واکنشها به قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین که مفاد آن هنوز به طور رسمی منتشر نشده، ادامه دارد و برخی رسانهها در داخل ایران میگویند حدود پنج هزار نیروی امنیتی چینی برای محافظت از سرمایهگذاری آن کشور در ایران مستقر خواهند شد.
استناد این رسانهها، به گزارشی است که در سپتامبر ۲۰۱۹ (شهریور ۹۸) از سوی نشریه پترولیوم اکونومیست در بریتانیا منتشر شد و انتظار میرود حدود پنج هزار نیروی امنیتی چینی در ایران مستقر شوند تا از سرمایهگذاری جدید پکن به ارزش ۲۸۰ میلیارد دلار در بخش نفت، گاز و پتروشیمی ایران محافظت کنند.
همچنین فریال مستوفی، رئیس مرکز مشاوره و خدمات سرمایهگذاری اتاق بازرگانی تهران، با اشاره به عدم انتشار رسمی مفاد قرارداد ۲۵ ساله از سوی دولتهای جمهوری اسلامی ایران و چین، به اقتصاد آنلاین گفت که فعالان اقتصادی برای اظهارنظر اصلاحی و یا پیشنهاد درباره آن به مفاد این سند دسترسی ندارند. به گفته او، «اتاق بازرگانی تهران از نهادهای مختلف درخواست کرده بود که مفاد این قرارداد در اختیار پارلمان بخش خصوصی قرار گیرد اما تا این لحظه این درخواست از سوی هیچ یک از نهادها اجابت نشده است.»
او با بیان این که فعالان اقتصادی «خواستار انتشار مفاد امنیتی و نظامی این قرارداد نیستند»، با اشاره به گزارش نشریه پترولیوم چاپ انگلیس تصریح کرد: «برای اجرای برخی از مفاد این قرارداد در حوزه نفت و گاز، پروژهها بدون برگزاری مناقصه و شفافسازی لازم طراحی شدهاند.»
وبسایت اقتصاد آنلاین روز چهارشنبه ۲۷ بهمن با اشاره به این نگرانیها به نقل از رضا پدیدار، رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی تهران، نوشت: «چینیها قصد دارند تا پرداختهای مرتبط با پروژهها را تا دو سال به تعویق اندازند» و فعالان اقتصادی نگرانند که «اجرای پروژههای حوزه نفت و گاز از سوی چینیها در ایران در قالب این قرارداد، چه سرنوشتی را برای توسعه ایران رقم خواهد زد.»
اقتصاد آنلاین٬ با برشمردن محورهای همکاری ایران و چین شامل «همکاریهای پولی- بانکی»، «همکاریهای منطقهای و بینالمللی با تمرکز بر توسعه حوزههای زیرساخت» و «بخش انرژی شامل نفت خام و فرآوردههای نفتی، پتروشیمی، برق، انرژیهای تجدیدپذیر و پاک» و همکاری در حوزههای تجارت، دانشگاه و فرهنگ و توسعه روابط بینالملل، پرسیده است: «ماجرای حضور پنج هزار نیروی امنیتی چینی در ایران چیست؟»
عربنیوز سوم بهمن ۱۴۰۰ در یادداشتی امتیازات اعطا شده به چین را در تاریخ جمهوری اسلامی «بیسابقه» توصیف کرد و نوشت به نظر میرسد یکی از بخشهای این توافق جنبه نظامی قابل توجهی دارد و چین ۵ هزار نیروی امنیتی خود را در ایران مستقر خواهد کرد.
این یادداشت قرارداد ۲۵ ساله جمهوری اسلامی ایران با چین را « یک پیروزی آشکار برای چین» توصیف کرده است که طی آن چین بر جزایر ایران اختیار کامل خواهد داشت، به نفت ایران با نرخ بسیار پایینی دسترسی خواهد داشت و نفوذ و حضور خود را تقریبا در تمام بخشهای صنعت ایران از جمله مخابرات، انرژی، بنادر، راهآهن و بانکها افزایش خواهد داد.
چین بزرگترین واردکننده نفت در جهان است.
پیشتر، امیرحسین اعتمادی، تحلیلگر مسائل ایران درباره تأسیس سرکنسولگری چین در بندرعباس با تأکید بر این که ابعاد بزرگتر این اقدام «حضور نظامی و اطلاعاتی» چینیها در ایران است، به صدای آمریکا گفته است: «چین یک حکومت امنیتی، اطلاعاتی و نظامی است و این حضور در جنوب ایران میتواند مقدمه و امکان حضور پررنگ نظامی و امنیتی چینیها باشد که به منافع ملی و امنیت ملی ایران بهشدت آسیب میزند و اینها نشانههایی است از این که خطرات آن قرارداد ۲۵ ساله را روز به روز باید بیشتر در نظر بگیریم.»