جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه پنجم اردیبهشت با امضای «قانون مهسا» آن را اجرایی کرد.
این قانون به عنوان بخشی از بسته الحاقی امنیت ملی که شامگاه سه‌شنبه چهارم اردیبهشت، به تصویب کنگره رسید، پس از ارسال به کاخ سفید و امضای رئیس‌جمهوری ایالات متحده، اجرایی شد.
سنای آمریکا روز سه‌شنبه «قانون مهسا»، مخفف قانون «پاسخگویی در قبال حقوق بشر و امنیت مهسا امینی»، را با اکثریت قاطع آرا تصویب کرده بود.
«قانون مهسا» که بخشی از مفاد لایحه چهارگانه بودجه تکمیلی امنیت ملی، شامل میلیاردها دلار کمک به اوکراین، اسرائیل، و تایوان، است، رئیس‌جمهوری آمریکا را موظف میکند که تحریم‌هایی را در قالب ممنوعیت صدور ویزا و توقیف اموال برای شهروندان خارجی مرتبط با ایران اعمال کند.
بر پایه این قانون، علی خامنه‌ای؛ رهبر جمهوری اسلامی، ابراهیم رئیسی؛ رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، و نهادهای مرتبط با آنها به دلیل «نقض حقوق بشر» و «حمایت از تروریسم» تحت تحریم قرار می‌گیرند.
با تصویب این بسته امنیت ملی در سنای آمریکا، تحریم‌های قانون «شیپ» هم علیه منابع مالی ناشی از معاملات نفتی جمهوری اسلامی به اجرا درخواهد آمد.
بر پایه قانون«شیپ»، بنادر، کشتی‌ها و پالایشگاه‌های دخیل در معاملات محصولات نفتی تحریم‌شده ایران که سرمنشا سود سرشار برای جمهوری اسلامی محسوب می‌شوند، تحت تحریم قرار می‌گیرند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
جزئیات «قانون مهسا» و تحریم‌های جدید علیه سران جمهوری اسلامی
هدف از تصویب بسته امنیت ملی اخیر در سنای آمریکا که شامل چهار لایحه جداگانه می شود، مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی، چین و روسیه ذکر شده است.
این لوایح شامل، ۶۱ میلیارد دلار کمک برای اوکراین در برابر روسیه، ۲۶ میلیارد دلار کمک برای اسرائیل در برابر عوامل متخاصم فلسطینی و منطقه‌ای، و بیش از ۸ میلیارد دلار کمک برای تایوان برای مقابله با اقدامات چین است.
لایحه چهارم، شامل تامین اعتبار برای ممنوعیت اپلیکیشن «تیک‌تاک»، تسهیل انتقال دارایی‌های توقیف‌شده روسیه به اوکراین، و همچنین اقدامات تنبیهی تازه علیه جمهوری اسلامی، موسوم به «قانون مهسا» است.
جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، دقایقی پس از امضای این بودجه تکمیلی در سخنانی گفت که «امروز روز خوبی برای آمریکا، اروپا، و برای صلح جهانی به معنای واقعی است» و «نتیجه‌بخش است.»
او با بیان این که «این قانون شامل حمایت حیاتی از اسرائیل نیز است»، با اشار به این که ۱۰ روز پیش جمهوری اسلامی ایران «بیش از ۱۰۰ فروند موشک و پهپاد به اسرائیل پرتاب کرد»، این حمله را «بی‌سابقه» خواند.
او با اشاره به حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران از «حزب‌الله، حماس، و سایر گروه‌های نیابتی‌اش»، گفت که این پرتابه‌ها «آسیب جدی‌ای» در پی نداشت.
جو بایدن تأکید کرد: «تعهد من به اسرائیل آهنین است و امنیت اسرائیل بسیار حساس است. ما همواره می‌خواهیم اطمینان حاصل کنیم که اسرائیل آن چه را که برای دفاع از خودش در برابر ایران و نبابتی‌های تروریستی آن لازم است، در اختیار دارد.»
به گفته رئیس‌جمهوری آمریکا، «با این کمک ایالات متحده می‌تواند با پر کردن زرادخانه‌های پدافند هوایی، به اسرائیل کمک کند و اطمینان حاصل کند که ایران نمی‌تواند ویرانگری بکند و حملاتی را که ۱۰ روز پیش انجام داد مشابهش را انجام بدهد.»
او با بیان این که هم‌زمان این لایحه به میزان «یک میلیارد دلار» کمک‌های بشردوستانه و حیات‌بخش را برای مردم بی‌گناه غزه که در نتیجه کاری که حماس آغاز کرد در رنج هستند» شامل «کمک‌های غذایی، تجهیزات دارویی، و آب آشامیدنی» می‌فرستد.
رئیس‌جمهوری آمریکا همچنین با اشاره به دو سال «کارزار بی‌رحمانه» روسیه علیه اوکراین، «شجاعت خارق‌العاده» اوکراینی‌ها در دفاع از میهنشان را ستود و با بیان این که تجهیزات دفاعی اوکراین «رو به اتمام بود»، گفت که دوستان پوتین، تجهیزات روسیه را تأمین می‌کنند.
او گفت: «ایران پهپاد و کره شمالی موشک‌های بالیستیک و چین هم قطعات و فناوری داده که تولیدات دفاعی روسیه را تقویت کند و با این پشتیبانی‌ها روسیه حملات هوایی‌اش را علیه زیرساخت‌های حیاتی اوکراین تشدید کرده و این مهمات را دارد سر اوکراینی‌های شجاعی که از میهنشان دفاع می‌کنند فرو می‌ریزد.»
رئیس‌جمهوری آمریکا با قدردانی از پشتیبانی نمایندگان کنگره و سنا تأکید کرد: «هر کاری که می‌کنیم با این هدف است که این گروگان‌ها را به خانه برگردانیم و به آتش‌بس دست یابیم و شرایط را برای صلح پایدار فراهم کنیم.»
او گفت که این قانون «آمریکا را ایمن‌تر میکند و باعث می‌شود جهان ایمن‌تر بشود و نقش رهبری آمریکا در جهان را تداوم می‌بخشد» و «این بسته به شرکای آمریکا پشتیبانی حیاتی می‌دهد تا بتوانند از خودشان در برابر تهدیدهایی که برای امنیت ملی‌شان و جان شهروندانشان است دفاع کنند. این بسته همچنین سرمایه‌گذاری بر روی امنیت خودمان نیز محسوب می‌شود. چرا که وقتی متحدان ما قوی‌تر باشند ما قوی‌تریم.»
جو بایدن با بیان این که در پی انتشار گزارش‌ها از تصویب این لایحه «از سنگرهای اوکراینی‌ها غریو شادی بلند شد»، تأکید کرد: «حال آمریکا می‌خواهد به اوکراینی‌ها تجهیزاتی را بدهد که نیاز دارند تا آنها را در این جنگ نگه دارد.»
او همچنین گفت که می‌خواهد اطمینان یابد «این مهمات در چند ساعت آینده برای پدافند هوایی و سامانه‌های موشکی و توپخانه‌ای اوکراین ارسال می‌شود. این بسته یک سرمایه‌گذاری نه فقط برای امنیت اوکراین بلکه برای اروپا و امنیت خود ما است.»
سنای ایالات متحده با اکثریت قاطع بودجه تکمیلی امنیت ملی را به تصویب رساند که پس از ارسال به کاخ سفید و امضای رئیس جمهوری، میلیاردها دلار کمک به اوکراین، اسرائیل و تایوان اختصاص می‌یابد.
بسته تصویب شده که شامل چهار لایحه جداگانه است و پیشتر در روز شنبه در مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید، روز سه‌شنبه ۵ اردیبهشت با ۷۹ رای موافق سناتورها در برابر ۱۸ رای مخالف تایید شد.
مصوبات کنگره برای آن که تبدیل به قانون شوند، باید به امضای رئیس جمهوری برسند.
جو بایدن با صدور بیانیه‌ای از تصویب این لوایح استقبال کرد و گفت این پیامی درباره قدرت رهبری آمریکا به جهان ارسال میکند، این که «ما قاطعانه در حمایت از دموکراسی و آزادی، و در مقابل استبداد و ظلم ایستاده‌ایم.»
او افزود، «من این لایحه را امضا و به قانون تبدیل می‌کنم و به محض این که فردا به میز من برسد، با مردم آمریکا صحبت خواهم کرد تا بتوانیم روند ارسال سلاح و تجهیزات مورد نیاز را به اوکراین در همین هفته آغاز کنیم.»
دو مقام آگاه پیشتر در روز سه‌شنبه به صدای آمریکا گفتند دولت جو بایدن در حال آماده‌سازی نخستین بسته کمک نظامی به اوکراین به ارزش حدود یک میلیارد دلار است، که بودجه آن از محل این مصوبه تامین خواهد شد.
بایدن روز دوشنبه در تماس با ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین، بر حمایت واشنگتن از کی‌یف تاکید کرد و متعهد شد پس از تصویب بسته کمکی در کنگره، کمک‌های قابل‌توجهی را به‌سرعت ارسال کند.