یک روز پس از ادعای وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر احضار سفیر چین در اعتراض به حمایت از ادعای امارات مبنی بر مالکیت بر جزایر سهگانه در خلیج فارس، پکن روز دوشنبه بار دیگر این موضع خود را تکرار کرد که ایران باید در مورد تمامیت ارضی خود در ارتباط با سه جزیره ایرانی در خلیج فارس با امارات متحده عربی گفتگو کند.
امارات ادعای مالکیت بر سه جزه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را دارد.
ایران از پیش از تشکیل امارات به عنوان یک کشور، بر این جزایر حاکمیت داشته است.
چین اخیرا در بیانیهای از تلاشهای امارات برای دستیابی به یک «راه حل مسالمت آمیز» برای موضوع جزایر - تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی حمایت کرد.
جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۱۳ خرداد پس از احضار سفیر چین به وزارت امورخارجه اعلام کرد که از پکن خواست موضع خود را اصلاح کند.
چین این موضع را در حالی گرفته است که نفت تحریم شده ایران را با قیمت تخفیف خورده قابل توجهی وارد میکند و خود مدعی است که مالک جزیره تایوان است و حتی این جزیره را تهدید نظامی کرده است اگر لازم باشد کنترل آن را به زور به چین باز میگرداند.
تایوان پیشتر ادعاهای مالکیت پکن در مورد تایوان را «آرزو» خوانده است.
به گزارش رویترز، مائو نینگ، روز دوشنبه ۱۴ خرداد در یک نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره اعتراض ایران، گفت: «محتوای مربوطه بیانیه مشترک چین و امارات متحده عربی با موضع چین سازگار است.»
او در عین حال گفت چین و جمهوری اسلامی روابط قوی دارند و چین برای توسعه مشارکت استراتژیک خود اهمیت زیادی قائل است.
چین در دسامبر ۲۰۲۲ نیز با صدور بیانیهای مشترک با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس که خواستار تلاش برای حل و فصل موضوع جزایر سه گانه شد، خشم ایران را برانگیخت.
همزمان با ادامه سیاست «نگاه به شرق» جمهوری اسلامی و ادعای حکومت ایران مبنی بر دوستی نزدیک با چین، برخی از کارشناسان میگویند جمهوری اسلامی تابع نظرات چین است. علی خامنهای از جمله افرادی است که بر افزایش روابط با چین اصرار داشته است.
خبرگزاریها در ایران روز یکشنبه ۱۳ خرداد گزارش دادند که با «تکرار حمایت دولت چین از ادعاهای بیاساس مندرج در بند ۲۶ بیانیه پایانی نشست مشترک جمهوری خلق چین و امارات متحده عربی» مراتب اعتراض دولت ایران به سفیر چین اعلام شد.
خبرگزاریهای ایران روز یکشنبه ۱۳ خرداد گزارش دادند که وزارت امورخارجه ایران «بر تعلق ابدی جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس به جمهوری اسلامی ایران» تاکید کرد و با یادآوردی روابط «راهبردی» و «ویژه و ممتاز ایران و چین» از دولت چین خواست موضع اخیر خود را اصلاح کند.
طی دو سال گذشته هم روسیه و هم چین از ادعاهای مشابه امارات حمایت کردهاند.
رسانههای حکومتی و نزدیک به علی خامنهای و چهرههای فعال در شبکههای اجتماعی که از سیاستهای جمهوری اسلامی حمایت میکنند سعی کردهاند کمتر به این مواضع چین و روسیه بپردازند و به نوعی آنها را به فراموشی بسپارند.
ایران میگوید تمامیت ارضی آن موضوعی برای گفتگو و چانهزنی نیست. روسیه خود برای تصرف خاک اوکراین جنگی تمام عیار علیه همسایه خود به راه انداخته است و از جمهوری اسلامی پهپادهای انتحاری گرفته است.
به گزارش رویترز، وزارت امور خارجه چین روز یکشنبه اعلام کرد که چین و امارات بر آمادگی خود برای تبادل تجربیات در زمینههای دفاعی و امنیتی با هدف ارتقای ظرفیتهای پرسنل نظامی و نهادهای امنیتی در هر دو کشور تاکید کردند.
چین گفت که هر دو طرف قدردان همکاری و هماهنگی دفاعی، نظامی و امنیتی، افزایش بازدیدهای نظامی ارتشهای دو کشور و همچنین مشارکت متقابل در آموزش، نمایشگاهها و فعالیتهای رسمی هستند.
این موضوعات در بیانیهای مشترک پس از دیدار دوجانبه شیخ محمد بن زاید آل نهیان رئیس امارات متحد رهبری با شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین در پکن اعلام شد.