مجلس نمایندگان ایالات متحده در طرحی که ماه گذشته میلادی به اتفاق آرا به تصویب رساند، وضعیت چین به عنوان یک کشور در حال توسعه را به چالش کشید.
طبقهبندی چین به عنوان یک کشور در حالتوسعه از سوی سازمانهایی مانند بانک جهانی و سازمان ملل متحد موجب شده است که در تجارت با دومین اقتصاد بزرگ جهان رفتار ویژهای اتخاذ شود.
کیم یونگ، نماینده جمهوریخواه کنگره آمریکا که به همراه همکار دموکراتش جری کانولی این طرح را ارائه کرد، قبل از رایگیری به قانونگذاران گفت چین بعد از ایالات متحده دومین اقتصاد بزرگ جهان را دارد و باید همانند آمریکا با چین نیز به عنوان یک کشور توسعه یافته رفتار شود.
«گلوبال تایمز» رسانه دولتی چین در واکنش به تصویب این طرح گفت که ایالات متحده حق ندارد در مورد وضعیت «در حالتوسعه» بودن چین داوری کند.
کشوری در حال توسعه یا توسعهیافته؟
در صحنه جهانی، همه شاهد انفجار قدرت اقتصادی چین بودهاند. از سال ۱۹۷۸، تولید ناخالص داخلی این کشور از کمتر از ۱۵۰ میلیارد دلار به بیش از ۱۹ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.
در سال ۲۰۲۳، هزینههای نظامی چین به ۲۳۰ میلیارد دلار خواهد رسید و پس از ایالات متحده که بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۲۳ هزینه خواهد کرد، در رتبه دوم جهان قرار خواهد گرفت.
بانک جهانی از شاخص «سرانه درآمد ناخالص ملی» استفاده میکند و اقتصادهای جهان را به چهار گروه درآمدی طبقه بندی کرده است: درآمد پایین، متوسط پایین، متوسط بالا و بالا. کشورهایی که سرانه درآمد ناخالص ملی آنها کمی بیشتر از ۱۳ هزار دلار است، معمولا کشورهای توسعهیافته در نظر گرفته میشوند.
سرانه درآمد ناخالص ملی چین در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۱۲ هزار دلار بود که تنها ۱۳۰۰ دلار از کشورهای توسعهیافته پایینتر است و بنابراین طبق استاندارد بانک جهانی یک کشور در حالتوسعه تلقی میشود. اما کارشناسان هشدار دادهاند که طبقهبندی وضعیت چین دقیق نیست.
سازمان ملل متحد از شاخصی به نام شاخص توسعه انسانی استفاده میکند که شامل ضرایب مختلف از جمله درآمد است.با این معیار نیز چین یک کشور در حال توسعه است.
سازمان تجارت جهانی به کشورها این امکان را میدهد که خودشان اعلام کنند که آیا کشوری در حالتوسعه هستند یا خیر، و چین همیشه بر «در حالتوسعه» بودن خود تاکید دارد زیرا به لطف این وضعیت از امتیازات ویژهای مانند یارانههای بالاتر و نرخهای تعرفههای بهتر برای کشورهای در حالتوسعه برخوردار است.