یک روزنامه در ایران در گزارشی به موضوع زبالهگردی در پایتخت پرداخته و از فعالیت بیش از ۷ هزار زبالهگرد با گردش مالی ۳/۵ میلیارد دلاری سالانه پسماند خبر داده است.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارش میدانی خود زبالهگردی را به «سریال بازی مرکب» تشبیه کرده و نوشته که بیش از ۷ هزار زبالهگرد هر روز صبح باید سطلهای سرکوچه هر منطقه را بجویند تا رضایت «سلاطین پسماندها» را جلب کنند.
ابوعلی گلزاری، متخصص مدیریت پسماند در مورد درآمدهای این بخش به روزنامه «دنیای اقتصاد» گفته است: «چرخش مالی این سلاطین بر اساس آمار اتحادیه بازیافت پسماند گاهی سالانه به ۳/۵ میلیارد دلار میرسد.»
گلزاری تاکید کرده که اگر زبالههای خشک زبالههای شهری، کارخانهای و ساختمانی را با هم در نظر بگیریم گردش مالی این تجارت سالانه به «دهها میلیارد دلار» هم میرسد.
گلزاری معتقد است در تهران ۷ هزار نفر و در کشور ۲۵ هزار نفر زباله گرد وجود دارد و روزنامه منتشر کننده گزارش نیز تاکید کرده که «زبالهگردها آخرین حلقههای مافیای زباله هستند.»
شاید نکته جالب توجه که عامل اصلی شکلگیری «مافیای زباله» در تهران است این تاکید کارشناسان باشد که معتقدند اگر ایران هم مانند ژاپن پسماند را کاملا تفکیک کند سالانه ۵ تا۱۰ میلیارد دلار ارزش افزوده ایجاد و با مدیریت درست برای ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر شغل سالم و نه زباله گردی، میتواند ایجاد شود. موضوعی که گزارشگر هم در گزارش روزنامه «دنیای اقتصاد» به آن پرداخته است.
گزارشها نشان میدهد نه عزمی برای استفاده بهینه از این فرصت وجود دارد و نه ارادهای برای برخورد با «مافیای زباله»، بر همین اساس است که نه تنها سود تا ۱۰ میلیارد دلاری برای کشور ایجاد نمیشود بلکه به نوشته «دنیای اقتصاد»، سازمان محیطزیست برآورد کرده، «مدیریت نابسامان پسماند؛ ۴۴ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور آسیب میزند.»
به باور برخی کارشناسان، یکی از دلایل اصلی فعالیت ۲۵ هزار نفر در زبالهگردی شرایط نامطلوب اقتصادی خانوارها و وجود «اتباع غیرقانونی» است. این کارشناسان مدعی هستند که اتباع «غیرقانونی» برای تامین سرپناه و شهروندان ایرانی برای کمک به تامین حداقلهای زندگی خانواده حاضر به زبالهگردی میشوند. روزنامه «دنیای اقتصاد» به نقل از یک «متخصص» نوشته که در میان جمعیت زبالهگرد «حضور ۹۰ درصدی مهاجران غیرقانونی» نکته قابل توجهی است.
زبالهگردی یکی از فعالیتهایی است که ریشه اصلی آن فقر بوده و کرامت انسانی را نیز زیر سوال میبرد.