یک نماینده مجلس ایران می گوید زمینه های بازبینی و اصلاح قانون اساسی از سوی دفتر رهبر جمهوری اسلامی از یکسال پیش آغاز شده است.آیت الله علی خامنه ای پیش از این گفته بود «زمانی احتمالا دور» ، امکان دارد نظام سیاسی ایران به پارلمانی بازگردد که رییس دولت منصوب مجلس باشد. حال مشخص شده که رهبر جمهوری اسلامی تلاش برای بازبینی قانون اساسی را از مدت ها پیش آغاز کرده است.
یک ماه پیش آیت الله خامنه ای در سفر به کرمانشاه گفت: «در شرایط فعلی، نظام سیاسی کشور ریاستی است و رئیس جمهور با انتخاب مستقیم مردم برگزیده می شود که شیوه خوب و مؤثری است؛ اما اگر روزی در آینده احتمالا دور، احساس شود که نظام پارلمانی برای انتخاب مسئولان قوه مجریه بهتر است، هیچ اشکالی در تغییر ساز و کار فعلی وجود ندارد.»
نسخه تلویزیونی این گزارش را از اينجا ببینید
هرچند آقای خامنه ای از «روزی در آینده احتمالا دور» گفته بود اما امروز، محمد دهقان عضو هیات رییسه مجلس خبر داده که دفتر آیت الله خامنه ای ، از یکسال پیش ، تیمی را مامور بررسی «ایرادات قانون اساسی» برای بازنگری آن کرده و این تیم ، ده ها مورد از ایرادات را به دفتر رهبر جمهوری اسلامی ارایه داده است.
به نظر می رسد اصلاح قانون اساسی ، از سوی رهبر جمهوری اسلامی بطور جدی دنبال می شود.
پیشنهاد تغییر نظام ریاستی به نظام پارلمانی از سوی آقای خامنه ای با موافقت و مخالفت هایی روبرو شده است. علی لاریجانی، رییس مجلس ایران از اصلی ترین موافقان است اما در مقابل مخالفانی چون اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و آیت الله عبدالکریم موسوی اردبیلی از مراجع تقلید ساکن قم دارد. آنها می گویند حذف ریاست جمهوری «موجب کاهش سطح مشارکت مردم می شود.»
روح الله شهسوار روزنامه نگار در پاریس معتقد است تغییرات مطرح شده برای قانون اساسی، تلاشی است برای ایجاد نظام مطلوب شخص علی خامنه ای. او می گوید:«به نظر می آید آقای خامنه ای یک آرمانی برای اداره کشور دارد و در این بیست سال که رهبر بوده تلاش کرده به این آرمان نزدیک شود.»
آقای شهسوار می گوید رهبر جمهوری اسلامی با حذف رییس جمهور، سعی دارد نظام مورد علاقه خود را تکمیل کند
آقای شهسوار با مرور سیر تاریخی اصلاح قانون اساسی در سال ۶۸ می گوید:«آقای خامنه ای زمانی که در دهه شصت با نخست وزیر وقت، آقای میرحسین موسوی به اختلاف برخورد، سعی کرد با تغییر قوا و اصلاح قانون اساسی به هدف اش برسد. بعد از آن هم در زمان دوران اصلاحات ایشان سعی کرد با زمین گیر کردن دولت، نظام مطلوب خودش را ترسیم کند.»
این روزنامه نگار با اشاره اختلاف رییس جمهوری و رهبری می گوید:«اراده رهبر جمهوری اسلامی برای جایگزینی نظام ریاست با نظام پارلمانی نشان می دهد آقای خامنه ای، برای ساختن نظام مورد نظر خودش در تلاش است. چون ایشان می داند بعد، پارلمانی که دستچین بخش های انتخاب شده ی حاکمیت است می تواند رییس دولت را مهار کند.»
بازنگری؛ راه حل مواجه با اختلاف
آنچه روح الله شهسوار به آن اشاره دارد ، تلاشی است که از زمان روی کارآمدن آیت الله خامنه ای آغاز شد. او یکبار زمانی که با نخست وزیر وقت، میرحسین موسوی اختلاف داشت ، در بازنگری قانون اساسی این سمت را حذف کردتا به این ترتیب منتقداش حذف شود.
اینک در حالی بحثت تغییر قانون اساسی مطرح شده که آیت الله خامنه ای با محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری ایران به اختلاف رسیده است. آقای احمدی نژاد در سه سال گذشته از پذیرش بعضی از قوانین مجلس سرباز زده و در مقابل چند دستور حکومتی آیت الله خامنه ای از خود مقاومت نشان داده و همین موجب شده تا اینک رهبر جمهوری اسلامی ، روی به تغییر قانون اساسی بیاورد. اقدامی که یکبار ۲۲ سال پیش انجام گرفت. بعد از اختلاف میرحسین موسوی و علی خامنه ای ، سمت نخست وزیری از قانون اساسی ایران ، حذف شد.
در سال ۱۳۶۸، آیت الله خمینی دستور به بازنگری قانون اساسی داد اما مدتی بعد فوت کرد و علی خامنه ای جایگزین او شد. شورای بازنگری قانون اساسی کمی بعد با حذف پست نخست وزیری ، اختیارات او را به رییس جمهوری سپرد و با افزایش اختیارات رهبر جدید جمهوری اسلامی موافقت کرد.
اختیارات بیش از حد رهبری ، او را به قدرت مطلقه در ایران تبدیل کرده است. در حال حاضر، رییس قوه قضاییه توسط آیت الله خامنه ای انتخاب می شود و او تاکنون بوسیله شورای نگهبان و رد صلاحیت های گسترده ، مانع ورود منتقدان به مجلس شده است. غیر از این، رهبر جمهوری اسلامی ، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ از محمود احمدی نژاد حمایت کرد. همین مساله موجب شد تا معترضان به عملکرد رهبر جمهوری اسلامی ، انتقاد داشته باشند. بارها در اعتراضات خیابانی ، معترضان فریاد «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند و یا عکس آیت الله خامنه ای را در خیابان پاره کردند و آتش زدند.
آیا رهبر جمهوری اسلامی در اصلاح احتمالی قانون اساسی ، به خواست مردم هم توجه دارد؟
روح الله شهسوار، روزنامه نگار می گوید خیر. او می افزاید:«این تغییرات در راستای مطالبات مردم نیست. هدف این تغییرات ساختن نظام مطلوب حضرات است.»
این روزنامه نگار می افزاید:«مطالبات مردم این است که زندگی خوبی داشته باشند. عدالت و آزادی در کشور برقرار باشد. کشور به سمت پیشرفت برای همه مردم باشد اما این تغییرات که مدنظر رهبری است ، به تثبیت یک بخش یا افراد خاصی در کشور منجر می شود و در واقع در مقابل خواست ملت است.»
پیشتر، برخی چهره های سیاسی همچون مهدی کروبی و محمد خاتمی پیشنهاد داده اند که اصلاح و تغییرات در نظام ، با مراجعه به رفراندوم و از مردم پرسیده شود اما مقام های جمهوری اسلامی تاکنون ترجیح داده اند، از برگزاری رفراندوم خودداری کنند و حتی برگزاری انتخابات در ایران نیز با تعویق همراه شده است بطوریکه حکومت ایران، انتخابات شوراها که باید سال پیش برگزار می شد را به تعویق انداخت و قرار است امسال انتخابات مجلس برگزار شود.