انتقاد کاربران از افزایش قیمت نان در ایران: اقتصاد بازار آزاد برای بنزین و قیمت دستوری برای نان

یک نانوایی در ایران

هم‌زمان با دفاع مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی ایران، از افزایش قیمت بنزین، یک رسانه حکومتی در ایران گزارشی از «افزایش بی‌ضابطه» و «غیرقانونی» قیمت نان در تهران منتشر کرد. برخی کاربران در شبکه‌های اجتماعی نیز اعلام کردند که نان در تبریز و بیرجند هم «بی‌سروصدا» گران شده است.

خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه هفتم شهریور در گزارشی از تهران، اعلام کرد که «مدتی است افزایش بی‌ضابطه قیمت نان از سوی نانوایی‌ها به چشم می‌خورد» که «می‌تواند تأثیر مستقیمی برزندگی مردم داشته باشد.»

بنا بر این گزارش، نان سنگک که قیمت مصوب آزادپز آن پنج هزار تومان اعلام شده، به ۱۰ هزار تومان رسیده و بهای هر یک قرص نان بربری از ۳ هزار تومان به ۵ هزار تومان افزایش یافته است.

در این گزارش عنوان شده که قیمت نان تافتون از یک هزار تومان به دو هزار تومان رسیده و فروش آنلاین نان سنگک نیز افزایش قیمت تا ۱۵ هزار تومان را نشان می‌دهد.

هرچند این خبرگزاری وابسته به قوه قضاییه در گزارش خود میزان افزایش بهای نان در تهران را «۵۰ درصد» اعلام کرده، اما قیمت‌هایی که اعلام کرده، افزایش صد درصدی را نشان می‌دهد.

هم‌زمان، برخی کاربران در رسانه‌های اجتماعی از افزایش غیررسمی قیمت نان در تبریز و بیرجند خبر داده‌اند.

یک کاربر در شبکه اجتماعی «ایکس» در واکنش به گزارش خبرگزاری‌های حکومتی از افزایش «غیرقانونی» قیمت نان در تهران، نوشت: «آخر چطور امکان دارد وقتی نان سهمیه‌بندی است، آن هم با دستگاه کارت‌خوان که از طرف دولت داده شده است، می‌گویند که غیرقانونی؟»

یکی دیگر از شهروندان نیز نوشت: «تجربه جدید جمهوری اسلامی در گران کردن قیمت نان مشخص شد. ابتدا در دو استان به مدت یک ماه اجرا کردند، بعد در ۱۰ استان و بعد که کمی عادی‌سازی شد، در سایر استان‌ها. برای بنزین هم همین برنامه را دارند.»

همچنین ببینید: انتشار گزارش‌هایی درباره تعیین «سقف فروش» نان؛ حکومت مشتریان را «به جان نانواها انداخته» است

زمزمه‌ها از افزایش قیمت نان و بنزین، به عنوان دو کالای موثر در تعیین نرخ‌های بازار ایران، و دفاع مسعود پزشکیان از بالا رفتن بهای بنزین، واکنش‌هایی در رسانه‌های اجتماعی به دنبال داشته است.

امیر اعتمادی، فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، اظهارات شاهزاده رضا پهلوی در آستانه «انتخابات نمایشی» برای تعیین جانشینی رئیسی را یادآوری کرد که گفته بود: «نگذارید به نام شما و به پشتوانه رأی شما، قیمت آب و نان و بنزین را افزایش دهند.»

مولود حاجی‌زاده، روزنامه‌نگار نیز نوشت: «جالب است که همه دولت‌های جمهوری اسلامی، و حالا پزشکیان، وقتی موضوع قیمت بنزین باشد، یک‌باره از منظر اقتصاد بازار آزاد وارد شده و معتقد به آزادسازی قیمت‌ها می‌شوند، اما هم‌زمان برای تمام سایر بخش‌ها، از قیمت تخم‌مرغ و نان تا دستمزدها، معتقد به اقتصاد تماما دولتی و قیمت‌گذاری دستوری هستند.»

مسعود پزشکیان، رئیس‌ دولت چهاردهم، که پیش از انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران گران شدن قیمت بنزین را تکذیب کرده بود، روز سه‌شنبه ششم شهریور از «پرداخت یارانه بنزین» انتقاد کرد و گفت: «هیچ منطقی وجود ندارد که بنزین را با دلار آزاد بخریم و با سوبسید به مردم بفروشیم.»

او با اشاره به این موضوع که «آیا باید این یارانه را بدهیم جای بحث است»، افزود: «آیا علم اقتصاد و دانشمندان این موضوع را قبول می‌کنند؟ اقتصاددانان باید به این سیاست‌های نادرست اعتراض کنند.»

مسعود پزشکیان ۱۱ تیر گفته بود: «از من در رسانه‌ها پخش کرده‌اند که ما بنزین را گران می‌کنیم، در حالی که اینطور نیست. بدون رضایت مردم هیچ اقدامی نخواهم کرد و این را قاطع اعلام می‌کنم.»

همچنین ببینید: پزشکیان از افزایش قیمت بنزین دفاع کرد؛ کاربران: ماموریتی که رئیسی جرات انجامش را نداشت، به او دادند

رئیس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی در سخنان روز سه‌شنبه‌ خود همچنین گفت: «زمانی که پول گندم، نهاده و حقوق بازنشسته را نداریم، بنزین را دلاری ۵۰ تومان می‌خریم و ۱۰ تومان می‌فروشیم. هر انسان دغدغه‌مندی این نوع سیاست را نمی‌پذیرد.»

همچنین ببینید: بررسی تناقض‌ها در رفتار پزشکیان؛ از وعده‌های تبلیغاتی عدالت‌محور تا روضه‌خوانی و تأکید بر سیاست‌های پیشین حکومت

سخنان مسعود پزشکیان انتقاد گسترده در شبکه‌های اجتماعی را به همراه داشت. احتمال افزایش قیمت بنزین و نان از سوی دولت مسعود پزشکیان در شرایطی است که بخش قابل توجهی از مردم زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

پیشتر مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس، در مصاحبه با روزنامه «هم‌میهن» در روز ۲۳ مرداد گفته بود: «براساس تحقیقاتی که داشتم، یک‌سوم خانوارهای ایرانی حداقل به‌نوعی با خط فقر مطلق مواجه‌اند.»

او با اشاره به این‌که «با گروهی مواجه‌ایم که گرسنگی می‌کشند و با کمترین میزان کالری زندگی می‌گذرانند» گفته بود: «در شاخص گرسنگی جهانی، ایران در سال گذشته جزو ده کشور با گرسنگی پایین بود. درحالی‌که گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که در کشور میلیون‌ها نفر با گرسنگی زندگی می‌کنند.»