ماموران پاسگاه انتظامی فردوسی مشهد اعضای یک «باند گنجیابی» را در حالیکه در یک باغ تالار قدیمی ۱۸ متر تونل زیرزمینی برای یافتن گنج حفر کرده بودند، دستگیر کرد.
به گزارش روزنامه خراسان، عوامل فروش دستگاههای گنجیاب به اعضای این باند ۱۵ نفره وعده داده بود که در فاصله ۲۵ متری عمق زمین گنجی باارزش وجود دارد.
پلیس مشهد ادعا کرد که این افراد با دارا بودن دستگاههای مجهز فلزیابی و حفر کانال توانسته بودند کانالهای متعددی به همراه دستگاه تهویه در محوطه این باغ تالار قدیمی حفر کنند.
در ادامه این گزارش آمده است که با ورود نیروهای انتظامی به محل، تعدادی از اعضای باند متواری شدند. با این حال، پنج نفر از متهمان دستگیر شدند.
همچنین با قطع هواکشها مشخص شد که سه نفر از اعضای باند درون تونلهای زیرزمینی مخفی شدهاند. این افراد که بهدلیل کمبود اکسیژن بهمرز خفگی رسیده بودند، بهسختی خود را بهدهانه تونل رساندند.
پیش از این، رضا مهرآفرین، باستانشناس و مدرس دانشگاه، درباره عدم نظارت قانونی و گسترش قاچاق اشیاء تاریخی گفت که وضعیت اقتصادی، نیروی بیکار و «طیف گستردهای از نیروهای فعال فیزیکی جوان که این قدرت را دارند که ساعتها در بیابان و کوه و کمر در جست و جوی گنج باشند» باعث شده تا بهراحتی حفاریهای غیر مجاز با کمک تکنولوژی پیشرفته و در «روز روشن» انجام شود.
مهرآفرین افزود که «هماکنون در شبکههای مجازی بهراحتی صفحات خرید و فروش دستگاههای فلزیاب و مغناطیسسنج و مشاورهها و آموزشهای گنجیابی میبینیم که در دسترس همگان است» و هشدار داد که «ادارهکنندگان این صفحات بدون هیچگونه ترس و هراسی از ضابطین قانونی به فعالیت خود ادامه میدهند.»
عبدالرضا مهاجرینژاد، باستان شناس نیز در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفت که «درحالی یک تپه و محوطه باستانی تخریب نشده در کشور نداریم، یک رویه قضایی مشخص نیز در برخورد با قاچاقچیان و حفاران غیرمجاز مشاهده نمیشود.»
او درباره کم کاری حکومت درباره تخریبهای غیرمجاز حفاران گفت که «از آنجا که بنا ثبتی نبوده مجازاتی نیز به همراه نداشته، درحالی که در کل ایران شاید ۲۰ درصد بررسی باستانشناختی روی محوطهها و تپههای تاریخی انجام شده و به دلیل نبود اعتبارات و دیگر مشکلات موجود بسیاری از بناها ثبت نشده است.»
گزارشها از حفاریهای غیرمجاز در سال ۱۴۰۳ حاکی از گسترش روز افزون قاچاق اشیای باستانی کشور است.