۵۰ سال پیش کتابی که بتی فریدمان نوشت جرقه گفت و گویی ملی در آمریکا درباره نقش جنسیت روشن کرد و جنبشی را برای توانمندسازی زنان در خانه و محیط کار به راه انداخت.
در پنج دهه اخیر کتاب «رمز و راز زنانه» The Feminine Mystique بیش از سه میلیون نسخه به فروش رفته و الهام بخش میلیون ها زن بوده تا برای احقاق حقوقشان مبارزه کنند.
فایز المصری، ۵۰ سال پس از انتشار، این کتاب را بررسی کرده است که آیا مطالب آن هنوز در جامعه امروز آمریکا و دیگر نقاط جهان کارکرد دارد یانه.
در ۱۹۵۰ بسیاری از زنان تحصیل کرده از ایفای نقش مادری و خانه داری به ستوه آمده بودند. بتی فریدان روزنامه نگار دلیل این نارضایتی را جستجو کرد و پاسخ را در کتابی ارائه داد که در سال ۱۹۶۳ منتشر شد.
استفانی اورتولوا، که وکیل و فعال حقوق بشر است، می گوید: «کتاب را در دهه ۱۹۷۰ خواندم وقتی که وارد مدرسه حقوق شدم.» این زن حقوقدان اجازه نداد که نابینایی او را از موفقیت حرفه ای بازدارد. او می گوید کتاب خانم فریدان فصل جدیدی را در جامعه آمریکا گشود: «این کتاب همچنین اهمیت «شئی پنداری» (objectification=انسان را شئی دانستن) زنان را مطرح کرد و تصاویری از زنان به عنوان افراد قدرتمند و توانا ارائه داد. »
خانم اروتولوا می گوید فمینیست بودن او باعث شد که همسرش جذب او شود. فرانک دلاپنا، همسر خانم اورتولوا می گوید: «همیشه تلاش کرده ام که از زنان و انگیزه هایشان حمایت کنم. آدم دلش نمی خواهد ببیند که دخترش اسیر نقش های جنسیتی شود.»
جنبش زنان در نیم قرن اخیر پیشرفت های چشمگیری کرده است. زنان امروز در حرفه هایی مشغول به کارند که قبلا در اختیار مردان بود.
استفانی اورتولوا می گوید: «داریم از نظر سیاسی و بهداشت و سلامتی نیز پیشرفت می کنیم. برابری اقتصادی نیز بهتر شده است.»
اما سوزان ماتی، رئیس سازمان ملی زنان در واشنگتن دی سی ، که در سال ۱۹۶۶ با کمک بتی فریدمان تاسیس شد، معتقد است که هنوز زنان و مردان برابر نیستند. او می گوید: «چیزهای زیادی کسب کرده ایم اما هنوز برابری کامل برقرار نشده است. مثلاً در حال حاضر واشنگتن دی سی در تلاش است تا پلیس را متقاعد سازد که تمامی گزارش های مربوط به تجاوز را جدی بگیرد.»
جنبش زنان در میان زنان جوان مانند قبل پرطرفدار نیست. کتایون کیشی، دانشجوی ۲۳ ساله و دوستانش خود را فمینیست نمی دانند هرچند به خوبی از دینی که نسل گذشته به گردنشان دارد آگاهند.
او می گوید: «فکر می کنم ما به دستاوردهای فمینیست های نسل قبل تکیه کرده ایم و از سبکی از زندگی لذت می بریم که آنان برایمان فراهم کردند.»
استفانی اورتولوا می گوید رویکرد نسل جوان به معنای تمام شدن تاریخ مصرف جنبش زنان نیست. هنوز مشکلات زیادی در آمریکا و جهان وجود دارد: «چالش های زیادی هست مثل تجاوزهای بی شمار در هند، و یا مقطوع النسل کردن زنان معلول یا کولی در اروپای شرقی.»
خانم اورتولوا می گوید نگرانی ها متفاوت است اما هدف یکی است: برابری و عدالت برای زنان و مردان.
