بازگشتن حمید نوری، دادیار پیشین زندان گوهردشت کرج به ایران پس از مبادله او با دو سوئدی زندانی در روز شنبه ۲۶ خرداد با انتقادهای گستردهای همراه شده است.
شماری از نمایندههای پارلمانهای اروپا این مبادله را تقویت سیاست «گروگانگیری» جمهوری اسلامی تلقی کردهاند.
دریا صفایی، نماینده ایرانیتبار پارلمان بلژیک در شبکه «ایکس» نوشت:
«معاملات گذشته و مبادله زندانیان، تنها رژیم ایران را برای ادامه دیپلماسی اخاذی و جنایات بیشتر تقویت میکند. دولتهای اروپایی چقدر ترسو هستند؟ حتی زمانی که چنین معاملهای میکنند، نمیتوانند از رژیم ایران بخواهند که پروفسور جلالی بیگناه را آزاد کند؟»
Scandalous! Mass murderer, Hamid Nouri, has been released due to the Iranian regime%27s blackmail diplomacy.Innocent European citizens are being held in order to swap them with Iranian terrorists.The past deals and prisoner swaps only strengthen the Iranian regime to continue… pic.twitter.com/lUlVMjwtuP
— Darya Safai MP (@SafaiDarya) June 15, 2024
احمدرضا جلالی، زندانی ایرانی-سوئدی است که از سوی حکومت جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده است.
چارلی ویمرز، نماینده سوئد در پارلمان اروپا در «ایکس» نوشت: «شادی آزادی این دو نفر که کاملاً ناعادلانه زندانی شده بودند، با این واقعیت که قاتلی چون حمید نوری تاوان جنایات خود را نخواهد داد و جمهوری اسلامی از این طریق به تقویت دیپلماسی گروگانگیری تشویق میشود تحت الشعاع قرار میگیرد.»
او افزود سوئد و اتحادیه اروپا باید به تمامی روابط دیپلماتیک خود با رژیم جمهوری اسلامی پایان دهند و تأکید کرد که باید برای همه شهروندان اروپایی که قصد سفر به ایران را دارند روشن شود که این کار با مسئولیت خودشان باید انجام شود.
Fångutväxlingen mellan Sverige och Iran gör mig bedrövad. Glädjen över att två landsmän, som fängslats på helt orättfärdiga grunder, nu är fria överskuggas av att massmördaren Hamid Nouri inte kommer att få sona sina brott och att Islamiska Republiken med detta uppmuntras att…
— Charlie Weimers MEP 🇸🇪 (@weimers) June 15, 2024
تئو فرانکن، نماینده پارلمان بلژیک نیز مماشات دولتهای اتحادیه اروپا با رژیم جمهوری اسلامی را خیانت به مردم ایران خواند و گفت این اقدام« تشویق به ترور» را بیشتر میکند.
Sweden just freed Hamid Noury who was serving life in prison for the 1988 massacre of Iran%27s political prisoners.EU governments%27 appeasement of the regime betrays the Iranian people and encourages more Iranian terror.
— Theo Francken MP (@FranckenTheo) June 15, 2024
از سوی دیگر واکنش دو مقام ارشد اروپایی به تبادل زندانی میان سوئد و جمهوری اسلامی، انتقاد بسیاری را برانگیخت.
جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا: «ما از خبر آزادی یوهان فلودروس، همکار اتحادیه اروپا و شهروند سوئد و هموطنش سعید عزیزی خوشحال هستیم و از مقامات سوئدی و عمانی تشکر میکنیم. دیگر شهروندان اتحادیه اروپا هنوز به صورت خودسرانه در ایران بازداشت هستند. ما با مشارکت اعضای اتحادیه اروپا برای آزادی آنها به کار خود ادامه خواهیم داد.»
We rejoice at the news of the liberation of EU colleague & 🇸🇪 citizen Johan Floderus and his compatriot Saeed Azizi. We thank Swedish & Omani authorities. Other EU citizens are still arbitrarily detained in Iran. We’ll continue to work for their freedom together w/ EU MS involved
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) June 15, 2024
اورزولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا: «خوشحالیم از این که همکار سوئدی ما، یوهان فلودروس و هموطنش سعید عزیزی از بازداشت غیرموجه جمهوری اسلامی ایران آزاد شدهاند. برایشان آرزوی دیدار خوبی با عزیزانشان دارم و به سوئد به خاطر تلاش مداوم در راستای رسیدن به این نتیجه تبریک میگویم.»
Delighted at the news that our Swedish colleague Johan Floderus and his compatriot Saeed Azizi have been released from unjustified Iranian custody.I wish them a good reunion with their loved ones. Congratulations to Sweden for its persistent work to achieve this outcome.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) June 15, 2024
منتقدان از این دو مقام پرسیدهاند واکنششان در قبال آزادی کسی که در قتلعام هزاران زندانی سیاسی در ایران نقش داشته است چیست.
تعدادی از فعالان سیاسی و مدنی نیز دموکراسیهای غربی را برای شرایطشان در مبادله با جمهوری اسلامی مورد نکوهش قرار دادهاند.
جیسون برادسکی، رئیس شورای سیاستگذاری «اتحاد علیه ایران هستهای» امروز را «روزی غمانگیز برای حاکمیت قانون در دموکراسیهای غربی» خواند و گفت: «همواره، پس از هر معامله برای آزادی گروگانهای غربی در ایران، نگرانی گسترده و قابل توجیهی در مورد شرایط مبادله ایجاد میشود از جمله آزاد کردن داراییهای مسدودشده یا آزادی جنایتکاران و تروریستها. اما ایالات متحده و متحدان اروپایی آن هیچوقت یک استراتژی جامع برای مبارزه با گروگانگیری را دنبال نمیکنند.»
Invariably, after every deal to release Western hostages in #Iran, there is widespread and justifiable concern over the terms of the exchange: release of assets or hardened criminals/terrorists for innocents. But the U.S. and its European allies never follow-up on developing a…
— Jason Brodsky (@JasonMBrodsky) June 15, 2024
مارک دوبوویتز، رئیس بنیاد دفاع از دموکراسیها در شبکه «ایکس» نوشت: «بیخاصیتی غرب با آزادی قاتلی که مسئول کشته شدن صدها ایرانی بیگناه بود، بیشتر نمایان شد. خامنهای به همه شما مماشاتکنندهها میخندد. این اقدام، تنها او را برای ارتکاب جنایات بیشتر جسورتر میکند.»
More Western fecklessness as Sweden releases a mass murderer responsible for the deaths of hundreds of innocent Iranians. Khamenei is laughing at all of you appeasers. This will only embolden him to commit more crimes. pic.twitter.com/iMmUkUM3s0
— Mark Dubowitz (@mdubowitz) June 15, 2024
یکی از فعالان ایرانیتباری که به شدت از آزادی حمید نوری انتقاد کرده است نازنین افشینجم، دختر شایسته پیشین کانادا و فعال حقوق بشر است.
خانم افشینجم مقامات مختلفی را خطاب قرار داده و سرخوردگی خود را از چنین تبادلی ابراز کرده و نوشته است: «نخست وزیر سوئد که زندانیان خود با کسی که مرتکب قتلعام شده تبادل کرد؛ رئیسجمهوری آمریکا که میلیاردها دلار به رژیمی که ۴۵ سال است «مرگ بر آمریکا» میگوید پرداخت؛ جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به رغم رأی شورای اروپا از قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریستی امتناع کرد و دبیرکل سازمان ملل که برای «قصاب تهران» که هزاران ایرانی را کشت مراسم یادبود برگزار کرد.»
. @SwedishPM with your prisoner exchange returning mass murderer Hamid Nouri back to Iran you have failed us.@POTUS with you releasing billions of dollars back to the regime that has changed “Death to America” for 45 years, you have failed us. @JosepBorrellF with your…
— Nazanin Afshin-Jam MacKay (@NazaninAJ) June 15, 2024
خانم افشینجم خطاب به آنها نوشته است: «شما با غفلت و بزدلی راه را برای تروریسم بیشتر از سوی رژیم جمهوری اسلامی باز کردید.»
نازنین بنیادی، فعال حقوق بشر نیز در شبکه «ایکس» گفت که جمهوری اسلامی پس از این، هر چه بیشتر بیگناهان و دوتابعیتیها را به گروگان خواهد گرفت، مردم را در داخل سرکوب خواهد کرد و [ایرانیها] در خارج از کشور را به وحشت خواهد انداخت.
And the cycle continues. The Islamic Republic will take more innocent foreign and dual national’s hostage, repress people at home and terrorize those abroad. For a different outcome, the international community needs a new approach. One that deters, not appeases the regime https://t.co/arSkKX44IF
— Nazanin Boniadi (@NazaninBoniadi) June 15, 2024
دادگاه عالی استکهلم در روز ۱۶ اسفند سال گذشته با رد شکایت حمید نوری نسبت به حکم حبس ابد، رأی پیشین را دوباره تأیید کرد.
حکم حبس ابد، که بالاترین مجازات در قوانین سوئد است، روز ۲۸ آذر سال گذشته و پس از برگزاری دادگاه تجدیدنظر در استکهلم برای حمید نوری، متهم به دست داشتن در اعدامهای دستهجمعی زندانیان سیاسی دهه ۶۰، نهایی شده بود.
در پی بازداشت حمید نوری در سوئد و محاکمه او به اتهام نقش داشتن در اعدام دستهجمعی و شکنجه زندانیان سیاسی در دهه ۶۰ روابط تهران و استکهلم رو به تیرگی گذاشت.
شماری از فعالان حقوق بشر میگویند که جمهوری اسلامی با استفاده از اتهامات دروغین، شهروندان خارجی و بهویژه شهروندان دارای تابعیت دوگانه را بازداشت میکند تا از آنها به عنوان ابزار چانهزنی سیاسی استفاده کند و در عمل با این کار این شهروندان را گروگان گرفته است.