حکومت ایران به گروه موسوم به «جنبش اسلامی نیجریه» که رهبری آن را ابراهیم زکزاکی برعهده دارد، به عنوان گروه نیابتی خود در نیجریه نگاه می‌کند. این مطلب را دنی سیترینوویچ، پژوهشگر امور ایران در «موسسه مطالعات راهبردی ملی» اسرائيل و عضو غیرمقیم اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک، به بخش فارسی صدای آمریکا گفت.
مقامات نیجریه فعالیت «جنبش اسلامی نیجریه» را ممنوع اعلام کرده‌اند.
پلیس نیجریه روز یکشنبه این گروه را که مورد حمایت جمهوری اسلامی است متهم کرد دو مامور پلیس این کشور آفریقایی را در ابوجا، پایتخت، کشته و سه تن دیگر را نیز زخمی کرده که بر اثر جراحات بیهوش شدند و در بیمارستان بستری هستند.
دنی سیترینوویچ در این ارتباط به صدای آمریکا گفت، حتی اگر جمهوری اسلامی دستور این قتل را صادر نکرده باشد، حمایت اقتصادی آن از «جنبش اسلامی نیجریه» و رهبر آن، زکزاکی، برای حکومت ایران در قبال اقدامات این گروه علیه دولت نیجریه مسئولیت‌آور است.
او اضافه کرد، مهم‌ترین نوع حمایت جمهوری اسلامی از گروه زکزاکی که در رسانه‌های جمهوری اسلامی به «شیخ زکزاکی» شهرت دارد، حمایت «ایدئولوژیک» است.
به گفته سیترینوویچ، جمهوری اسلامی همچنین علاوه بر استفاده از شبکه‌های تلویزیونی خود که به قاره آفریقا اختصاص داده است، از نظام‌های آموزشی مستقل در نیجریه و دیگر اقدامات، حمایت و پشتیبانی مالی می‌کند.
او همچنین به صدای آمریکا گفت گزارش‌هایی وجود دارد که نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز عوامل «جنبش اسلامی نیجریه» را آموزش نظامی می‌دهد و از آنها حمایت تسلیحاتی می‌کند.
این کارشناس امور ایران افزود، حکومت جمهوری اسلامی همچنین از عوامل این گروه برای ساختن شبکه‌های زیرزمینی، همان استفاده‌ای که از سایر گروه‌های نیابتی خود کرده است، بهره می‌گیرد.
دنی سیترینوویچ در توضیح این که چرا جمهوری اسلامی با همه مشکلاتی که دارد از یک گروه در کشوری بسیار دورتر از ایران حمایت می‌کند، گفت از همان روزهای آغازین «انقلاب اسلامی»، آفریقا بنا به دلایل متعددی قاره مورد علاقه برای فعالیت‌های جمهوری اسلامی بوده است.
به گفته او، جمهوری اسلامی «پیوندی ایدئولوژیک» میان خود و بسیاری از کشورهای آفریقایی «به دلیل تمایل مشترک به مبارزه علیه کشورهای غربی» می‌دید.
سیترینوویچ گفت، جمهوری اسلامی همچنین قصد داشت از اقلیت بزرگ شیعه در سراسر آفریقا «محافظت» کند و در پی بهره‌برداری از منابع این قاره برای تامین نیازهای خود بود.
وی افزود، این دلایل به همراه نزدیکی جغرافیایی آفریقا به خاورمیانه، جذابیت ویژه‌ای به این قاره نزد رهبران جمهوری اسلامی ایجاد کرد.
جنبش اسلامی نیجریه به رهبری زکزاکی روابط نزدیکی با حکومت ایران دارد و به دنبال درگیری‌هایی که با دولت سکولار نیجریه از سال ۲۰۱۹ داشته، غیرقانونی اعلام شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، زکزاکی تابستان ۲۰٢١ پس از تحمل پنج سال حبس به همراه همسرش آزاد شد. او بارها خواستار انقلاب اسلامی در نیجریه به سبک انقلاب اسلامی در ایران شده است.
نیجریه با جمعیت تقریبی ۲٢۰ میلیون نفر، پرجمعیت‌ترین کشور در قاره آفریقا است. مسلمانان حدود نصف جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند و شیعیان در اقلیت هستند.