موج اعتراضات در روز شنبه بهرغم شدت گرفتن سرکوب معترضان و اختلال وسیع در اینترنت دستکم در شهرهای تهران، شیراز و آمل از سر گرفته شد. همزمان، ابراهیم رئیسی اعتراضات سراسری در ایران را «آشوبگری» و «شرارت» نامید.
در حالی که قطعی و اختلال شدید اینترنت همچنان پا بر جاست، چند گزارش شهروندی از ایران در روز شنبه دوم مهر، نشان میدهد اعتراضات در دانشگاه تهران دوباره شکل گرفته و در خیابان زند شیراز شماری از مردم شعار «مرگ بر دیکتاتور» میدهند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
در دانشگاه تهران، روز شنبه نیروهای امنیتی برای جلوگیری از تجمع دانشجویان، به آنها گلوله ساچمهای شلیک کردند. اما شماری از دانشجویان بر برگزاری تجمع پافشاری میکنند. یک دختر دانشجو خطاب به نیروهای حراست میگوید: «حقم را میخواهم! دیگر نمیتوانید جلو دهان ما را بگیرید!»
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
ویدئویی دیگر، حمله نیروهای حکومتی به دانشجویان در خیابانهای اطراف دانشگاه تهران را ثبت کرده است.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
یک گزارش ویدئویی هم از مقابل دانشگاه تهران تلاش مأمور لباس شخصی برای بازداشت دختر معترض را نشان میدهد که با مقاومت میتواند از دست او فرار کند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
حضور پررنگ و موثر زنان در اعتراضات سراسری جاری در شهرهای ایران در گزارشهای ویدئویی بارز است. چنان که در اعتراضات امروز شنبه در شیراز، زنی ایستاده بر بلندی در حالی که روسریاش را از سر برداشته و در دست تکان میدهد، با شعار «مرگ بر دیکتاتور» مردم معترض همراهی میکند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
با وجود تهدیدهای مقامات و نهادهای جمهوری اسلامی به «برخورد قاطع» با معترضان، گروهی از شهروندان آمل نیز با حضور پرشمار در خیابان، تظاهرات کردند و شعار دادند: «میمیریم، میمیریم، ایران رو پس میگیریم.»
یک گزارش ویدئویی از شهریار در استان تهران هم نشان میدهد مسئولان شهری برای جلوگیری از آتش زدن سطل آشغالها، که راهکار معترضان برای مقابله با گاز اشکآور مأموران حکومتی است، سطلها را از خیابان جمع میکنند.
خطونشان مقامات جمهوری اسلامی برای معترضان
همزمان با از سر گیری اعتراضات، ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری، در تماسی تلفنی با خانواده محمدرسول دوستمحمدی، یک بسیجی که گفته شده در جریان سرکوب اعتراضات در مشهد کشته شده، او را «از مدافعان حرم» معرفی کرده و بر «برخورد قاطعانه» با معترضان تأکید کرده است.
همچنین به گزارش ایرنا، همچنین وزارت کشور در بیانیهای مدعی شد علت مرگ تحت بازداشت مهسا امینی «با جدیت و بیطرفانه» در حال پیگیری است و با «اغتشاشات» توصیف کردن اعتراضات مردم، گفت که با آن «مقابله» خواهد شد.
در اظهارات رئیسی و بیانیه وزارت کشور به جان باختن معترضان اشارهای نشده است.
سازمان دیدهبان حقوق بشر روز جمعه یکم مهر تأیید کرده است که در جریان اعتراضات سراسری در ایران تاکنون ۳۶ تن کشته شدهاند و احتمال دارد شمار جانباختگان بیشتر باشد.
بازداشت «بیش از ۶۰ نفر» در اشنویه
سازمان حقوق بشری «ههنگاو» گزارش داده که در اشنویه نیروهای امنیتی از صبح شنبه دوم مهر، با هجوم به خانههای شهروندان، «بیش از ۶۰ نفر» را بازداشت کردهاند.
«ههنگاو» در ساعات گذشته گزارش داده بود که «نیروهای دولتی کنترل موثر را بر شهر از دست دادهاند.»
شامگاه جمعه ویدئویی از انبوه جمعیت در شهر اشنویه منتشر شد که در میان صدای پسزمینه شلیک و انفجار، فریاد میزدند «آزاد!»
واکنشهای جهانی به کشته شدن تحت بازداشت مهسا امینی
واکنشهای جهانی به کشتهشدن تحت بازداشت مهسا امینی و همبستگی با اعتراضات سراسری در ایران همچنان ادامه دارد.
دانشجویان و شهروندان شمال ایالت کالیفرنیا با برگزاری تجمعی پرشمار در دانشگاه برکلی، با اعتراضات مردم ایران اعلام همبستگی کردند. در این تجمع شعارهای «مرگ بر جمهوری اسلامی» و «مرگ بر خامنهای» سر داده شد.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
این تجمع تا شامگاه جمعه ادامه یافت و تجمعکنندگان ضمن برافروختن شمع به یاد مهسا امینی، شعار «زن، زندگی، آزادی» دادند و سرود ملی «ای ایران» را همخوانی کردند.
همچنین شماری از ایرانیان ساکن نیوزلند روز شنبه در حالی که عکسهایی از مهسا امینی و پرچم شیر و خورشید و نشان «نه به جمهوری اسلامی» در دست داشتند، در شهر اوکلند تجمع اعتراضی برگزار کردند.
روز جمعه نیز دوباره تجمعی در تورنتو در حمایت از اعتراضات مردم ایران برگزار شد.
حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانوادههای پرواز پیاس ۷۵۲، در تجمع تورنتو به صدای آمریکا گفت، ما با تمام قوا در خارج از کشور به حمایت مردم ایران برخاستهایم و این تجمعات باید ادامه بیابد.
مهرزاد زارعی، یکی دیگر از اعضای این انجمن نیز تأکید کرد، که «مهسا تنها نیست» و «ما زخمخوردههای جمهوری اسلامی یکصدا کنار هم هستیم تا به پیروزی رسیدن.»
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند
ادامه بازداشت فعالان مدنی
گزارشها از ایران حاکی از این است که روز شنبه حسین رونقی به همراه هر دو وکیلش میلاد پناهیپور و حسین جلیلیان که به دادسرای اوین مراجعه کرده بودند، بازداشت شدند.
همچنین گزارش شده بود که روز شنبه احمد رونقی، پدر حسین رونقی توسط مأموران اداره اطلاعات ملکان بازداشت شده است. اما پس از بازداشت حسین رونقی، برادرش حسن در توییتی اعلام کرد که پدرش احمد رونقی بعد از «ساعاتی بازداشت» آزاد شده و به خانه برگشته است.
در روزهای گذشته مقامات امنیتی تلاش کردند حسین رونقی را بازداشت کنند، اما او موفق شد از دست این افراد که او گفته با «پنجهبوکس» به ماشینش حمله کردند، بگریزد و پس از آن در ویدئویی با شرح واقعه اعلام کرد روز شنبه به همراه وکیلش به دادسرای اوین مراجعه خواهد کرد.
«اسم رمز» دادخواهی
شماری از کاربران ایرانی توییتر، در کارزاری آنلاین، توئیتهایی با استفاده از کلمه «برای» و با استفاده از هشتگ «مهسا امینی» منتشر کردهاند که محتوای آن مربوط به نقض حقوق بشر ایرانیان در ادوار مختلف توسط جمهوری اسلامی است.
معترضان میگویند چنان که بر مزار مهسا (ژینا) امینی نوشته شده، نام او به «اسم رمز» دادخواهی ملی تبدیل شده است.
از جمله، امیرحسین مرادی، زندانی سیاسی پیشین که به اعدام محکوم شده بود و حکمش نقض شد، با انتشار تصویری از پدرش نوشت: «برای پدرم که خودکشی کرد تا با مرگش از اعدام من جلوگیری کند.»
«خیزش احتمالی ویروس» یا تلاش برای کنترل اوضاع؟
روابط عمومی آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد مدرسههای این استان را «برای حفظ سلامتدانشآموزان» تا هشتم مهر تعطیل کرد. علت این تعطیلی «خیزش احتمالی ویروس» اعلام شده است.
در همین حال گزارش شده است که «امین حیدریان، کوروش جلیل، مسعود قلندری، محسن قلندری، یاسر فرخزاد» و «دهها» تن از دیگر کنشگران چهارشنبه در یاسوج بازداشت و به زندان مرکزی این شهر برده شدهاند.
اعلام تعطیلی مدارس استان کهگیلویه و بویر احمد به بهانه شیوع کرونا، در حالی است که پیش از این، بخش فارسی صدای آمریکا به سندی دست یافته بود که بر اساس آن، اتاق اصنناف شهرستان فردیس در استان البرز به کسبه دستور داده بود تا هشتم مهر همه مغازهها در ساعت پنج بعدازظهر باید تعطیل شوند.
انانیموس و «پایان دادن به این دیکتاتوری»
اکتیویستهای گروه انانیموس ویدئویی منتشر کردهاند که در آن با ذکر نمونههایی از نقض حقوق بشر در ایران، جمهوری اسلامی را به «پایان دادن به این دیکتاتوری» تهدید میکنند.
این گروه در روزهای گذشته برخی مراکز جمهوری اسلامی از جمله وبسایتهای علی خامنهای، دولت، وزارت کار، صدا و سیما، و سازمان ثبت احوال را هک کردهاند و بیش از هزار دوربین شهری در ایران را از کار انداختهاند.
شعارهای ضدحکومتی
در جریان این دور اعتراضات که پس از مرگ تحت بازداشت مهسا (ژینا) امینی از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنهای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنهای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه، روحت شاد» داده شده است.
این اعتراضات در تمام استانهای ایران جریان داشته است.
مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانوادهاش از سقز به تهران سفر کرده بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.
* صدای آمریکا در حال حاضر نمیتواند صحت همه ویدیوها و گزارشها را به طور مستقل تأیید کند.