پانزدهمین سالگرد قتل پروانه و داریوش فروهر

پروانه و داریوش فروهر، تهران

پانزدهمین مراسم سالگرد قتل داریوش و پروانه فروهر، امسال روز جمعه اول آذر در منزل آنان برگزار شد.


این مراسم پس از چندین سال با مجوز رسمی وزارت اطلاعات برگزار شد. پرستو فروهر، دختر پروانه و داریوش فروهر که در آلمان اقامت دارد، هرسال برای شرکت در مراسم سالگرد پدرو مادرش به تهران می آید اما سال هابود که دولت گذشته اجازه برگزاری مراسم برای آنان صادر نمی کرد.

آگهی مراسم سالگرد دو قربانی قتل های زنجیره ای در روزنامه اطلاعات نیز چاپ شد.

به گفته پرستو فروهر پس از ورود عده ای از شرکت کنندگان، به خاطر جلوگیری از نفوذ ماموران لباس شخصی، ورود به منزل آنان تحت کنترل قرار گرفت و دو سوی کوچه توسط نیروهای انتظامی بسته شد و بسیاری از افرادی که مایل به شرکت در مراسم بودند، نتوانستند به محل راه یابند.

او به صدای آمریکا گفت:«تعدادی از دوست داران آن دو عزیز از حوالی ظهر به منزل آمده بودند و ما همچنان امید داشتیم مراسم به خوبی برگزار شود ولی پیش از آغاز مراسم در ساعت سه بعد از ظهر، ماموران امنیتی و انتظامی که در محل حضور داشتند، متاسفانه با بی سیم وارد حریم خانه شدند که با اعتراض من روبرو شدند و از آنها خواستم از منزل خارج شوند تا حریم خانه محترم نگه داشته شود. اما آنها پس از خروج از منزل، مجددا دو سر کوچه را بستند و از ورود بسیاری از مردم عادی و شخصیت های سیاسی به خانه جلوگیری کردند.»

پرستو فروهر، فرزند داریوش و پروانه فروهر، و همچنین فعالان سیاسی و مدنی چون نسرین ستوده، بانوان عضو مادران صلح، علی اکبر معین‌فر، حسین شاه‌ویسی، محمد بسته‌نگار، فریبرز رئیس‌دانا، ناصر زرافشان، محمد ملکی، ادیب برومند و کورش زعیم از جمله شرکت کنندگان در مراسم بودند.

پرستو فروهر در سخنانی گفت:‌ «در اعتراف عاملان قتل‌ها، به صراحت گفته شده بود که حذف فیزیکی دگراندیشان جزو وظایف شغلی عاملان بوده… در این اعتراف‌ها این نکته آشکارا گفته شده که این اتفاق قتل نبود، بلکه حذف دو عنصر خائن بود که با دستور انجام شد.»

داریوش و پروانه فروهر، هر دو از رهبران حزب ملت ایران و جبهه ملی ایران بودند. آنان در یکم آذرماه ۱۳۷۷ در جریان قتل های موسوم به زنجیره ای در منزلشان کشته شدند.

داریوش فروهر پیش از انقلاب بارها به زندان افتاد و به مدت ۱۴ سال از عمر خود را در زندان گذراند. پس از انقلاب و آزادی زندانیان سیاسی آزاد شد. پس از انقلاب در دولت مهدی بازرگان به وزارت کار و امور اجتماعی منصوب شد و پس از آن مقام وزیر مشاور و نماینده دولت در امور کردستان را برعهده گرفت. در اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری، داریوش فروهر نامزدی خود را برای این مقام در رقابت با ابوالحسن بنی صدر و عده ای دیگر اعلام کرد.

با این حال داریوش فروهر رفته رفته جزو منتقدان نظام جمهوری اسلامی درآمد تا آنجا که در سال ۱۳۶۰ به زندان افتاد و چندتن از اعضای حزب او، اعدام شدند. او خواستار برگزاری همه پرسی برای تعیین نوع حکومت شده بود.

داریوش و پروانه فروهر که از مخالفان جدی و علنی جمهوری اسلامی بودند روز اول آذر ۱۳۷۷ به طرزی فجیع با ده ها ضربه چاقو توسط ماموران امنیتی درخانه خود کشته شدند. فرمان این قتل ها بر اساس فتوای برخی مراجع مذهبی صادر شده بود.

قتل داریوش و پروانه فروهر مانند قتل محمد مختاری و محمدجعفر پوینده جزو سلسله قتل های دگر اندیشان است که در آن سال بر اساس گزارش های رسمی توسط «گروهی خودسر » و «عوامل خاص» در وزارت اطلاعات صورت گرفت و به قتل های زنجیره ای معروف شد. سعید امامی مسئول اصلی این قتل ها معرفی شد.

درحالی که دادگاه غیرعلنی رسیدگی به قتل های زنجیره ای تنها برای این چهار نفر تشکیل شد اما عماد الدین باقی تعداد این قتل ها را بیش از ۸۰ مورد در داخل ایران وحدود ۲۰۰ مورد در خارج از کشور تخمین زده است.

در جریان پرونده قتل های زنجیره ای آیت الله دری نجف آبادی، وزیر اطلاعات وقت در دولت تازه پای محمد خاتمی استعفا داد. سعید امامی، مصطفی موسوی(کاظمی) و مهرداد عالیخانی، از مسئولان وزارت اطلاعات، دستگیر و زندانی شدند. سعید امامی به طرز مشکوکی در زندان درگذشت. مرگ او خودکشی براثر نوشیدن داروی نظافت اعلام شد.

مصطفی موسوی کاظمی و مهرداد عالیخانی به عنوان آمران قتل داریوش و پروانه فروهر به چهار بار حبس ابد و محمود جعفرزاده و علی محسنی به اتهام زدن ۲۶ و ۲۵ ضربه کارد بر بدن قربانیان به قصاص نفس محکوم شدند.
سه تن دیگر، حمید رسولی، مجید عزیزی و مرتضی فلاح به حبس ابد و پنج نفر دیگر به زندان از هشت تا دو سال محکوم شدند

خانواده های قربانیان قتل های زنجیری می گویند به رغم تلاش های آنان آمران اصلی قتل ها هنوز معرفی و مجازات نشده اند.