راستی آزمایی | بررسی ادعای جمهوری اسلامی در مورد عدم مشارکت با روسیه در تولید پهپاد

افسر اوکراینی بقایای یک پهپاد شاهد-۱۳۶ ساخت ایران را در محل حمله روسیه به تأسیسات ذخیره‌سازی سوخت در خارکیف بررسی می‌کند.۱۴مهر ۱۴۰۱. رویترز

سایت «پالی‌گرف»، پروژه راستی‌آزمایی صدای آمریکا، در پژوهشی به بررسی ادعای جمهوری اسلامی در رابطه با همکاری تسلیحاتی با روسیه پرداخته است.

نور نیوز، وابسته به شورای عالی امنیت ملی، دوشنبه ۱۴ مهر، توافق تهران و مسکو برای تولید پهپادهای نظامی مشترک در روسیه را تکذیب کرد.

این ادعا در پاسخ به مقاله‌ای مطرح شد که وال استریت ژورنال در مورد تعمیق روابط نظامی روسیه و ایران در ۱۳ مهر منتشر کرده بود.

به گزارش وال استریت ژورنال ایران و روسیه در حال برنامه‌ریزی برای ساخت کارخانه جدیدی در جمهوری تاتارستان فدراسیون روسیه هستند؛ کارخانه‌ای که احتمالاً قادر به تولید حداقل ۶ هزار پهپاد طراحی شده توسط ایران در سال‌های آینده خواهد بود.

این روزنامه به نقل از مقامات آمریکایی، بدون ذکر نام، گفت که رهبران نظامی ایران در ۱۵ دی از محل این کارخانه جدید در نزدیکی شهر یلابوگا در حدود ۲۰۰ کیلومتری شرق کازان پایتخت تاتارستان بازدید کردند. در این گزارش آمده است: «مقامات آمریکایی گفتند که ریاست هیئت ایرانی برعهده سرلشکر عبدالله محرابی، رئیس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قاسم دماوندیان، مدیر اجرایی صنعت هوانوردی قدس ایران بود. تشکیلات کلیدی دفاعی که به گفته ایالات متحده در توسعه و ساخت پهپادهای ایران نقش اساسی دارد.»

واشنگتن پست گزارش داد که روسیه و ایران قرارداد تولید پهپاد را در آبان ماه در نشستی در ایران نهایی کردند. این روزنامه با استناد به مقامات غربی و آمریکایی که گزارش‌های اطلاعاتی در مورد این توافق را مشاهده کرده‌اند، می‌گوید که این توافق دوجانبه «به سرعت از مرحله تصمیم‌گیری تا اجرا پیش می‌رود».

اعتقاد بر این است که این پهپادهای تهاجمی جدید از سرعت و برد بالاتری نسبت به پهپادهای ارزان و سبک وزن شاهد ۱۳۱/۱۳۶ برخوردار هستند. ایران پیش از این حدود ۲ هزار فروند پهپاد ضعیف «کامیکازه» را به روسیه تحویل داده است.

هم روسیه و هم ایران این موضوع را رد کرده‌اند که تهران به مسکو تسلیحات مورد استفاده علیه اوکراین داده است. اما، اوکراین شواهد فراوانی برای خلاف آن ارائه کرده، از جمله لاشه صدها فروند شاهد ۱۳۱/۱۳۶ ساخت ایران که سرنگون شده است. روسیه صدها پهپاد کامیکازه از ایران گرفته و نام آنها را به «ژرانیوم ۲» تغییر نام داده است. اما تلاش های مسکو برای پنهان کردن منشاء ایرانی پهپادها شکست خورده است.

آمریکا در ۱۴ بهمن تحریم هایی را علیه ۸ ایرانی مسئول شرکت پرآور پارس، سازنده پهپادها، وضع کرد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، همان روز با انتشار بیانیه‌ای گفت: «روسیه از پهپادهای ساخت ایران در حملات علیه غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی در اوکراین استفاده می‌کند. حمایت نظامی رژیم ایران از روسیه به جنگ وحشیانه روسیه علیه اوکراین کمک می‌کند و همچنین منجر به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد شده که تحویل پهپادهای نظامی به روسیه را بدون تایید قبلی مورد به مورد از سوی این شورا ممنوع کرده است.»

به گزارش تایمز اسرائیل، بر اساس یک پرونده اطلاعاتی که دولت اسرائیل چند ماه گذشته با متحدانش به اشتراک گذاشت، توافق پهپادی روسیه و جمهوری اسلامی ایران ممکن است همچنین شامل تحویل ۲۴ جت جنگنده سوخو ۳۵ از سوی مسکو به تهران باشد.

در حالی که طبق گزارش‌ها، ایران و روسیه هر دو قصد تولید پهپادهای تهاجمی بهبودیافته را دارند، ممکن است گزینه‌های آنها توسط قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل محدود شود که کشورها را از انتقال یا دریافت پهپادهای ایرانی (که برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر دارند و می‌توانند بیشتر از ۵۰۰ کیلوگرم مواد منفجره حمل کنند) بدون تأیید قبلی شورای امنیت منع می‌کند. شورای امنیت چنین تاییدیه ای نداده است.

این مطلب برگردان بخشی از پژوهش انجام‌شده در سایت «پالی‌گرف»، پروژه راستی‌آزمایی صدای آمریکا، است.