اقتصاددانان؛ حضور ایران در بریکس بدون «اف‌ای‌تی‌اف» بی نتیجه است

نشست خبری ابراهیم رئیسی - سه‌شنبه ۷ شهریور ۱۴۰۲

یک اقتصاددان در واکنش به خبر پیوستن جمهوری اسلامی ایران به «سازمان بریکس» نوشته است که اگر مشکل «اف‌ای‌تی‌اف» حل نشود، ایران نمی‌تواند با اعضای بریکس هم فعالیت اقتصادی برقرار کند.

محمدمهدی بهکیش که یکی از اعضای قدیمی در اتاق بازرگانی و رئیس سابق اتاق ایران و ایتالیا است در یادداشتی در روزنامه «دنیای اقتصاد»، روزنامه‌ چاپ تهران، نوشته است که همان‌گونه که نتوانستیم پس از انعقاد قرارداد رابطه استراتژیک با چین، مبادله‌ای رو به گسترش داشته باشیم در «سازمان‌های بریکس و شانگهای» هم نخواهیم توانست.

به نوشته این فعال اقتصادی آمارها نشان می‌دهد حتی در زمانی که کشورهای جدیدی عضو بریکس شوند، باز هم اهمیت تجاری آمریکا برای چین فراتر از اهمیت کشورهای بریکس برای چین خواهد بود.

این اقتصاددان رویکرد جدید دولت در «تهاتر» نفت با کالا و خدمات را مورد اشاره قرار داده و تاکید کرده که نظام‌های تهاتری نیز در سازمانی چون بریکس امکان‌پذیر نیست و اگر دولت نتیجه اقتصادی پیوستن به پیمان شانگهای را منتشر کند، روشن می‌شود که ایران نتوانست از حضورش در آن پیمان هم استفاده اقتصادی کند، همان‌گونه که در «اکو» هم موفق نبودیم.

یکی دیگر از اقتصاددانان در پاسخ به این سوال که آیا ایران از «میوه» عضویت در بریکس بهره خواهد برد؟ نوشته است که باید به این نکته توجه داشت که آیا پس از حضور ایران در بریکس، چین و سایر اعضای بریکس حاضر خواهند بود در ایران یک بانک برای حساب‌های متقابل ریال یوان افتتاح کنند و شهروندان ایرانی می‌توانند به سیستم مالی این کشور وصل شوند؟

پیمان مولوی در یادداشت خود در روزنامه «ابتکار» می‌نویسد «جواب به لحاظ کارشناسی خیر است، هم هند و هم چین روابط مالی گسترده با ایالات متحده دارند و خود را درگیر تحریم ایران و حتی روسیه نخواهند کرد.»

به باور این فعال اقتصادی و اقتصاددان، ایران و روسیه به دو عضو تامین کننده مواد خام برای سایر اعضای بزرگ بریکس تبدیل می‌شوند «آن هم با تخفیفات خاص و بزرگ.»

کیوان کاشفی یکی از اعضای هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران نیز در این رابطه گفته است که رفع تحریم‌‌‌های مالی علیه ایران، مهم‌ترین پیش‌‌‌شرط برای بهره‌‌‌مندی از مزایای ناشی از عضویت در بریکس است.

محسن جلال‌پور از اعضای قدیمی اتاق بازرگانی نیز معتقد است وقتی تصمیم‌گیران کشور از مزایای تجارت آزاد چشم‌پوشی می‌کنند و دلبسته خودکفایی هستند، چطور می‌توانیم از پیوستن به پیمان‌های سیاسی و اقتصادی خوشحال باشیم و اگر پیوستیم، چه چیزی عایدمان می‎شود؟ حتی اگر روزی اعلام کنند که ایران را در گروه هفت پذیرفته‌اند، آیا بدون رفع تحریم‌ها قادر به تجارت خواهیم بود؟

براساس آخرین مصوبه «سازمان بریکس» آرژانتین، ایران، عربستان سعودی، مصر، امارات عربی متحده و اتیوپی از اول ژانویه ۲۰۲۴ به عضویت کامل این سازمان درخواهند آمد.

برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی اعضای کنونی گروه بریکس هستند و نام این گروه از حروف ابتدایی نام این پنج کشور گرفته شده است.

مهم‌ترین شاخصه در این گروه کارکردهای اقتصادی، مالی و پولی و همچنین گستره فرامنطقه‌ای و جهانی بودن اعضا و اثرگذاری آن بوده که به همین دلیل به گروه «قدرت‌های اقتصادی نوظهور» معروف است.