دیدبان حقوق بشر می‌گوید که مقامات ترکیه در یک بازه زمانی شش‌ماهه صدها مرد و پسر سوری، و حتی کودکان بدون همراه را بازداشت و مضروب کرده و به زور به کشورشان بازگردانده‌اند.
این سازمان رفتار با مهاجرانی را که در ترکیه تحت حمایت موقت زندگی می‌کنند «نقض قوانین بین‌المللی» خواند.
دولت ترکیه، اتهامات مربوط به بازگرداندن اجباری پناهجویان به سوریه را رد کرده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، ترکیه بزرگترین جمعیت پناهجوی جهان را در خود جای داده است. بیشتر این پناهجویان سوری هستند، که در طی یک دهه جنگ داخلی در کشورشان گریخته‌اند. شمار پناهجویان سوری در ترکیه به سه میلیون و ۶۰۰ هزار نفر می‌رسد.
پژوهشگر دیدبان حقوق بشر که طی ماه‌های بهمن ۱۴۰۰ تا مرداد ۱۴۰۱ با ۳۷ مرد و دو پسر سوری و همچنین بستگان کسانی که از ترکیه اخراج شده‌اند مصاحبه کرده است، به نقل از آنها می‌گوید نیروهای ترکیه آنها را در خانه، محل کار، و خیابان دستگیر، مضروب، و در شرایط نامناسب بازداشت کردند. به گفته آنها، نیروهای ترکیه پس از آزار و اذیت بسیار، آنها را وادار کردند اسنادی را مبنی بر موافقت‌شان با بازگشت «داوطلبانه» به سوریه امضا کنند.
آنها همچنین گفته‌اند که با دستبند تا مرز سوریه برده شده‌اند – سفری که گاه تا ۲۱ ساعت به طول می‌انجامد – و سپس با زور اسلحه به آن سوی مرز منتقل شده‌اند. به گفته یک جوان ۲۶ ساله اهل حلب، یکی از نیروهای ترکیه به او گفته است هر کسی که بخواهد دوباره وارد ترکیه شود هدف گلوله قرار خواهد گرفت.
اصل حقوقی عدم استرداد پناهجویان، که آنکارا به موجب معاهده بین المللی به آن متعهد است، استرداد هر کسی را به مکانی که در آن با خطر واقعی آزار و اذیت، شکنجه یا تهدید جانی مواجه می‌شود، ممنوع می‌کند. کمیسیون تحقیق سازمان ملل در مورد سوریه ماه گذشته مجدداً اعلام کرد که سوریه برای پناهجویانی که به کشور بازگردانده می‌شوند، امن نیست.
نادیا هاردمن، پژوهشگر حقوق پناهندگان و مهاجران در دیدبان حقوق بشر، می‌گوید اتحادیه اروپا باید کمک مالی به ترکیه برای رسیدگی به مهاجران را تا پایان اخراج اجباری متوقف کند. بر اساس قراردادی در سال ۲۰۱۶، اتحادیه اروپا در ازای کاهش جریان مهاجران به اروپا، شش میلیارد یورو به ترکیه کمک کرده است.
از سویی دیگر، آسوشیتدپرس هفته گذشته تحقیقاتی را بر اساس بیش از ۱۰۰ ایمیل محرمانه اسناد سازمان ملل، منتشر کرد که نشان می‌دهد کارکنان سازمان بهداشت جهانی به بازرسان گفته‌اند که نماینده آژانس در سوریه، دکتر اکجمال ماگتیمووا، با کارکنان رفتار توهین‌آمیز داشته، و برای امضای قرارداد با سیاستمداران بلندپایه سوری به آنها هدایایی داده است. خانم ماگتیمووا این اتهامات را «افتراآمیز» خواند.
اسناد مالی که به دست آسوشیتدپرس رسیده نشان می‌دهد که دکتر ماگتیمووا بیش از ۱۱ هزار دلار از بودجه سازمان بهداشت جهانی را صرف یک مهمانی برای تجلیل از دستاوردهای خود در زمینه مهار کووید-۱۹ کرده است.
همچنین کارکنان سازمان بهداشت جهانی ادعا می‌کنند که ماگتیمووا از بودجه سازمان بهداشت جهانی برای مقامات دولتی سوریه هدایایی، از جمله سکه‌های طلا و خودروهای گران قیمت، خریده است.
شکایت‌های بیش از دوازده کارمند سازمان بهداشت جهانی در مورد تخلفات مدیر بخش سوریه این سازمان، یکی از بزرگترین تحقیقات داخلی در سال‌های اخیر را در این سازمان به راه انداخته است.
یک مقام پیشین سوریه که به دلیل نگرانی‌های امنیتی در این کشور عمیقاً تجزیه شده، نخواست نامش فاش شود با انتقاد از سازمان بهداشت جهانی گفت که این سازمان به جای این که به نفع همه مردم سوریه عمل کند، به حکومت دمشق نزدیک شده است.