درماه دسامبرآینده، وودی آلن ٧٥ ساله خواهد شد اما روند فیلمسازی او یعنی «سالی یک فیلمی» که این نویسنده، کارگردان و بازیگر از ٣٠ سال پیش تا کنون در پیش گرفته هم چنان بی وقفه ادامه دارد. کاری که دیگرانی که نیمی از سن او را دارند هم به سختی به فکر انجام آن می افتند.
وودی آلن اخیرا ضمن معرفی تازه ترین فیلم خود «به زودی یک غریبه سبزه رو و قد بلند را ملاقات می کنی!» You will Meet a Tall Dark Stranger در جشنواره فیلم تورنتو به خبرنگاران گفته است:«من فکر نمی کنم ساختن یک فیلم درسال کار خیلی مشکلی باشد. می دونید، یک سال یک مدت زمان خیلی طولانی است. معمولا چند ماه طول می کشد تا من یک فیلمنامه تازه را تمام کنم. چون بودجه عظیمی برای ساختن فیلم هایم ندارم در نتیجه آن ها را در مدت ٨ یا ٩ هفته فیلمبرداری می کنم. وقتی شما برای تدوین (ادیت) فیلم از نرم افزار «آوید» Avid استفاده می کنید کار خیلی سریع تر از آنچه فکر می کنید پیش می رود. بنا براین من وقت اضافی زیادی هم دارم که با ارکستر جازم به نوازندگی بپردازم ، به تماشای مسابقه های ورزشی و سینما بروم و با بچه هایم بازی کنم. بنابراین اصلا کار مشکلی نیست.»
دراینجا این سئوال پیش می آید که اگر وودی آلن وقت بیشتری را صرف ساختن فیلم هایش می کرد – فیلم هایی که در سال های اخیر بجز دو مورد «امتیاز نهایی» Match Point و «ویکی، کریستینا، بارسلونا» Vickie, Christina, Barcelona که مورد تقدیر منتقدین قرار گرفت اغلب آن ها فیلم هایی غیرقابل بحث و بررسی بوده اند- می توانست فیلم های بهتری بسازد؟
وودی آلن درپاسخ به این سئوال با عزمی راسخ می گوید:«نه. آن ها فیلم های بهتری نمی شدند. من خیلی به این موضوع فکر کرده ام. تجربه به من نشان داده است که در مواقعی که مدت زمان بیشتری را صرف ساختن یک فیلم می کنم، آن فیلم صرفا به خاطر این موضوع بهتر از آب درنمی آید! اصولا هیچ ارتباطی بین «زمان» ساختن یک فیلم و بهتراز آب درآمدن آن وجود ندارد. مسئله مهم قبل از هرچیز «شانس» است و این که ایده اولیه فیلم چقدر خوب باشد. شما اگر فکر خیلی خوبی برای ساختن یک فیلم داشته باشید، می توانید خیلی سریع آن را به انجام برسانید. برای مثال کتاب معروف و پرفروش «کافمن و هارت» به اسم «چیزهایی که نمی توانید با خودتان به آن دنیا ببرید» در دوهفته نوشته شد!
ماجراهای فیلم «به زودی یک غریبه سبزه رو و قدبلند را ملاقات می کنی» در لندن اتفاق می افتد. داستان این فیلم در باره زنی است به نام «گما جونز» که پس از آنکه همسرش (با بازی آنتونی هاپکینز) او را طلاق می دهد تا با یک زن به مراتب جوان تر ازدواج کند، به فالگیری و شگردهایی برای پیش بینی آینده روی می آورد. دختر زن (با بازی نیومی واتز) که این علائق تازه مادرش به قدرت های ماوراء الطبیعه را مورد تمسخر قرار می دهد، در شرایط مشابهی به سر می برد. او که به شدت به رئیس تازه خود (با بازی آنتونیو باندراس) علاقمند شده است، توجهی به رابطه ای که شوهر نویسنده و فقیرش (با بازی جاش برولین) با همسایه جوان و زیبای ساختمان روبرویی پیدا کرده است ندارد.
فیلم «به زودی یک غریبه سبزه رو و قدبلند را ملاقات می کنی» به صورتی نمایانگر مجموعه ای از کشمکش های فکری است که در اغلب فیلم های وودی آلن به چشم می خورد، عشق، مرگ و یک ناخشنودی ابدی از زندگی. اما وقتی از وودی آلن می پرسید که در مورد این فیلم تازه خود چه فکر می کند پاسخ او به این سئوال نیز به صورتی پیچیده است:«من همیشه با این فکر فیلمم را شروع می کنم که دارم بهترین فیلم دنیا را می سازم و هربار هم درپایان کار از نتیجه نهایی و از فیلمی که ساخته ام متنفرم! من وقتی شروع به ساختن یک فیلم می کنم هرگز نمی دانم که فیلم به این صورت از آب می آید!»
وودی آلن می گوید:«مثلا وقتی فیلم «پول رو بردار و دررو» را می ساختم پیش خودم فکر می کردم که این فیلم تبدیل به بزرگ ترین کمدی تاریخ سینما خواهد شد. موقع ساختن این فیلم هم واقعا اوقات خوش و لذت بخشی داشتم اما بعد از آنکه فیلم تمام شد و آن را تماشا کردم به خودم گفتم: خدای من این فیلم خجالت آور است! از آن زمان تا کنون هم این اتفاق چندین و چند بار برایم افتاده است. البته به جز فیلم «امتیاز نهایی» در همه موارد دیگر به خصوص بعد از پایان فیلم «انی هال»، بعد از «منهتن» و بعد از «گلوله ها برفراز برادوی» Bullets Over Broadway همه وهمه همین حالت خجالت زدگی را برایم به همراه داشته است.»
وودی آلن توانسته است سبک و شیوه فیلمسازی تازه ای را پایه گذاری کند که خود او عنوان «فیلمسازی از نوع چخوف» را بر آن گذاشته است. وودی آلن در این مورد می گوید:«البته تنها چیزی که ما اینجا کم داریم همان نبوع چخوفی است و این همان چیزی است که نمی شود به آسانی آن را کمیت سنجی کرد!»
وودی آلن می گوید فیلم به زودی یک غریبه سبزه رو و قدبلند را ملاقات می کنی، مثل بسیاری دیگر از فیلم های او با شیوه «نومیدی زیاد» و «کمدی لاعلاج» ساخته شده و هم خنده آور است و هم به شدت غم انگیز:«باید بگویم که این کار خیلی مشکل است. یعنی خنداندن و گریاندن هم زمان تماشاگر. پس شاید بشود گفت که من در کار فیلمسازی به طور اعم و در این فیلم به طور اخص بدنبال رسیدن به مدارج و جاه طلبی های تازه ای بوده ام! شاید حتی بشود گفت به مدارجی «بلند و پر آب و تاب!» رسیده ام. جایی که توانسته ام بدون استفاده از «جوک» گوئی مردم را بخندانم! و داستانی را که از معنی و مفهومی هم برخوردار است در باره زندگی و انسان ها عرضه کنم. همه این ها را هم با استفاده از یک بودجه محدود و بدون هرگونه نبوغی انجام داده ام!»
خوشبختانه، وودی آلن به علت همکاری با «جولیت تیلور» دوست قدیمی اش و زنی که بازیگران فیلم های او را انتخاب می کند توانسته است یک بار دیگر یک گروه بی وعیب و نقص از بازیگران برجسته سینما را جلوی دوربین بیاورد. بازیگرانی که توانسته اند به بهترین نحو او را به هدف تازه اش در این فیلم متفاوت نزدیک تر کنند.
وودی آلن که تا کنون شش بازیگر را با کارگردانی خود به مرحله دریافت جایزه اسکار رسانده و ده ها بازیگر دیگر را نیز نامزدی دریافت این جوایز پیش برده است. او می گوید ترجیح می دهد موقع کارگردانی هیچ کاری انجام ندهد:« من سعی می کنم تا آنجا که ممکن است هیچوقت با بازیگرانم حرف نزنم. آخر چه فایده ای دارد؟ وقتی شما با یک بازیگری مثل آنتونی هاپکینز کار می کنید آخه من به او چه می توانم بگویم؟ این ها بازیگرانی هستند که فیلم های عالی بازی کرده اند و بعد از این هم فیلم های عالی بازی خواهند کرد و حالا به خاطر من به دردسر افتاده اند که کارهای مهم ترشان را کنار بگذارند و بیایند اینجا برای من فیلم بازی کنند. به همین خاطر هم من دوست ندارم مزاحمتی برای آن ها ایجاد کنم! هراز چندی، گاهی اوقات مجبور می شوم یک چیزی بگویم. مثلا جاش برولین آمد به من گفت من می خواهم شخصیت نویسنده خانه نشین که از پنجره زن همسایه را نگاه می کند روی صندلی چرخدار نشسته باشد و یعنی فلج باشد! خوب من مجبور شدم با او حرف بزنم و بگویم «نه» و این کار به کمی بحث و گفتگو احتیاج داشت.»
وقتی از جاش برولین پرسیده شد که واقعا فکر می کرده می تواند چنین تغییر بزرگی را در داستان فیلم کارگردانی مثل «وودی آلن» بوجود بیاورد او جواب داده بود:«بله واقعا فکر می کردم عملی است اما وقتی متوجه دیدگاه هنری وودی شدم قبول کردم که این کار عملی نیست. البته باید بگویم هرکارگردان دیگری اگر جای وودی آلن بود فورا این تغییر را قبول می کرد!»
«لوسی پانچ» بازیگر نقش دختر جوانی که شوهر بازیگر نقش اول فیلم را تصاحب می کند تا مدت ها پس از گزینش برای ایفای این نقش ، وودی آلن را ملاقات نکرده بود:«من به شدت از دیدن وودی آلن هیجان زده شده بودم و با دیدن او بی اختیار بغلش کردم اما او خیلی خیلی ناراحت شد و خودش را کنار کشید. من احساس خیلی بدی پیدا کردم و تقریبا خودم را میان جمعیت گم کردم جمعیتی که به نظر می رسید می گویند: مگر نمی دانی نباید وودی آلن را بغل کرد؟»
با این همه آینده وودی آلن غیرقابل پیش بینی است. او که از سال ٢٠٠٦ تا کنون و پس از بازی در فیلم «اسکوپ» در فیلمی ظاهر نشده است می گوید امکان دارد بازهم در فیلمی بازی کند اما البته نه به عنوان یک بازیگر نقش اول! اما درهرحال او به روند گذشته فیلمسازی سالی یک بار خود ادامه خواهد داد.
تدوین تازه ترین فیلم وودی آلن به نام «نیمه شب در پاریس»Midnight In Paris با شرکت بانوی اول فرانسه کارلا برونی دو روز پیش از شرکت این فیلمساز در جشنواره فیلم تورنتو به پایان رسید. او یک بار دیگر فیلم را تماشا خواهد کرد تا چنانچه لازم باشد تغییرات نهایی لازم را در آن بوجود بیاورد و بعد به دنیای هرسال یک فیلم خود باز خواهد گشت:«چند روزی هیچ کاری انجام نمی دهم. انگار که رفته ام به تعطیلات! اما شباهتی به یک تعطیلی پر استراحت نخواهد داشت چرا که بلافاصله دچار تشویش و اظطراب می شوم و بعد ناگهان شروع به نوشتن یک فیلمنامه تازه می کنم.»