آنچه تغییرات اقلیمی بر سر طبیعت ایران می‌آورد

پایگاه خبری تحلیلی «وُکس» روز پنجشنبه در گزارشی در مورد پدیده گرمایش زمین و تغییرات آی و هوایی ناشی از آن نوشت، یکی از بزرگترین اثرات این تغییرات این بوده است که یکی از مشهورترین دریاچه‌های نمک جهان که در ایران واقع شده، در حال نابودی است.

یوچی دریزن نویسنده این گزارش، با درج تصاویری از دریاچه ارومیه، در استان آذربایجان غربی واقع در شمال غرب ایران، می‌گوید این وضعیت آن چیزی است که در نتیجه پسرفت آب این دریاچه – که زمانی افتخار ملی ایرانی‌ها محسوب می‌شد – به وجود آمده است.

دریاچه ارومیه که سال‌ها یکی از مراکز جذب گردشگر بود، اکنون با مسائل کاملا متفاوتی روبروست؛ مسائلی که به وضوح نشان می‌دهد گرمایش زمین و تغییرات آب و هوایی سال‌های اخیر در سرتاسر این کره خاکی، چگونه می‌تواند طبیعت ایران را دگرگون کند.

بر اساس این گزارش، سطح آب دریاچه ارومیه که نقشی عمده در کشاورزی منطقه دارد، در مقایسه با دهه ۷۰ میلادی، حدود ۹۰ درصد کاهش یافته است؛ و در پی این کاهش شدید آب، منظره‌ای غریب پدید آمده که به قول نویسنده، نمایانگر «دوران آخر زمانی» است.

وجود بقایای برخی سازه‌ها، کشتی‌ها و قایق‌ها در بستر خشک و نمک‌آلود دریاچه از یک سو، و غیبت پرنده‌های مهاجری که هر سال در آن جا خوش می‌کردند، نمایی غم‌انگیز برای ساکنان محلی و گردشگرانی که دوران شکوه دریاچه را در ذهن دارند، ترسیم کرده است.

کارشناسانی که در این زمینه تحقیق می‌کنند، علاوه بر تغییرات اقلیمی، به سیستم ناکارآمد مدیریت منابع آب و سدسازی‌های سال‌های گذشته در ایران اشاره می‌کنند که روند نابودی دریاچه ارومیه را تسریع کرده است.

بر اساس نتایج مطالعه‌ای که در بهار گذشته در نشریه تخصصی علوم زیست محیطی منتشر شد، اصلاحاتی که تاکنون برای اصلاح مدیریت آب در این منطقه صورت گرفته، به دلیل تغییرات آب و هوایی، تاثیر محدودی داشته است.

رهبر جمهوری اسلامی ایران پائیز سال ۱۳۹۴ در نامه‌ای از مسئولان کشور خواست بر نحوه مقابله با تغییرات اقلیمی تمرکز کنند و آنها را به توسعه و رشد آنچه که او «اقتصاد سبز» خواند، ترغیب کرد.

ایران از جمله کشورهایی است که توافق سال گذشته پاریس درباره مقابله جهانی با تغییرات اقلیمی را امضا کرده و وعده کاهش تولید گازهای آلاینده به میزان ۱۲ درصد در سال آینده را داده است.

دولت حسن روحانی علاوه بر تخصیص یک بودجه ۵ میلیارد دلاری برای این منظور، همکاری‌های نزدیکی را با سازمان ملل متحد و همچنین ژاپن به منظور کاهش اثرات پدید گرمایش زمین آغاز کرده است.

با این حال، به نوشته نویسنده گزارش وکس، معلوم نیست آیا این تلاش‌ها می‌تواند دریاچه ارومیه را احیا کند یا خیر.