هزاران نفر روز پنجشنبه دوازدهم آبان با فریاد «مرگ بر دیکتاتور» راهی مراسم چهلم حدیث نجفی در «بهشت سکینه» کرج شدند.
در مسیر اتوبان تهران-کرج، صدای شلیک چند گلوله به گوش رسید و ستونی از دود همراه با فریاد معترضان خطاب به ماموران فضا را پر کرد.
در یازدهمین روز از ماه آبان همزمان با اعتراضات در شماری از دانشگاههای ایران، معترضان در فضاهای عمومی برخی شهرها تجمع کردند و علیه جمهوری اسلامی شعار دادند. اعتراضات شبانه همچنان ادامه دارد.
شاهزاده رضا پهلوی با یادآوری مراسم چهلم چند تن از کشتهشدههای اعتراضات سراسری ایران، در توییتی نوشت: «چهلم میلاد جاویدپور، غزاله چلابی، حسینعلی کیاکجوری، بهنام لایقپور، مهسا موگویی و حدیث نجفی. پنجشنبه ۱۲ آبان در سراسر ایران»
او تأکید کرد: «شجاع بودند و پر از شور زندگی. نامشان جاوید، راهشان پررهرو، پاینده ایران. پیروزی نزدیک است.»
معترضان در ویدئویی منتسب به اعتراضات چهارشنبه شب در تبریز به زبان ترکی شعار میدهند: «دزدی، جنایت و خیانت، کار ملا است.»
شامگاه چهارشنبه ۱۱ آبان معترضان در چهارباغ اصفهان معترضان ضمن راهپیمایی شعار میدهند: «مرگ بر دیکتاتور»
با وجود این که مقامات برق را قطع میکنند، اما معترضان در خیابان میمانند و در تاریکی ادامه میدهند میدهند: «این همه سال جنایت، مرگ بر این ولایت.»
و «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه»
در ایستگاه مترو ولیعصر در تهران مسافران شعار میدهند: «مرگ بر دیکتاتور»
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
ویدئوی دیگری از داخل مترو منتشر شده با این شرح که «توی مترو تا آخر مسیر شعارها ادامه داشت»، زنان معترض شعار میدهند «هیز تویی هرزه تویی، زن آزاده منم» و «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه»
یک ویدئوی شهروندی دیگر، حضور نیروهای نظامی و گارد مسلح را در اطراف دانشگاه تهران در مرکز پایتخت ثبت کرده است.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
در دانشگاه شهید مدنی تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی، دهها دانشجوی معترض شعار دادند: «چه با حجاب، چه بیحجاب، پیش به سوی انقلاب.»
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
هرچند مقامات جمهوری اسلامی تلاش میکنند این اعتراضات را علیه افراد معتقد به اسلام قلمداد کنند و در روزهای آغازین اعتراضات سراسری جاری در ایران شایعههایی مبنی بر کشیدن چادر از سر زنان باحجاب مطرح کردند، اما بارها تصاویر زنان چادری و بدون حجاب در کنار هم در تجمعها ثبت شده و ویدئوهایی نیز برخی زنان چادری را در حال شعار نوشتن بر روی دیوارها علیه حکومت نشان دادهاند.
- استقلال تهران: هیچکس خوشحال نیست
حساب توییتری استقلال تهران با انتشار فیلم خوشحالی نکردن تیم فوتبال استقلال پس از قهرمانی در سوپرجام و قطع پخش زنده از سوی صداوسیما، نوشت: «تیم استقلال زمان بالا بردن جام خوشحالی نکرد. هیچ کس خوشحال نیست.»
مهدی قائدی، بازیکن تیم فوتبال استقلال، نیز عکسی از حضورش در زمین فوتبال منتشر کرد که روی آن نوشته شده: «به یاد میلاد زارع، هوادار استقلال»
میلاد زارع یکی از کشتهشدگان اعتراضات سراسری در روزهای پایانی شهریور در بابل است.
فوتبالیستهای استقلال پس از آن که در سوپرجام قهرمان شدند، بدون خوشحالی جام را بالا بردند و صداوسیما به همین دلیل پخش زنده را قطع کرد.
سیاوش یزدانی میگوید، این کمترین کاری بوده که میتوانستند برای مردم بکنند و تأکید میکند، روزهای تلخی است و این جام را تقدیم میکند به زنان ایران.
- سنگها به سخن میآیند
با فرا رسیدن مراسم چهلم برخی کشتهشدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، تصاویری از سنگ مزار برخی از آنان در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
بر سنگ مزار جواد حیدری، تصویر پرندهای حک شده که بر اثر شلیک یک اسلحه تبدیل به صدها پرنده شده است.
بر روی سنگ مزار این جانباخته سرکوب اعتراضات، همچنین نام پدر و مادرش، علیپناه و ثریا، نوشته شده و نشانی از کلمههای «آزادی» و «زندگی» روی آن ثبت شده است.
بر سنگ مزار حنانه کیا، یکی دیگر از کشتهشدگان اعتراضات، بنری گذاشتهاند که عکس شاداب او بر روی نقشه ایران کشیده شده و نوشته شده است، «عروس ایران».
حنانه کیا دختری بود که نامزد داشت و در روزهای نزدیک به برگزاری مراسم عروسیاش کشته شد.
- تداوم اعتصابها و اعتراضها
اعتراضات مردمی در برخی شهرها، دانشگاهها، و مدرسهها همچنان ادامه دارد و در برخی شهرها، از جمله سنندج، کسبه اعتصاب کردهاند و مغازهها تعطیل است.
گزارشهای منتشر شده در روز چهارشنبه ۱۱ آبان، نشان میدهد در سنندج کسبه و بازاریها اعتصاب کردهاند و همزمان در نقاط مختلف شهر اعتراضات بر پا بوده است.
این درحالی است که کامالا هریس، معاون اول رئیسجمهوری ایالات متحده گفت آمریکا میخواهد جمهوری اسلامی را از کمیسیون مقام زنان در سازمان ملل اخراج کند.
او در توییتی نوشت، با توجه سرکوب وحشیانه حکومت ایران بر زنان و دخترانی که به صورت مسالمتآمیز برای حقوق خود تظاهرات میکنند، ایران برای عضویت در این کمیسیون مناسب نیست.
در پی عمومیتر شدن کارزار «عمامهپرانی»، ویدئوی منتشر شده در شبکههای اجتماعی یک روحانی را نشان میدهد که ادامه پارچه عمامهاش را زیر چانهاش گره زده تا کسی نتواند عمامهاش را از سرش بیاندازد.
در اهواز، معترضان در روز چهارشنبه بنری بر روی یک پل عابر پیاده نصب کردهاند که روی آن نوشته: «اتحاد، اعتصاب، انقلاب» و «ما صدای نیانبان را کنار کارون زیبا میخواهیم.»
یک گزارش شهروندی ویدئویی نیز نصب پرچم شیروخورشیدنشان ایران را در شامگاه دهم آبان در بزرگراه مدرس در تهران نشان میدهد.
حساب توییتری «وحیدآنلاین» یک تصویر دیگر نیز منتشر کرده که همزمان با اهواز، شعار «اتحاد، اعتصاب، انقلاب» بر روی یک پل عابر پیاده در بزرگراه «حکیم» در تهران نیز نوشته شده است.
یک گزارش شهروندی از اهواز، حاکی از اعتصاب کارگران شهرداری در مرکز استان خوزستان در جنوب ایران در روز چهارشنبه ۱۱ آبان است.
شبکه حقوق بشر کردستان گزارش داده که در مرکز این استان در محلههایی از جمله «فرح، کارآموزی، فیضآباد، و کمربندی ۲۵» اعتراضات آغاز شده و «نیروهای ضدشورش و بسیج در محله فرح به معترضان حمله کردهاند.»
در این ویدئو معترضان شعار «مرگ بر دیکتاتور» میدهند.
سازمان حقوق بشری «ههنگاو» گزارش داده است که بازاریان و کسبه بیشتر شهرهای کردستان در «اعتصاب کامل» هستند و در محلههای سنندج مردم به خیابانها آمدهاند.
ویدئوهایی نیز از اعتصاب بازاریها در مرکز استان کردستان حکایت دارد.
- خانوادههای جانباختگان اعتراضات اخیر
آتش، خاله نیکا شاکرمی، یک نقاشی از کفشهای این معترض ۱۶ ساله کشتهشده در اعتراضات سراسری، منتشر کرد و با بیان این که «این نقاشی را خودش از کفشهایش کشیده»، نوشت: «اینها کفشهای نیکا هستند. کفشهای نیکای شجاعدل ِ یاغی ِ زیبایم، زیبایمان.
او اضافه کرد: «آنها را به پا میکرد و با آنها راه میرفت در این/ بر این زمین ِ سخت!
کفشها را برداشتم، توی یک کیسه، ته کمدش گذاشتمشان... کفشهایش بهم زل میزدند و چیزی وحشی و جنونآمیز را در من بیدار میکردند.»
برادر فرشته احمدی، یکی از کشتهشدگان اعتراضات در مهاباد میگوید خواهرش با گلوله مأموران جمهوری اسلامی کشته شده است.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
در مراسمهای یادبود چهلمین روز جانباختگان اعتراضات سراسری که پی در پی فرا میرسد نیز شرکتکنندگان علیه جمهوری اسلامی شعار میدهند.
در مراسم چهلم حنانه کیا، یکی از جوانان کشتهشده در اعتراضات مازندران، صدها معترض شعار میدهند: «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه.»
همچنین، حاضران شرکتکننده در مراسم چهلم حنانه کیا، با شعار «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» اعتراض خود را ابراز کردند.
اعلامیههای منتشر شده در شبکههای اجتماعی از برگزاری مراسمهای چهلم برخی کشتهشدگان از جمله غزاله چلابی، محمدجواد زاهدی ساروی، محمدحسن ترکمان، حمید فولادوند، و محمود کشوری در این روزها خبر میدهد.
برادر حسین رونقی روز چهارشنبه در توییتی خبر داد که این فعال حقوق بشر زندانی، به بند چهار زندان اوین منتقل شده است.
پدر حسین رونقی، در پیامی که روز دوشنبه در صفحه اینستاگرامش منتشر کرد گفته بود که بالاخره توانسته با پسرش در زندان اوین ملاقات کند و «بازجوی اوین شروع کرد به تهدید کردن که ما با رسانههای بیگانه تماس گرفتیم.»
احمد رونقی در پاسخ به بازجو که گفته «شما همهتان آشوبگر هستید»، تأکید کرده است که «ما آشوبگر نیستیم، آشوبگر شما هستید» و بازجو برخورد بدی با آنها داشته است.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
- اعتراضات دانشجویی
یک گزارش ویدئویی که با شرح «تجمع دانشجویان و استادان دانشگاه علوم پزشکی تهران، بیمارستان هزار تختخوابی تهران» در یازدهم آبان منتشر شده، نشان میدهد که معترضان شعار میدهند: «ایران رو خون گرفته، دانشگاه جشن گرفته.»
ناهار دانشگاه الزهرا در تهران برای مقامات دردسرساز شد و دانشجویان با دیدن سبزیپلو با ماهی شعار دادند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
دانشجویان دندانپزشکی دانشگاه شیراز روز چهارشنبه تحصن کردند.
- اعتراضات دانشآموزان
بنا بر گزارشهای شهروندی، شماری از دانشآموزان معترض در کرج به خیابانها آمدند .
- دلار رکورد زد
همزمان با تداوم اعتراضات سراسری، روز چهارشنبه ۱۱ آبان، ارزش هر دلار آمریکا در بازار آزاد ایران رکورد زد و به ۳۴ هزار و ۳۶۰ تومان رسید.
ارزش دلار از زمان اعتراضات و سرکوب معترضان در ایران بیش از ۲۵۰۰ تومان افزایش داشته است.
دولت ابراهیم رئیسی هنوز درباره دلیل این موج جدید کاهش ارزش پول ملی ایران توضیح نداده است.
- اجرای فارسی سرود آزادی توسط خواننده انقلابی مصری
رامی عصام، خواننده انقلابی مصری، سرود «آزادی» را به زبان فارسی و در حمایت از اعتراضات سراسری ایران خواند و در آن تأکید کرد: «آزادی پیش روی ما است.»
او با تأکید بر شعار محوری «زن زندگی آزادی» در این ترانه میگوید: «اگر با هم یکی نشیم، یکی یکی کشته میشیم.»
- محمد عمرانی: این دفعه بازندهای
محمد عمرانی، بازیگر پیشکسوت که پیش از این نیز از اعتراضات سراسری ایران حمایت کرده بود، در ویدئویی تازه گفت که «آنها دستشان خیلی خوب است» و «این دفعه دیگر بازندهای» و «آنها بلوف نمیزنند.»
او در سخنانی استعاری با اشاره به بازی پوکر، گفت، «چهار تا شاه که نداری، چون یک شاه را خودشان سوزاندهاند. با چهار تا سرباز چه کار میتوانی بکنی؟» و تأکید کرد: «من بهت پیشنهاد میکنم پولهایت را بردار و جا بزن! بابا دستشان خیلی خوب است!»
- علی کریمی: عضو هیچ اپوزیسیونی نیستم
علی کریمی، چهره سرشناس فوتبال ایران که از اعتراضات سراسری حمایت میکند، اعلام کرد که «عضو هیچ حزب و اپوزیسیونی» نیست و «دنبال هیچ پست و مقامی» نیز نبوده، نیست، و نخواهد بود.
او گفت: «حزب من حزب مردم ایران است.»
آقای کریمی در توییتی با آرزوی ایرانی آزاد و آباد، تأکید کرد: «من به عنوان يك ايرانى، تا روزى كه زنده هستم، در كنار مردم رنجديده كه براى زن زندگی آزادی و مرد میهن آبادی مبارزه ميكنند، ايستادهام. »
سوشا مکانی، عضو پیشین تیم ملی فوتبال ایران، نیز در ویدئویی که در حساب اینستاگرام خود منتشر کرد، در پیامی ضمن مخالفت با حضور تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران در جام جهانی قطر، گفت: «کسانی که احساس میکنند حضور تیم جمهوری اسلامی در جام جهانی میتواند مردم را به استادیومها بکشاند و همه مردم داد بزنند مرگ بر جمهوری اسلامی و این صدا را به جهان برسانند، اشتباه نکنید! این دولت و طرفداران کثیفش دختر ۱۶ ساله را میکشند و برای این که گردن نگیرند، از بالای ساختمان پرتش میکنند پایین. بعد میخواهید این صداها را در استادیومها به نفع خودشان تمام نکنند؟»
او تأکید کرد: «از تریبونتان استفاده کنید و فریاد بزنید مرگ بر جمهوری کودککش اسلامی.»
پخش ویدئویی منتسب به «اعتراف» توماج صالحی، رپر معترض که در روزهای گذشته بازداشت شد، واکنشهای گستردهای در پی داشته است و برخی از کاربران نسبت به هویت فردی که تصویر او نشان داده شده، تشکیک کردهاند.
نزدیکان توماج صالحی اعلام کرده بودند که او برای اعتراف اجباری تحت شکنجه است و جانش در خطر است.
افراسیاب، از دوستان توماج صالحی و از هنرمندان رپ در ایران که در چند آهنگ توماج با او همکاری داشته، در پی انتشار ویدئوی اعتراف اجباری منتسب به این خواننده تحت بازداشت، در پیامی گفت: «چه فرقی میکند که توماج باشد یا نباشد؟ مگه ما باید فیلم ببینیم که بهمان ثابت شود که الان توماج تحت شکنجه است؟ اینها با این فیلم میخواهند من و تو را بترسانند و داستان را به حاشیه بکشانند. هدف مشخص است! فقط خیابان!»
آتنا دائمی، فعال حقوق بشر، نیز نوشت: «اعتراف گرفتن با رد خون و درد نمیتواند صورت خندان و سلام بچهها گفتن توماج و ترانهها و توییتهایش، مبارزهاش در کف خیابان و… که همگی قلب شما را نشانه گرفته بود پاک کند، او را محبوبتر کردید و خود را منفورتر!»
امیرحسین مرادی، زندانی سیاسی پیشین که ابتدا به اعدام محکوم شده بود، نوشت: «فکر میکنید با پخش شکنجه و اعتراف اجباری دردناک شیرمرد انقلابمان توماج صالحی باعث ایجاد رعب و وحشت در دل ما مردم میشوید؟ اشتباه میکنید احمقها، ما فقط خشمگینتر و در دل نفرتمان از شما پررنگتر میشه. دور نباشد روز تسویه حساب. قرارمان کف خیابان.»
- آخرین آمار قربانیان سرکوب اعتراضات
بنا بر آخرین آمار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، شمار جانباختگان اعتراضات در ایران که پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شده و سرکوب گسترده توسط نیروهای امنیتی را به همراه داشته، به ۲۸۳ نفر رسیده است.
از ۲۶ شهریور تا ۷ آبان دستکم ۴۴ کودک به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شدهاند؛ تاکنون ۱۴۰۵۲ نفر از معترضان دستگیر شدهاند و فقط هویت ۱۰۷۷ نفر از آنها روشن شده است.
هرچند سازمان حقوق بشر ایران تعداد کشتهشدهها را دستکم ۲۷۷ تن از جمله ۴۰ کودک اعلام کرده است.
مقامات جمهوری اسلامی به نهادهای مستقل خبری و حقوق بشری اجازه فعالیت در ایران را نمیدهند، از این رو، دست یافتن به آمار و اطلاعات دقیق از قربانیان نقض حقوق بشر در کشور دشوار است.
- اعتراضات سراسری
دور جدید اعتراضات از ۲۵ شهریور آغاز شده و در همه استانهای کشور جریان داشته است.
در جریان این دور اعتراضات که پس از مرگ تحت بازداشت مهسا (ژینا) امینی از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنهای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنهای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «نه روسری، نه توسری، آزادی و برابری»، «فکر نکنید امروزه، قرار ما هرروزه»، «شاهچراغ رکس دیگه است، اینم یه نیرنگ دیگه است»، «همونی که چلاقه، قاتل شاهچراغه»، «میکشم، هر آنکه خواهرم کشت»، «هر یه نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه»، «زاهدان، چشم و چراغ ایران»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه، روحت شاد» داده شده است.
مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانوادهاش از سقز به تهران سفر کرده بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.
* صدای آمریکا در حال حاضر نمیتواند صحت همه ویدیوها و گزارشها را به طور مستقل تأیید کند.