ماه رمضان: با گشتهای انتظامی و بی ربّنای شجریان

مجازات روزه خوار و خودرو باهم
به نظر می رسد که برای جلوگیری از«بزه روزه خواری»، نیروهای ضامن حفظ نظم به تلاشی همه جانبه برای پیشگیری از این جرم و مجازات آن در صورت وقوع روی آورده اند. روز پنجشنبه در دومین روز ماه رمضان پلیس راهنمایی و رانندگی قم نیز به جمع نیروهای حافظ نظم پیوست تا در اقدامی گسترده به بزه روزه خواری پایان دهد. در این اقدام نه تنها خودروسواران روزه خوار، بلکه خود خودرو هم مشمول مجازات و حبس قرار می گیرد.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان قم روز پنجشنبه به خبرنگاران گفته است پلیس راهنمایی و رانندگی درصورت مشاهده افرادی که در داخل خودرو روزه خواری می کنند، خودرو آنان را توقیف می کند و به پارکینگ می برد.خودرو تا پایان ماه رمضان محکوم است در پارکینگ بخوابد.

ماه رمضان با جرم تازه و گشت های تازه
با آغاز ماه رمضان جرم تازه ای به جرم های خیابانی افزوده می شود وکار گشت های ارشادی و نیروهای انتظامی و امنیتی و اخلاقی بیشتر می شود. این جرم، روزه خواری در ملاء عام است که اگرچه به طور مشخص در قانون مجازات اسلامی برای آن کیفری درنظرگرفته نشده است، اما مسئولان برقراری نظم و قانون و اخلاق و امنیت اجتماعی در حکومت اسلامی ایران با استناد به ماده ۶۳۸ این قانون، انجام آن را جرم و ارتکاب به آن را مستحق مجازات می دانند.

حبس و شلاق برای تظاهر به روزه خواری
به نوشته خبرگزاری فارس، این ماده می گوید تظاهر به هرعمل حرامی در انظار عمومی جرم به شمار می رود. و مجازات تظاهر به عمل حرام در قانون مجازات اسلامی حبس از ۱۰ روز تا ۲ ماه و یا تا ۷۴ ضربه شلاق پیش بینی شده است، که میزان آن را دادگاه تعیین می کند. البته نخست باید ثابت شود که شخص به روزه خواری تظاهر کرده است. یعنی عامدانه و از روی قصد و غرض به این کار دست زده است.
در قرآن اشاره ای به حرام بودن تظاهر به روزه خواری نشده اما فقها با توسل به روایات و احادیث آن را حرام شمرده اند.

به نظر می رسد که امسال نیز مبارزه با روزه خواری قرار است به شدت برگزار شود. آن گونه که خبرگزاری ایرنا روز چهارشنبه به نقل از یک مقام دادگستری استان فارس آورده است انجام این مبارزه، بر حسب شیوه ارتکاب جرم، به دو گروه محول شده است. برخورد با کسانی که سهوا اقدام به روزه خواری می کنند با گشت های ارشادی ویژه مبارزه با روزه خواری است که به گفته معاون دادگستری استان فارس باید به تذکر و ارشاد روزه خواران سهوی بپردازند. اما کسانی که عمدا روزه خواری کنند با فرماندهی انتظامی، پلیس اطلاعات و امنیت عمومی و در نهایت با دادگاه و زندان و شلاق و جریمه نقدی سروکار خواهند یافت.

تظاهر به روزه خواری برای نامسلمانان
به نوشته خبرگزاری فارس روزه گرفتن بر فرد غیرمسلمان واجب نیست. اما غیرمسلمانان نباید به روزه خواری تظاهر کنند. در این صورت با آنان نیز مانند مسلمانان متظاهر به روزه خواری رفتار خواهد شد و مشمول همان مجازات ها قرار خواهند گرفت.

روزه خواری در عربستان
اگرچه در ایران جز حبس و شلاق چیز بیشتری در انتظار متظاهران به روزه خواری نیست اما در عربستان سعودی علاوه بر مجازات های معمول برای روزه خواران، اگر روزه خوار فردی خارجی باشد علاوه بر تحمل مجازات از کشور اخراج هم می شود. و در صورت داشتن اقامت کاری، قراردادش باطل و خودش هم از کشور اخراج می شود.

دولت عدالت و تبعیض در ماه رمضان
دولت امسال نیز به روال سال های گذشته میزان ساعت های کاری کارمندان دولت را به خاطر روزه داری کاهش داد. ساعات اداری برای کارمندان دولت از نه صبح تا دو یا دو و نیم بعداز ظهر تعیین شده است. در عین حال دولت برای کارکنان خود سبد ماه رمضان نیز درنظر گرفته است. این امر اعتراض کارگران را برانگیخته است.

به گزارش خبرگزاری کار ایران، نه تنها کاهش ساعات کار در ایام رمضان شامل کارگران مسلمان - که علاوه بر انجام کارهای یدی باید روزه داری را در گرم ترین ماه سال تحمل کنند- نشده است، بلکه بنا بر بیانیه «اتحادیه پیش کسوتان جامعه کارگری»، دولت از دادن سبد کالای رمضان به کارگران نیز خودداری کرده است. بنا بر این گزارش عدم پرداخت غیرنقدی به کارگران هفت سال است که متوقف شده است.

ماه رمضان و ربنای شجریان
دعای ربنای پیش از افطار ماه رمضان با صدای شجریان یکی از محبوب ترین نواهایی ست که نه فقط روزه داران، بلکه روزه خواران و حتی نامومنان را نیز مجذوب خود کرده است. در ایران کمتر سفره افطاری ست که بی ربنای شجریان گشوده شود. اما پس از آن که محمد رضا شجریان در سال ۱۳۸۸ از پخش بی اجازه آثارش در سازمان صدا و سیما شکایت کرد، با آنکه تاکید کرد که این شکایت دعای ربنا و مناجات افشاری او را شامل نمی شود زیرا آنهارا به ملت ایران تقدیم کرده است، سازمان صدا وسیما اعلام کرد که نه فقط پخش ربنا، که اصولا پخش صدای شجریان در صدا و سیما ممنوع شده است.

وقتی «ربنا» سیاسی می شود
علی خامنه ای در ۱۳ اسفند ۱۳۷۰ ربنای شجریان را کاری هنری خواند که برای رمضان نامناسب است. او گفت: «آن «ربّنا»هایى که شجریان خوانده و در ماه رمضان قبل از اذان مغرب مى‌گذارند، یک کار هنرى است، یک کار حالى نیست. مناسب نیست که بعد از اذان، کسى بخواهد آن‌طور چیزى را بگذارد. نه، بعد از اذان، به نظرم مى‌رسد که همین صداى معمولىِ مسجدىِ ما بهتر و مناسب تر باشد».

اما برخی از نامزدهای ریاست جمهوری امسال نظر دیگری درباره ربنای شجریان داشتند. ربنای شجریان حتی در مناظره های انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری امسال نیز نقشی مهم بر عهده گرفت. محمدرضا عارف درمناظره فرهنگی تلویزیونی، با انتقاد از سیاست فرهنگی حاکم، «ربنا»ی شجریان و «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی را افتخارات فرهنگی کشور و این دو هنرمند را در حکم سفیران فرهنگی ایران دانست. حسن روحانی نیز در گفت و گویی در باره شجریان از او تجلیل کرد و ازجمله گفت «حداقل همه ایرانیان ربنای او را بر سفره افطار خود شنیده اند».

روزنامه گاردین نیز روز چهارشنبه در اولین روز ماه رمضان درباره ربنای شجریان نوشت :«به مدت سی سال هر رمضان میلیون ها تن از ایرانیان در دقایقی پیش از افطار، تلویزیون یا رادیو را برای شنیدن یک دعای خاص روشن می کردند.» این روزنامه ربنا را «اجرایی فاخر و اعلا» و شجریان را «مشهورترین و محبوب ترین خواننده ایران واستاد مسلم آواز ایرانی» توصیف کرده است.این روزنامه ربنا را «صدای گمشده ماه رمضان» توصیف کرده و علت سانسور آن را انتقادهای او از سیاست های صدا وسیما دانسته است. آقای شجریان به وقایع پس از انتخابات ۱۳۸۸ نیز اعتراض کرده بود.

درخواست مردم برای پخش ربنا
با تغییر دولت و روی کار آمدن حسن روحانی، رئیس جمهوری معتدل و مداراگر، درخواست های ایرانیان برای آزاد شدن پخش ربنا از صدا و سیما بالا گرفته است. تا آن جا که کمال الدین پیرموذن نماینده مجلس خواستار پخش ربنا از صدا و سیما شده است.

سایت خبری انتخاب در گزارشی از قول یکی از بینندگان انتخاب از پخش ربنا در شبکه دوم تلویزیون جمهوری اسلامی ایران درپس زمینه فیلم «ملکوت» خبر داد و آن را «مقدمه ای برای آشتی صدا وسیما برای بازپخش این مناجات رویایی و دل انگیز» دانست که به نوشته این سایت چند سالی ست مردم از شنیدن آن به هنگام افطار محروم شده اند.

بایکوت ربنا به خاطر موضع گیری شجریان
با این همه روز سه شنبه علی دارابی معاون صدا وسیما به کنایه القا کرد که درماه رمضان ربنای شجریان به دلیل موضع گیری های او علیه دولت و صدا و سیما پخش نخواهد شدو در عوض از آثار هنرمندان دیگر استفاده خواهد شد.

او که به سوال خبرنگاران درباره امکان پخش دوباره ربنا پاسخ می داد، گفت: «نمی‌توان در یک انتخابات عملکرد مردم را زیر سئوال ببریم و در انتخابات دیگر بگوییم عجب کار درستی کرده‌اند. به هر حال اگر ما دموکراسی،‌ رای اکثریت و همچنین صندوق رای را به رسمیت می‌شناسیم، باید به این مطلب توجه داشته باشیم».

او سخنانش را چنین به پایان برد:«ان‌شاء‌الله مجموعه رنگارنگی از هنرمندان وجود دارد که انتظارات مردم عزیزمان را برآورده می‌کند.»