راهبرد «هراس‌افکنی» برای ترویج فرزندآوری؛ روزنامه نزدیک به دولت از جمعیت ۳۰ میلیونی در سال ۱۴۸۰ نوشت

سیاست فرزندآوری و کمبود ماما در ایران

همشهری آنلاین وب‌سایت اینترنتی روزنامه همشهری در گزارشی نسبت به «پیر شدن» و کاهش جمعیت کشور هشدار داده و نوشته است که جمعیت ایران در سال ۱۴۸۰ به ۳۰ میلیون نفر می‌رسد و «نصف این جمعیت هم سالمند خواهد بود.»

کارشناسان اما بر این باورند که رسانه‌های نزدیک به حاکمیت سعی دارند با راهبرد «هراس‌افکنی» تحت عنوان «پیری» جامعه مردم را به فرزندآوری ترغیب کنند.

این وب‌سایت به نقل از رئیس «کمیته‌ گروه‌های مردمی ستاد صیانت از خانواده و جوانی جمعیت» خراسان رضوی نوشته است در آینده جزو پیرترین کشورهای جهان خواهیم شد. «زهرا سوارکار» تکمیل ظرفیت خانه‌های سالمندان، نبود جوان برای مراقبت از کهنسالان و مسائل و مشکلات فراوان دیگری که دامن‌گیر خواهد شد را از تبعات ملموس این اتفاق برشمرده است.

یکی از الزامات اولیه برای ازدواج و فرزندآوری امنیت پایدار اقتصادی و اجتماعی است. برهمین اساس رجوع به اظهارات مقامات جمهوری اسلامی و آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد در شاخص‌های مورد نیاز برای این مهم نقطه مثبتی وجود ندارد. 

تحلیلگران و کارشناسان بر این باورند که با به بن‌بست رسیدن سیاست‌های فرزندآوری در ایران و با اوج گرفتن مشکلات اقتصادی که منجر به فاصله گرفتن جوانان از ازدواج شده؛ دستگاه‌های مختلف در جمهوری اسلامی رویکرد تازه‌ای تحت عنوان «آینده هراسی» را دنبال خواهند کرد تا شاید از این رهگذر منویات علی خامنه‌ای مبنی بر افزایش جمعیت محقق شود.

این در حالی است که یکی از الزامات اولیه برای ازدواج و فرزندآوری امنیت پایدار اقتصادی و اجتماعی است. برهمین اساس رجوع به اظهارات مقامات جمهوری اسلامی و آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد در شاخص‌های مورد نیاز برای این مهم نقطه مثبتی وجود ندارد.

در همین رابطه می‌توان به اظهارات وزیر میراث فرهنگی و گردشگری دولت جمهوری اسلامی در روز یکشنبه پنجم آذرماه اشاره کرد که گفته بود «شادی» یکی از گمشده‌های بعد از انقلاب است.

جدیدترین رتبه بندی سالانه موسسه پژوهشی «لگاتوم» نیز نشان می‌دهد که شاخص رفاه ایران در سال ۲۰۲۳ در رتبه ۱۲۶ قرار گرفته است و رتبه ایران کماکان در حال سقوط در بین کشورهای جهان است.

سقوط رفاه در ایران نتیجه چهار دهه حکمرانی جمهوری اسلامی است که به گواه آمار، متوسط نرخ رشد اقتصادی کشور طی چهار دهه گذشته یک پنجم میانگین نرخ ۱۹ سال آخر حکومت محمدرضا شاه پهلوی بوده است که نشان دهنده عملکرد «مایوس کننده» در این بخش است.

شرایط اقتصادی باعث شده است تا تدابیر دولت برای افزایش جمعیت نیز راه به جایی نبرد به‌طوری‌که رسانه‌ها در ایران از بی‌نتیجه بودن سیاست‌های «پول‌پاشی» برای افزایش جمعیت خبر داده و اعلام کرده‌اند که وام ویژه خرید مسکن که برای «فرزندآوری» در نظر گرفته شده است، به یک «حقوق نجومی» نیاز دارد.

در یکی از آخرین موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد: «تاهل و داشتن فرزند برای عضویت در هیات علمی دانشگاه‌های ایران امتیاز حساب می‌شود.»

در کنار این اتفاق نباید از نبود زیرساخت‌ها و منابع انسانی مورد نیاز برای تحقق آرزوهای علی خامنه‌ای غافل شد. نگاهی به اظهارات مسئولان حوزه بهداشت و درمان نشان می‌دهد برای تحقق این «دستور» خامنه‌ای شبکه درمان با کمبود نیروی انسانی مواجه است. در همین رابطه ۱۹ شهریور ماه یک مشاور وزیر بهداشت و درمان جمهوری اسلامی با استناد به قانون «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» اعلام کرد که شبکه بهداشت و درمان کشور با کمبود ۲۰ هزار «ماما» روبه‌رو است.

با تمام اینها دستگاه‌های مختلف بدون توجه به پیش‌نیازها و الزامات افزایش جمعیت در پی اجرای طرح‌ها و برنامه‌های مختلف برای تحقق خواسته رهبر جمهوری اسلامی هستند. بطوریکه در یکی از آخرین موارد شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد: «تاهل و داشتن فرزند برای عضویت در هیات علمی دانشگاه‌های ایران امتیاز حساب می‌شود.»

بانک مرکزی ایران در فروردین ماه امسال در بخشنامه‌ای اعلام کرد به مردانی که سربازی اجباری نرفته‌اند نیز وام ازدواج و فرزندآوری تعلق خواهد گرفت.

با تمام اینها همچنان تمایل به ازدواج و فرزندآوری در ایران روند نزولی دارد و تبلیغات رسانه‌های و نصب بیلبوردها در سطح شهرهای مختلف به جز ایجاد حاشیه تاثیر دیگری نداشته است. برهمین اساس ناظران معتقدند که بی‌نتیجه بودن «تبلیغات» و «پول‌پاشی» و همچنین «موعظه‌‌های روحانیون» ارتباط مستقیمی با بحران اقتصادی و رفاهی مردم دارد و رویکرد «آینده هراسی» نیز راه به جایی نخواهد برد.