روزنامه اینترنتی فراز در گزارشی با استناد به یک پژوهش صورت گرفته برای وزارت کار که در سال ۱۴۰۰ تهیه شده نوشت: میزان فعالیتهای انسانستیز غیررسمی مانند کولبری، شوتیها، زبالهگردی و ... به ۴۰ درصد و در برخی استانها به ۶۰ درصد رسیده است.
بر اساس این پژوهش بیش از ۸۰ درصد جامعه روستایی و ۴۵ درصد جامعه شهری سیستان و بلوچستان فقیر هستند و زمان تخصیص یارانه معیشتی، تقریبا تمام ساکنان این استان به جز گروه بسیار کوچکی مستحق یارانه شناخته شدند.
این گزارش تاکید کرده است که بیشتر از ۵۰ درصد جمعیت چابهار، ۴۰ درصد جمعیت بندرعباس و ۳۰ تا ۳۵ درصد جمعیت مشهد حاشیهنشین هستند.
یکی از نکات قابل توجه در این گزارش موضوع افزایش شدید قیمت مسکن و کاهش دسترسی مردم به مسکن است که تاکید شده «فقر خشن» به حدی رسیده که بر اساس گزارش وزارت راه و شهرسازی، دهک اول درآمدی برای خانهدار شدن به ۲۴۸ سال زمان نیاز دارد.
این پژوهش به موضوع درآمد سرانه هم اشاره کرده و ضمن بررسی درآمد در بین قشرهای مختلف در شهرهای مختلف کشور به این نتیجه رسیده است که در حال حاضر ۸۵ درصد جمعیت کشور در استانهایی زندگی میکنند که درآمد سرانهشان نصف درآمد سرانه تهران است.
بر همین اساس اعلام شده که ۴۰ درصد جمعیت کشور ساکن استانهایی هستند که نرخ بیکاری پایدار و بلند مدت بالاتر از ۱۵ درصد در یک دهه و بیشتر داشتهاند.
نتیجه گیری این پژوهش عمق فاجعه اقتصادی در ایران را به رخ میکشد چرا که تاکید کرده است در حال حاضر دغدغه دولت از تامین زیرساختهای توسعهای به تامین مایحتاج اولیه مانند آب، نان، گاز و کالاهای اساسی رسیده و استانهای ایران «گورستان طرحهای عمرانی زمین مانده» شدهاند.
چندی پیش مرکز پژوهشهای مجلس نیز در گزارشی نوشت که نرخ فقر در ایران طی یک دهه از ۱۹ درصد به بیش از سی درصد افزایش یافته است.
در آن گزارش تاکید شده بود: «شکاف فقر که فاصله فقرا تا خط فقر را اندازهگیری میکند؛ در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به بالاترین مقدار خود یعنی ۲۷ درصد رسیده است.»
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در این گزارش بر این نکته تاکید کرده بود که صرف برخورداری از شغل در مناطق روستایی با احتمال زیاد میتواند باعث خروج از فقر شود اما در مناطق شهری بیتاثیر است.