ایران در قعر جدول شکاف جنسیتی؛ آزاده دواچی: جنبش «زن، زندگی، آزادی» فوران خشم زنان ایران بود

مجمع جهانی اقتصاد تازه‌ترین گزارش خود را درباره شاخص شکاف جنسیتی جهانی منتشر کرده است. بنا بر این گزارش، ایران مانند سال گذشته، از میان ۱۴۶ کشور، رتبه ۱۴۳ را کسب کرده است.

سه کشور افغانستان، چاد، و الجزایر در رتبه‌های پس از ایران قرار گرفته‌اند و کشورهای پاکستان، مالی، و جمهوری دموکراتیک کنگو به ترتیب از جمهوری اسلامی ایران وضعیت بهتری در زمینه کاهش شکاف جنسیتی داشته‌اند.

از میان ۹ کشور آسیای جنوبی، ایران رتبه کلی هشت را دریافت کرده و تنها افغانستان پس از ایران قرار گرفته است.

شاخص شکاف جنسیتی، برابری جنسیتی را در ۱۴۶ کشور و در چهار حوزه مشارکت اقتصادی و فرصت، پیشرفت تحصیلی، سلامت و بقا و توانمندسازی سیاسی می‌سنجد.

امسال در دستیابی به امکانات آموزشی، جمهوری اسلامی ایران رتبه ۱۱۲ را گرفته است؛ در حوزه مشارکت اقتصادی و فرصت، ۱۴۴ (بالاتر از دو کشور الجزایر و افغانستان)؛ در بخش سلامت و بقا، رتبه ۱۱۶ و در حوزه توانمندسازی سیاسی در رتبه ۱۴۳ (بالاتر از سه کشور لبنان، وانواتو و افغانستان) قرار گرفته است.

پس از این جنبش نگاه زنان ایران به جنسیت خودشان متفاوت‌تر شد و آنها متوجه پتانسیل‌های خود برای ایجاد تغییر شدند
آزاده دواچی، نویسنده و پژوهشگر حقوق زنان

در گزارش سال گذشته، ایران در توانمندی سیاسی، رتبه ۱۴۲، در سلامت و بقا رتبه ۱۱۸ و در پیشرفت تحصیلی رتبه ۱۰۶ را کسب کرده بود.

  • آزاده دواچی: زنان به پتانسیل خود برای تغییر پی‌ بردند

آزاده دواچی، نویسنده و پژوهشگر حقوق زنان، در این رابطه به صدای آمریکا گفت که جنبش «زن، زندگی، آزادی» فوران خشم توده‌هایی از زنان بود که در اقشار مختلف به شیوه‌های مختلف از لحاظ اجتماعی اقتصادی فرهنگی و سیاسی سرکوب شده بودند.

خانم دواچی می‌گوید این خشم فروخورده، خودش را در بدنه جنبش «زن، زندگی، آزادی» نشان داد و زنان متوجه شدند که پتانسیل‌های بیشتر از آن چیزی دارند که حکومت قصد دارد تحمیل کند.

این نویسنده و پژوهشگر حقوق زنان می‌گوید، پس از این جنبش نگاه زنان ایران به جنسیت خودشان متفاوت‌تر شد و آنها متوجه پتانسیل‌های خود برای ایجاد تغییر شدند و این کار را انجام خواهند داد.

خانم دواچی افزود: «سرکوب توده‌های خشمگین زنان منجر به سرکوب سیستماتیک می‌شود و جمهوری اسلامی با تصویب لایحه افزایش جمعیت و یا حجاب، به جوشش و خشم زنان پاسخ داد.»

این پژوهشگر حوزه زنان معتقد است ایجاد محدودیت برای فعالیت سازمان‌های غیرانتفاعی و مردم‌نهاد و فشار روی فعالان حقوق زنان از چالش‌های موجود در دستیابی به برابری در ایران است.

آزاده دواچی می‌گوید: «در‌حال حاضر در ایران به دلیل حضور در فضای مجازی و استفاده از اینترنت، با نسل آگاهی از زنان روبرو هستیم که یاد گرفته‌اند که مقاومت را خودشان خلق کنند ولی قانون همچنان در برابر آنها می‌ایستند و قدرت تغییر را از آنها می‌گیرد.»

او افزود تنها کاری که می‌توان انجام داد افزایش آگاهی‌رسانی در حوزه برابری است چرا که «هر نوع عقب‌گرد از قانون‌‌های تبعیض‌آمیز» در نهایت «به عقب‌گرد کامل» منجر خواهد شد.

گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد تخمین زده است که در کل زنان تا ۱۳۱ سال دیگر نیز به برابری با مردان دست نخواهند یافت.

بر اساس «گزارش شکاف جنسیتی جهانی ۲۰۲۳»، شکاف کلی جنسیتی - میزان برابری زن و مرد در عرصه‌های اقتصاد، سیاست، بهداشت و آموزش - در مقایسه با سال گذشته تنها ۰.۳ درصد کاهش داشته است.

آمریکا امسال با امتیاز برابری ۷۴.۸ درصد در رتبه ۴۳ قرار گرفته است ولی سال پیش، ۲۷‌اُم در جهان شده بود.

ایسلند امسال نیز برای چهاردهمین سال پیاپی برابرترین کشور از نظر جنسیتی شده و در رتبه نخست نشسته است.