مذاکرات حساس و فشرده هیئت های دیپلماتیک ایرانی و غربی در هتل کوبورگ وین روز یکشنبه از سر گرفته شد، و به رغم برخی اخبار مثبت از قریب الوقوع بودن توافق، رسیدن به توافق تا پایان یکشنبه در پرده ای از ابهام قرار گرفته است.
وزیر خارجه ایالات متحده صبح یکشنبه ضمن ابراز امیدواری در مورد نزدیک بودن حصول توافق اتمی، دیدار روز گذشته خود با وزیر امور خارجه ایران را «بسیار خوب و مثبت» توصیف کرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس جان کری گفت «در حال رسیدن به تصمیمهای واقعی هستیم. چند موضوع سخت دیگر در مذاکرات هستهای باقی مانده است.»
خبرگزاری رویترز نیز سپس به نقل از یک دیپلمات ارشد ایرانی نوشت «توافق اتمی امروز در دسترس است، اما برخی مسائل باقی مانده که باید وزیران خارجه حل و فصل کنند.»
ساعاتی بعد، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی جداگانه به نقل از دو دیپلمات در وین نوشت، انتظار میرود مذاکرهکننندگان ایران و شش کشور عضو گروه ۱+۵ روز یکشنبه به توافقی مشروط دست یابند.
به گفته این دیپلمات ها که آسوشیتدپرس هویت آنها را فاش نکرده است، متن توافق به پایتختهای همه کشورهای طرف مذاکره ارسال میشود، تا در صورت تایید، روز دوشنبه اعلام عمومی شود.
خبرگزاری رویترز در دقایق پایانی یکشنبه به وقت محل، به نقل از یک مقام ارشد دولت آلمان که هویت او را فاش نکرد، نوشت «اگر تهران آماده باشد آخرین گامها را بردارد، توافق تاریخی هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی به سرعت حاصل خواهد شد.
این مقام دولتی نزدیک به فرانک والتر اشتاینمایر وزیر امور خارجه آلمان، با بیان این که «از دید وزیر خارجه، عوامل اندکی باقی مانده تا توافق حاصل شود،» تاکید کرد «با این حال هنوز امکان دارد که همه چیز به هم بریزد ... مذاکرهکنندگان در مرحله نهایی کار هستند و به سختی تمام شب بر روی آن کار خواهند کرد.»
یکی از اعضای ارشد وزارت خارجه ایالات متحده پیشتر گفته بود، ما هرگز در باره زمانبندی مذاکرات گمانهزنی نکردهایم و الان هم این کار را نمیکنیم؛ به ویژه با در نظر گرفتن این واقعیت که «مسائل عمدهای» باقی مانده که باید در این گفتگوها حل و فصل شوند.
خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، نیز اندکی بعد گزارش داد که یک مقام ارشد ایرانی خبرهای مربوط به دستیابی به توافق در روز یکشنبه را رد کرده و گفته است این کار «به لحاظ لجستیک» غیرممکن است.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
بهروز بیات کارشناس هستهای در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا در همین زمینه گفت، «به نظر میرسد موانع اساسی برطرف شده باشند، اما مشکلات تکنیکی قطعا باقی خواهد ماند.»
به گفته آقای بیات، «موضوعات تکنینکی وصل میشوند به توافق های اصولی، و تا وقتی که توافق اصولی حاصل نشده باشد، پاسخ دادن دقیق به همه موضوعات شدنی نیست.»
خبرگزاری فارس نیز از قول یک منبع آگاه که هویت او را فاش نکرده است، نوشت مذاکرهکنندگان ایرانی از اختیارات کافی برای رسیدن به یک «توافق خوب و متناسب با خطوط قرمز تعیینشده از جانب جمهوری اسلامی ایران» برخوردار هستند و توافق نیازی به طرح در تهران ندارد.
هر چند توافقی که در وین حاصل شود، باید در تهران مورد بررسی قرار گیرد.
علی اکبر ولایتی مشاور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی و رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، پنجشنبه شب در یک گفتگوی تلویزیونی در تهران گفت «هر توافقی که در وین صورت گیرد، یک کار مقدماتی است و باید در شورای عالی امنیت ملی بررسی و تایید شود، و در نهایت به تصویب مقام معظم رهبری برسد.»
با این حال، خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، یکشنبه شب به نقل از حسن روحانی نوشت «خدا را شکرگزارم، به وعدهای که در انتخابات راجع به حل و فصل مساله هستهای دادم عمل کردم.»
رئیس جمهوری ایران در مراسم افطار در حضور گروهی از بانوان ایران افزود «حتی اگر همینجا هم که در قدم های آخر مذاکرات هستیم کار متوقف شود، ما به وظیفهمان عمل کردیم.»
همزمان با این اظهارات آقای روحانی، وزیران خارجه ایالات متحده و ایران عصر یکشنبه نیز بار دیگر با یکدیگر دیدار و به مدت ۳۶ دقیقه گفتگو کردند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
محمدجواد ظریف مدتی پس از این دیدار، از بالکن هتل کوبورگ در پاسخ به پرسش خبرنگاری که پرسید آیا مذاکرات فردا نیز تمدید خواهد شد، گفت «تمدید نخواهیم داشت.»
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا فردا بر می گردیم، گفت «فردا هم کار داریم.»
از سوی دیگر سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه وارد وین شد. انتظار می رود وزیر امور خارجه چین نیز تا پایان یکشنبه به وین باز گردند. آنها گفته بودند در صورتی که طرفین به توافق نزدیک باشند، به وین باز خواهند گشت.
فیلیپ هاموند وزیر خارجه بریتانیا نیز گفته است صبح دوشنبه به دیگر همتایان خود در گروه ۱+۵ در محل مذاکرات اتمی در وین خواهد پیوست.
این در حالی است که یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز عصر یکشنبه در هتل کوبورگ با یکدیگر دیدار کردند. هیئت های کارشناسی نیز گفتگوهای خود را ادامه دادند.
گفته می شود یکی از مهمترین موضوعاتی که باقی مانده و مانع پیشرفت این گفتگوها بوده، درخواست ایران برای لغو تحریمهای تسلیحاتی اعمال شده علیه آن کشور بلافاصله پس از توافق است؛ درخواستی که با حمایت روسیه و مخالفت غرب روبرو شد.
خبرگزاری بلومبرگ اواخر یکشنبه از قول یک دیپلمات غربی نوشت، طرفین در مورد «لغو تدریجی» تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به «تفاهم سیاسی» دست یافتهاند. دو طرف مذاکرات هنوز به این خبر واکنش رسمی نشان ندادهاند.
وزارت خارجه روسیه نیز یکشنبه شب تصاویری را از شام کاری وزیران خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ در هتل کوبورگ وین منتشر کرد، که در آن به نظر میرسد آنها از نتیجه کار حوشحال هستند. در غیاب وزرای خارجه بریتانیا و چین، معاونان آنها در این شام کاری حضور داشتند.
در صورت حصول توافق نهایی، محدودیتهای گستردهای بر روی برنامه هستهای ایران اعمال خواهد شد و در ازای آن، بخشی از تحریمهای اعمال شده علیه ایران لغو خواهد شد. آمریکا و همپیمانان آن میگویند ایران در پوشش یک برنامه هستهای صلح آمیز درصدد دستیابی به توانایی ساخت سلاح هستهای است. اتهامی که ایران آن را رد میکند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، میچ مککانول رهبر اکثریت جمهوریخواه سنای آمریکا در گفتگو با شبکه خبری فاکس نیوز گفت «فروختن توافق» اتمی احتمالی با ایران به کنگره، کار بسیار دشواری برای دولت باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده است.
بر اساس مصوبه کنگره تحت کنترل جمهوریخواهان که با امضای ریاست جمهوری به قانون تبدیل شد، در صورت رسیدن به هر گونه توافق اتمی با ایران، جزئیات آن باید در کنگره بررسی شود. با سپری شدن مهلت نهم ژوئیه، دوره ۳۰ روزه اولیه به ۶۰ روز افزایش یافت.
نخست وزیر اسرائیل نیز روز یکشنبه گفت قدرت های غربی در حال تسلیم شدن در برابر ایران هستند، «حتی وقتی جمهوری اسلامی به تحقیر آنها ادامه می دهد.»
بنیامین نتانیاهو درباره سخنان اخیر آیت الله علی خامنه ای مبنی بر این که «مبارزه با استکبار تعطیل پذیر نیست» گفت کشورش این واقعیت را نمی پذیرد. او با بیان این که ایران «نیات خود را پنهان نمی کند،» به جهان هشدار داد از آن گذشت نکنند.
ایران و شش قدرت جهانی عضو گروه ۱+۵، شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان، روز جمعه مهلت گفتگوها برای رسیدن به توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران را تا دوشنبه سیزدهم ژوئیه ( ۲۲ تیر ماه) تمدید کردند.