ساخت سلاح هستهای قابل آزمایش نیست.»
علاوه بر این، دفتر ادارهکننده اطلاعات ملی آمریکا درباره برنامههای موشکی بالستیک گزارش کرد که جمهوری اسلامی در حال حاضر دارای بزرگترین موجودی موشک بالستیک در منطقه است ـ که تهدیدی برای کشورهای خاورمیانه ـ به شمار میآید.
بر اساس گزارش دفتر ادارهکننده اطلاعات ملی آمریکا، جمهوری اسلامی بر «افزایش مرگباری»، «دقت» و «قابلیت اطمینان» موشکهای خود تمرکز دارد. این گزارش تاکید کرد که پیشبرد فعالیتهای پرتاب موشک ماهوارهبر، مانند سیمرغ، به طور بالقوه میتواند زمان توسعه یک موشک بالستیک قاره پیما را ـ به دلیل فناوریهای مشترک بین موشک ماهوارهبر و موشک بالستیک قاره پیما ـ کوتاه کند.
این ارزیابی به تلاشهای بیوقفه و پیشرفتهای چشمگیر جمهوری اسلامی در فعالیتهای غنیسازی هستهای میپردازد. این اطلاعات حیاتی، سیستمهای بالقوه تسلیحات را بررسی میکند و اهداف و تواناییهای جمهوری اسلامی در حوزه فناوری هستهای را روشن میکند.
با این حال، این گزارش حاکی از آن است که از زمان ترور محسن فخری زاده، در نوامبر ۲۰۲۰، جمهوری اسلامی با ادعای عدم محدودیت در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و انجام فعالیتهای تحقیق و توسعه ـ که این کشور را به تولید مواد شکافتپذیر نزدیک میکند ـ به توسعه برنامه هستهای خود سرعت بخشیده است.
همزمان، جمهوری اسلامی تجاوز از محدودیتهای برجام را «پاسخی بازگشتپذیر» به خروج آمریکا از توافق برجام میداند. جمهوری اسلامی اصرار دارد که در صورت کاهش تحریمها و اجرای تعهدات خود در برجام، به پایبندی کامل خود باز خواهد گشت.
علاوه بر این، ایران از آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتظار دارد تا تحقیقات خود را در مورد سه سایت هستهای اعلامنشده، مختومه اعلام کند.
بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۱، آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحقیقات ایران در مورد تولید فلز اورانیوم، از جمله مقادیر کم غنیسازی شده تا ۲۰ درصد را راستیآزمایی کرد.
در حالی که جمهوری اسلامی ادعا میکند که تولید فلز اورانیوم برای نوع جدیدی از سوخت رآکتور بوده است، تولید فلز اورانیوم تحت برجام ممنوع شده است، زیرا این یک قابلیت کلیدی برای توسعه سلاحهای هستهای است.
این گزارش روشن کرد که جمهوری اسلامی افزایش اندازه و سطح غنیسازی ذخایر اورانیوم خود را فراتر از محدودیتهای برجام ادامه میدهد. همچنین ضمن تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته، به عملیات غنیسازی اورانیوم در تاسیسات فردو ادامه میدهد که بر اساس برجام ممنوع است.