در چند روز گذشته گروهی از زنان ایرانی در کمپینی با عنوان «بگذارید حرف بزنیم» با انتشار عکسهای - عمدتا - از دوران کودکی یا نوجوانیشان، در حالی که پوشیده در حجاب اجباری هستند، در کنار عکسهای این روزهایشان در پوششی انتخابی و آزاد، به زبانهای فارسی و انگلیسی درباره تأثیر حجاب اجباری بر زندگی خود مینویسند.
این کمپین به ابتکار مسیح علینژاد، فعال حقوق زنان و مجری و مفسر برنامه تبلت صدای آمریکا، آغاز شد که هفتم دی ماه در توییتی به زبان انگلیسی نوشت: در ایران به من میگفتند اگر حجاب نداشته باشم از مدرسه اخراج میشوم، زندانی میشوم، شلاق میخورم، کتک میخورم و از کشورم بیرون رانده میشوم. در غرب به من گفته میشود به اشتراک گذاشتن داستان من موجب «اسلامهراسی» میشود. من زنی اهل خاورمیانه هستم و از ایدئولوژی اسلامی میترسم. بگذارید حرف بزنیم!
او همچنین در توییت دیگری نوشت: صبا کرد افشاری در ایران به دلیل نه گفتن به حجاب اجباری به ۲۴ سال زندان محکوم شد، در حالی که در غرب، معصومه ابتکار، گروگانگیر در جریان بحران سفارت آمریکا، توسط رسانهها دعوت میشود تا چهره معتدل دولتهای اسلامی را نمایندگی کند. در حالی که صبا همچنان در زندان است.
In Iran Saba Kordafshari received 24 years prison sentence for saying no to forced hijab. In the West Masoumeh Ebtekar the hostage taker during the US embassy crisis get regally invited by media to represent the moderate face of Islamic states. Saba is still in jail. #LetUsTalk https://t.co/u0DwTHLiml pic.twitter.com/KMWkT2wPpb
— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) December 29, 2021
پوشش اختیاری مقولهای است که زنان و دختران در ایران به طور مداوم بیش از چهل سال است تحت سرکوبی که هر روز به نام قانون شدیدتر شده، برای آن مبارزه کردهاند. اما برخی معتقدند طرح این مبحث در کشورهای غربی موجب دامن زدن به «اسلامهراسی» میشود.
الناز سربر فعال حقوق زنان و یکی از شرکتکنندگان در کمپین «بگذارید حرف بزنیم» در توییتی نوشت: از هفت سالگی در ایران مجبور بودم موهایم را بپوشانم، اگر نافرمانی میکردم زندانی میشدم. حراست برای ورود به دانشگاه لباسهایم را چک میکرد. سالها پس از مهاجرت به آمریکا همچنان کابوس آن روزها را میدیدم. برخی میگویند سکوت کنید، چرا که صحبت از این موضوع موجب «اسلامهراسی» میشود، اما ترس من واقعی است.
In Iran I had to cover my hair since I was 7. I would%27ve been jailed if I disobeyed. A guard at my university checked my clothes to let me in. I had nightmares of it yrs after moving to the StatesSome say hush, speaking of this creates Islamophobia but my fear is real#LetUsTalk pic.twitter.com/kgzNOWcnJA
— Elnaz Sarbar (@elishkaa) December 28, 2021
مریم شیران، دانشآموخته برابری جنسیتی، با بیان این که این «زنان مسلمان از تجربه زندگی تحت قوانین شریعت و محرومیت از برخی از ابتداییترین حقوق بشر صحبت میکنند»، نوشت: خواندن توییتها و به یاد آوردن آن احساس و یادآوری ترس و درماندگی و خشم مداوم بسیار دردناک است.
Muslim women are talking about their experience living under Sharia law and being denied some of the most basic human rights. reading the tweets, remembering how it felt like, remembering the constant fear and helplessness and rage, is beyond painful #LetUsTalk https://t.co/UvImXyF1YU
— Myriam Shiran (@MyriamShiran) December 30, 2021
فرنگیس بیات، تحلیلگر و دانشآموخته علوم سیاسی، با انتشار عکسی از نخستین روز دبستان با حجاب اجباری و مقایسه آن با پوشش انتخابیاش در آلمان در بزرگسالی نوشت: ما در جامعهای زندگی میکنیم که آموزش و پرورش بر اساس قوانین شرعی کنترل میشود. قوانین اسلامی کل زندگی ما را کنترل میکند: مو، بدن، غذا، اعتقادات، امور شخصی و عاطفی.
Left is the first day I have worn the compulsory hijab and right is somewhere in Germany.We live in a society where education is controlled by Sharia-based law. Islamic rules control our entire life: Hair, body, food, beliefs, personal and emotional affairs… #LetUsTalk pic.twitter.com/6d7pUqmrxJ
— Farangiss Bayat (@farangissbayat) December 29, 2021
زینب پیغمبرزاده، فمینیست کوئیر و دانشآموخته برابری جنسیتی، با همرسان کردن توییتی نوشت: عکس سمت چپ مادر من است که در میان دوستانش در دانشگاه تهران ایستاده کمی قبل از انقلاب ۵۷، عکس سمت راست بیش از دو دهه بعد من با روسری سفید در دانشگاه تهران نشستهام؛ یک سال بعد از گرفتن این عکس مرا از دانشگاه تعلیق کردند.
On the left, my mom stands in the middle with her friends at a university in Tehran shortly before the revolution of 1979. On the right, I sit with a white scarf at a university in Tehran more than two decades later. One year after taking this photo, I was suspended from 1 pic.twitter.com/mW3OM1V7Ff
— Zeynab Peyghambarzadeh (@zeynabpeyghamba) December 30, 2021
شهرزاد جوهریفرد، پزشک جراح کودکان، در توییتی نوشت: در ایران وقتی ۶ ساله بودم، داشتم از گرما میپختم، برای همین حجاب از سرم برداشتم، اما راننده اتوبوس میانسال به من یک سیلی زد که هنوز شوک و درد ناشی از آن را به وضوح به یاد دارم. حجاب برای بسیاری از دختران و زنان جهان انتخابی نیست.
When I was a 6 yo school girl in Iran, my middle-aged bus driver slapped me after I took off the mandatory hijab because I was roasting hot. I remember the shock & pain vividly. Wearing the hijab is not a choice for many girls & women in the world. #letustalk https://t.co/gkgba4vo3P
— Shahrzad Joharifard MD MPH (@scarzad) December 29, 2021
اما برخی کاربران داخل ایران برای حفظ امنیت خود با نام مستعار و با عکسهایی با چهرههای پوشانده شده در این کمپین شرکت کردهاند.
کاربری با نام مستعار «یوسی» دو عکس کودکی و بزرگسالیاش را با چهرهای که پوشانده شده منتشر کرد و نوشت: این من شش ساله هستم در مدرسهای که فقط دختران هستند، اما اجازه برداشتن حجاب را نداریم و اگر یک تار مو پیدا شود به شدت تنبیه و اخراج میشویم. این هم من هستم هنوز تحت فشار، اجبار، سرکوب، بازداشت ... و علت آن قوانین اسلامی است.
This is me at 6 years old to start school. We’re not even allowed to remove hijab inside school where there were only girls.We would be severely punished & expelled if a hair was exposed.It%27s still me. Under pressure,coercion,repression, detention, etc. cause of islam#LetUsTalk https://t.co/wtBpJ44CYh pic.twitter.com/bnP6yvf7Fx
— Yusi (@yusmaneh) December 29, 2021
کاربر دیگری با نام مستعار «مویرا» نوشت: «من حتی نمیتوانم عکس بیحجاب خودم را به اشتراک بگذارم چون از اسلام، حکومت اسلامی و خانواده مسلمان میترسم.»
او اضافه کرد: «در آستانه ۴۰ سالگی بهشدت خشمگین و افسرده هستم. هیچ وقت به خاطر اجبار حکومت و خانواده مسلمان نتوانستم آن طور که دوست دارم لباس بپوشم یا سبک زندگی خودم را داشته باشم.»
#LetUsTalkمن حتی نمیتونم عکس بی حجاب خودم رو به اشتراک بگذارم چون از اسلام، حکومت اسلامی و خانواده مسلمان میترسم.در استانه ۴۰ سالگی، به شدت خشمگین و افسرده هستم.هیچ وقت بخاطر اجبار حکومت و خانواده مسلمان نتونستم اونطور که دوست دارم لباس بپوشم یا سبک زندگی خودم رو داشته باشم. https://t.co/MtqTWsm5aA
— مویرا (@moira_a2) December 30, 2021
یکی دیگر از شرکتکنندگان در کمپین «بگذارید حرف بزنیم» که خود را «شربلا» معرفی کرده نیز در توییتی نوشت: جوامع مسلمان آزاد نخواهند شد مگر این که خودشان انتقاد از قوانین تبعیضآمیز شریعت را آغاز کنند. من در ایران بزرگ شدهام که بنا بر قوانین شرعی اداره میشود. مجبور شدم بیش از ۲۰ سال حجاب داشته باشم. در عکس سمت چپ ۱۰ سالهام و در سمت راست ۳۳ ساله.
The Muslim community will not be liberated and have its own agency unless they, themselves, start to criticize the discriminatory rules of Sharia. Growing in Iran, which is run based on sharia rules, I was forced to wear hijab for 20+ years.Left: 10yo - Right: 33yo #LetUsTalk pic.twitter.com/ZUuRsXVqLP
— شربلا (@SharOBalaa) December 28, 2021
یکی دیگر از شرکتکنندگان این کمپین به نام «اقدس خانم» هم در مقایسه دو عکسی که از خود منتشر کرده، گفت: عکس من در سمت چپ از پاسپورت مادرم گرفته شده، چرا که من آنقدر بزرگ نشده بودم که پاسپورت جداگانه داشته باشم، اما به نظر میرسد آنقدر بزرگ بودهام که به عنوان یک شیء جنسی دیده شوم. آنها برای پاسپورت از من فقط عکس باحجاب قبول میکردند. من از هفت سالگی مجبور شدم حجاب داشته باشم. بیایید در مورد حجاب به عنوان «یک ظلم» صحبت کنیم.
The photo on the left is taken for my mom%27s passport! I wasn%27t grown enough to have a separate passport, but apparently grown enough to be seen as a sexual object! They only accepted photos with hijab! I had to wear hijab since the age of 7! #LetUsTalk about hijab as oppression https://t.co/vUd1JZfxmb pic.twitter.com/a9J6Skj3r1
— Aghdas Khanoom (@Aghdas_K) December 28, 2021
برخی شرکتکنندگان در این کمپین با ریتوییت، عکسهای دختری را یادآوری کردهاند که در شهریور ماه با انتشار دو عکس از خودش، محدودیتها برای ورزش در ایران را به تصویر کشیده و نوشته بود، آن طور که «صبحها دوست دارم بروم بدوم» در مقابل «جوری که در نهایت مجبورم بروم.»
جوری که دوست دارم صبح ها برم بِدَوَم vs جوری که در نهایت مجبورم برم. pic.twitter.com/SY4LGqPa3w
— Limmo🍋 (@foreverlimmo) September 10, 2021
حجاب در ایران اجباری است و اکنون در ایران برخی کنشگران حقوق زنان از جمله صبا کردافشاری، یاسمین آریانی و منیره عربشاهی، به دلیل مخالفت با حجاب اجباری بر اساس احکام بلندمدت قضایی، زندانی هستند.