تهدید اسراییل در مورد حمله به تاسیسات اتمی ایران ماه هاست که به گوش می رسد. ایالات متحده خواستار خویشتنداری اسراییل در این مورد شده است. اما اگر چنین عملیاتی آغاز شود، واکنش احتمالی واشنگتن چه خواهد بود؟ آنچه در ادامه می خوانید نوشته ای است مشترک از کریم سجادپور، کارشناس بنیاد کارنگی برای صلح بین الملل، و بلیک هونشل، دبیر نشریه فارن پالیسی. مقاله روز ٢١ سپتامبر در روزنامه واشنگتن پست منتشر شده.
تصور کنید که باراک اوباما در کنار خانواده اش در کاخ سفید مشغول صرف شام است که جک لویس، رئیس ستاد او خبر می دهد: ده ها جت جنگنده اسرائیلی وارد آسمان اردن شده اند و احتمالا در راه ایران هستند. اوباما زیر لب می گوید: «لعنتی. بایبی قول داده بود که صبر می کند.»
ظرف ۴۵ دقیقه تیم امنیت ملی ریاست جمهوری آمریکا گردهم می آیند. لئون پانه تا، وزیر دفاع به گروه اطلاع می دهد که تلاش ها برای ارتباط با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل ناکام بوده اما فرماندهان ارتش اسرائیل در حال توضیح اهداف اسرائیل به پنتاگون هستند.
پانه تا می گوید آمریکا دو گزینه دارد: متقاعد ساختن نتانیاهو به توقف حمله یا سرنگون کردن هواپیماها. جو بایدن، معاون رئیس جمهور می گوید: «سرنگون کردن هواپیماها که نمی شود! به بایبی بگویید رئیس جمهوری آمریکا می خواهد فورا با او صحبت کند!»
چند دقیقه دیگر صدای نتانیاهو از بلندگوی تلفن شنیده می شود. او فورا هر گونه تلاش برای توقف ماموریت را رد می کند: «دیگر نمی توانستم صبر کنم. من مسئول امنیت ملت یهود هستم.» همزمان، آقای اوباما به نقشه بزرگ الکترونیکی خاورمیانه بر دیوار نگاه می کند. نقشه نشان می دهد که هواپیماهای اسرائیلی در نزدیکی ایران هستند.
بنیامین نتانیاهو می گوید: «آقای رئیس جمهور، امیدوارم بتوانیم روی حمایت همه جانبه شما حساب کنیم.» اوباما پس از سکوتی طولانی می گوید: «من به حق اسرائیل در دفاع از خود احترام می گذارم. اما باید بدانم این چه نفعی برای ایالات متحده دارد.»
پانه تا به رئیس مقر فرماندهی مرکزی آمریکا، ژنرال جیمز ماتیس دستور می دهد تا نیروهای نظامی آمریکا در تمامی خاورمیانه را در حالت آماده باش کامل قرار دهد تا برای هرگونه تلافی جویی ایران آماده باشند.
اوباما از حاضران در اتاق می پرسد: «به ایرانی ها چه بگوییم؟ آنها فکر می کنند ما اسراییلی ها را حمایت می کنیم.»
نقشه جنگ به سرعت کشیده می شود. سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد و معتمد آقای اوباما اولین نفری است که از طریق تله کنفرانس وارد بحث می شود: «باید صراحتا بگوییم که اسرائیل بدون این که ما بدانیم وارد عمل شد. باید همزمان با این که سعی می کنیم اسرائیل را متوقف کنیم، ایران را ترغیب کنیم که اقدامی نکند.»
دیوید پترایس، مدیر سیا می گوید: «اگر چنین پیامی بفرستیم، ممکن است فکر کنند که می توانند بدون انتظار پاسخ از جانب ما تلافی جویی کنند. ایرانی ها باید بدانند که اگر پاسخ بدهند، آمریکا وارد این جنگ خواهد شد.»
ظرف چند ساعت، تویتر پر می شود از به اشتراک گذاشتن اخبار مربوط به انفجار در نقاط مختلف ایران. ظاهرا منبع همه آنها یکی است: مجاهدین خلق ایران. رسانه های خبری معتبر می گویند نمی توانند گزارش ها را تایید کنند و رسانه های دولتی ایران سکوت کرده اند.
چند ساعت بعد درحالی که واشنگتن در خواب شبانه است، العربیه، شبکه تلویزیونی خبری عربستان سعودی اخبار انفجارهای بزرگ در ایران را تایید می کند.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص به عملیات نظامی اسرائیل در ایران اشاره می کند اما به دلیل ملاحظات امنیت ملی، وارد جزئیات نمی شود. به نظر می رسد که یک هواپیما ناپدید شده اما مقامات اسرائیلی اظهار نظر نمی کنند.
تا در واشنگتن صبح شود، بهای نفت ۲۰ درصد رشد کرده و به ۱۱۰ دلار برای هر بشکه رسیده است.
ساعت ۶:۳۰ صبح اوباما در کاخ سفید با دیوید اکسلراد، مشاور ریاست جمهوری و رام امانوئل، رئیس سابق ستادش ملاقات می کند که از شیکاگو آمده اند.
اکسلراد می گوید پیام کاخ سفید باید این باشد که ایران خودش باعث چنین اتفاقی شده است. اوباما می پرسد: «وقتی روزنامه ها می پرسند که آیا از قبل درباره این حمله می دانستم یا نه باید چی بگویم؟»
امانوئل می گوید: «فعلا جوابی ندهید.» او چیزهایی روی یک تکه کاغذ می نویسد و آن را به اوباما می دهد. امانوئل می گوید: «اگر لازم شود، می توانیم بگوییم از قبل نمی دانستیم. اما اگر عملیات با موفقیت انجام شود نباید فورا خودمان را لو بدهیم که از آن خبر نداشتیم.»
اوباما با او دست می دهد: «برای رای دهندگان مهم نیست که آیا عملیات موفق بوده یا نه. قیمت بنزین برای آنها مهم تر است.»
کاخ سفید ساعت ۸ صبح بیانیه ای صادر می کند که پیش نویسش را امانوئل نوشته. بیانیه می گوید: «آمریکا وقایع ایران را از نزدیک دنبال می کند. اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند و تعهد آمریکا به امنیت اسرائیل خدشه ناپذیر است.»
میت رامنی، نامزد جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آماده است تا جوابی بدون نقص بدهد.رامنی که برای کمپین انتخاباتی به فلوریدا رفته وعده «حمایت فولادین» از اسرائیل می دهد و به «سیاست های اوباما که راهی غیر از تمهیدات استثنایی برای نتانیاهو نگذاشت» حمله می کند.
دن سنور، مشاور رامنی به شبکه خبری سی ان ان می گوید: «اسرائیل، بزرگترین متحد ما با یک تهدید بالقوه مواجه است و اوباما هنوز وارد صحنه نمی شود.»
جان بولتون، دیگر مشاور میت رامنی و سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد در فاکس نیوز می گوید: «باراک اوباما، به جای آن که به عنوان فرمانده کل قوا راسا این کار را بکند، مسئله دفاع از امنیت ملی ما را به اسرائیل واگذار کرد. مردم آمریکا مدیون بنیامین نتانیاهو هستند و ما باید آماده باشیم تا کار را تمام کنیم.»
تا پیش از ظهر جزئیات بیشتری در رسانه ها منتشر شده است. گفته می شود تاسیسات اتمی نطنز، اراک واصفهان و همچنین مراکز فرماندهی راداری ایران به شدت آسیب دیده است. اما معلوم نیست که دقیقا شدت آسیب ها چقدر است و چند نفر کشته شده اند.
ایپک، کمیته روابط عمومی اسرائیل و آمریکا پآماده خش پیش نویس قطعنامه ای درباره خواسته کنگره در «حمایت بی قید و شرط» سنا از اسرائیل است. تا ظهر ۹۹ سناتور، غیر از ران پال، آن را امضا کرده اند.
جی استریت، گروه لیبرال یهودی مستقر در واشنگتن، بیانیه ای صادر می کند و درباره اقدام پیشدستانه اسرائیل «ابراز نگرانی» می کند.
چین و روسیه اسرائیل را محکوم می کنند و خواستار نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد می شوند. عربستان سعودی، قطر، بحرین و امارات متحد عربی -که طبق اسناد فاش شده توسط ویکی لیکس در سال ۲۰۱۰ از حمله نظامی علیه تاسیسات اتمی ایران حمایت می کنند- ضمن محکوم کردن اقدام اسرائیل از اعلام همبستگی با تهران خودداری می کنند.
نتانیاهو که نتوانسته به اوباما دسترسی پیدا کند به بایدن می گوید که عملیات «تمیز و موفقیت آمیز» و با کمترین میزان کشته انجام شد. او می گوید: «باید این کار را خیلی وقت پیش می کردیم.»
اما اولین تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که تاسیسات فردو در نزدیکی قم، که در ۳۰۰ متری زمین و در دل کوه قرار گرفته از حمله در امان مانده است. ایران می تواند کار غنی سازی اورانیوم را ادامه دهد مگر آن که اسرائیل یا آمریکا یک حمله دیگر را ترتیب دهند.
تلویزیون دولتی ایران تصاویر کشته شدگان و اجساد زنان و کودکان را پخش می کند (هرچند یک گروه اپوزیسیون در وبسایتش اعلام می کند که تصاویر متعلق به کشته شدگان زلزله اخیر در استان آذربایجان شرقی بود). آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی از انتقام سخن می گوید: «دستان شیطان بزرگ و اربابش به خون زنان و کودکان ما آلوده است. صهیونیست ها سند قتل خود را نوشته اند!»
وقتی بازارهای سهام تعطیل می شوند، بهای نفت تا ۴۰ درصد بالارفته. این رکورد بالاترین میزان رشد بهای نفت در ۲۴ ساعت در تاریخ است. سی ان ان در پمپ های بنزین ها در ایالت هایی مثل فلوریدا و اوهایو با آمریکایی هایی صحبت می کند که
اغلب ایران ، و نه اسرائیل یا اوباما را مسئول افزایش قیمت می دانند.
تا عصر جمعه، اطلاعات نشت شده از درون دولت و ارتش آمریکا نشان می دهد که ایالات متحده هیچ گونه اطلاع قبلی از اقدام اسرائیل نداشت.
اوباما از جمع گروه امنیت ملی خود جدا می شود تا زمانی کوتاه در جمع خانواده شام صرف کند. ساشا و مالیا، دختران اوباما درباره مدرسه حرف می زنند.
مالیا می گوید: «فیزیک را دوست ندارم. خیلی سخت است.»
اوباما جواب می دهد: «عزیزم می دانم چه حسی داری. من هم چند گرفتاری مشابه دارم.»
تصور کنید که باراک اوباما در کنار خانواده اش در کاخ سفید مشغول صرف شام است که جک لویس، رئیس ستاد او خبر می دهد: ده ها جت جنگنده اسرائیلی وارد آسمان اردن شده اند و احتمالا در راه ایران هستند. اوباما زیر لب می گوید: «لعنتی. بایبی قول داده بود که صبر می کند.»
ظرف ۴۵ دقیقه تیم امنیت ملی ریاست جمهوری آمریکا گردهم می آیند. لئون پانه تا، وزیر دفاع به گروه اطلاع می دهد که تلاش ها برای ارتباط با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل ناکام بوده اما فرماندهان ارتش اسرائیل در حال توضیح اهداف اسرائیل به پنتاگون هستند.
پانه تا می گوید آمریکا دو گزینه دارد: متقاعد ساختن نتانیاهو به توقف حمله یا سرنگون کردن هواپیماها. جو بایدن، معاون رئیس جمهور می گوید: «سرنگون کردن هواپیماها که نمی شود! به بایبی بگویید رئیس جمهوری آمریکا می خواهد فورا با او صحبت کند!»
چند دقیقه دیگر صدای نتانیاهو از بلندگوی تلفن شنیده می شود. او فورا هر گونه تلاش برای توقف ماموریت را رد می کند: «دیگر نمی توانستم صبر کنم. من مسئول امنیت ملت یهود هستم.» همزمان، آقای اوباما به نقشه بزرگ الکترونیکی خاورمیانه بر دیوار نگاه می کند. نقشه نشان می دهد که هواپیماهای اسرائیلی در نزدیکی ایران هستند.
بنیامین نتانیاهو می گوید: «آقای رئیس جمهور، امیدوارم بتوانیم روی حمایت همه جانبه شما حساب کنیم.» اوباما پس از سکوتی طولانی می گوید: «من به حق اسرائیل در دفاع از خود احترام می گذارم. اما باید بدانم این چه نفعی برای ایالات متحده دارد.»
پانه تا به رئیس مقر فرماندهی مرکزی آمریکا، ژنرال جیمز ماتیس دستور می دهد تا نیروهای نظامی آمریکا در تمامی خاورمیانه را در حالت آماده باش کامل قرار دهد تا برای هرگونه تلافی جویی ایران آماده باشند.
اوباما از حاضران در اتاق می پرسد: «به ایرانی ها چه بگوییم؟ آنها فکر می کنند ما اسراییلی ها را حمایت می کنیم.»
نقشه جنگ به سرعت کشیده می شود. سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد و معتمد آقای اوباما اولین نفری است که از طریق تله کنفرانس وارد بحث می شود: «باید صراحتا بگوییم که اسرائیل بدون این که ما بدانیم وارد عمل شد. باید همزمان با این که سعی می کنیم اسرائیل را متوقف کنیم، ایران را ترغیب کنیم که اقدامی نکند.»
دیوید پترایس، مدیر سیا می گوید: «اگر چنین پیامی بفرستیم، ممکن است فکر کنند که می توانند بدون انتظار پاسخ از جانب ما تلافی جویی کنند. ایرانی ها باید بدانند که اگر پاسخ بدهند، آمریکا وارد این جنگ خواهد شد.»
ظرف چند ساعت، تویتر پر می شود از به اشتراک گذاشتن اخبار مربوط به انفجار در نقاط مختلف ایران. ظاهرا منبع همه آنها یکی است: مجاهدین خلق ایران. رسانه های خبری معتبر می گویند نمی توانند گزارش ها را تایید کنند و رسانه های دولتی ایران سکوت کرده اند.
چند ساعت بعد درحالی که واشنگتن در خواب شبانه است، العربیه، شبکه تلویزیونی خبری عربستان سعودی اخبار انفجارهای بزرگ در ایران را تایید می کند.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص به عملیات نظامی اسرائیل در ایران اشاره می کند اما به دلیل ملاحظات امنیت ملی، وارد جزئیات نمی شود. به نظر می رسد که یک هواپیما ناپدید شده اما مقامات اسرائیلی اظهار نظر نمی کنند.
تا در واشنگتن صبح شود، بهای نفت ۲۰ درصد رشد کرده و به ۱۱۰ دلار برای هر بشکه رسیده است.
ساعت ۶:۳۰ صبح اوباما در کاخ سفید با دیوید اکسلراد، مشاور ریاست جمهوری و رام امانوئل، رئیس سابق ستادش ملاقات می کند که از شیکاگو آمده اند.
اکسلراد می گوید پیام کاخ سفید باید این باشد که ایران خودش باعث چنین اتفاقی شده است. اوباما می پرسد: «وقتی روزنامه ها می پرسند که آیا از قبل درباره این حمله می دانستم یا نه باید چی بگویم؟»
امانوئل می گوید: «فعلا جوابی ندهید.» او چیزهایی روی یک تکه کاغذ می نویسد و آن را به اوباما می دهد. امانوئل می گوید: «اگر لازم شود، می توانیم بگوییم از قبل نمی دانستیم. اما اگر عملیات با موفقیت انجام شود نباید فورا خودمان را لو بدهیم که از آن خبر نداشتیم.»
اوباما با او دست می دهد: «برای رای دهندگان مهم نیست که آیا عملیات موفق بوده یا نه. قیمت بنزین برای آنها مهم تر است.»
کاخ سفید ساعت ۸ صبح بیانیه ای صادر می کند که پیش نویسش را امانوئل نوشته. بیانیه می گوید: «آمریکا وقایع ایران را از نزدیک دنبال می کند. اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند و تعهد آمریکا به امنیت اسرائیل خدشه ناپذیر است.»
میت رامنی، نامزد جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا آماده است تا جوابی بدون نقص بدهد.رامنی که برای کمپین انتخاباتی به فلوریدا رفته وعده «حمایت فولادین» از اسرائیل می دهد و به «سیاست های اوباما که راهی غیر از تمهیدات استثنایی برای نتانیاهو نگذاشت» حمله می کند.
دن سنور، مشاور رامنی به شبکه خبری سی ان ان می گوید: «اسرائیل، بزرگترین متحد ما با یک تهدید بالقوه مواجه است و اوباما هنوز وارد صحنه نمی شود.»
جان بولتون، دیگر مشاور میت رامنی و سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد در فاکس نیوز می گوید: «باراک اوباما، به جای آن که به عنوان فرمانده کل قوا راسا این کار را بکند، مسئله دفاع از امنیت ملی ما را به اسرائیل واگذار کرد. مردم آمریکا مدیون بنیامین نتانیاهو هستند و ما باید آماده باشیم تا کار را تمام کنیم.»
تا پیش از ظهر جزئیات بیشتری در رسانه ها منتشر شده است. گفته می شود تاسیسات اتمی نطنز، اراک واصفهان و همچنین مراکز فرماندهی راداری ایران به شدت آسیب دیده است. اما معلوم نیست که دقیقا شدت آسیب ها چقدر است و چند نفر کشته شده اند.
ایپک، کمیته روابط عمومی اسرائیل و آمریکا پآماده خش پیش نویس قطعنامه ای درباره خواسته کنگره در «حمایت بی قید و شرط» سنا از اسرائیل است. تا ظهر ۹۹ سناتور، غیر از ران پال، آن را امضا کرده اند.
جی استریت، گروه لیبرال یهودی مستقر در واشنگتن، بیانیه ای صادر می کند و درباره اقدام پیشدستانه اسرائیل «ابراز نگرانی» می کند.
چین و روسیه اسرائیل را محکوم می کنند و خواستار نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد می شوند. عربستان سعودی، قطر، بحرین و امارات متحد عربی -که طبق اسناد فاش شده توسط ویکی لیکس در سال ۲۰۱۰ از حمله نظامی علیه تاسیسات اتمی ایران حمایت می کنند- ضمن محکوم کردن اقدام اسرائیل از اعلام همبستگی با تهران خودداری می کنند.
نتانیاهو که نتوانسته به اوباما دسترسی پیدا کند به بایدن می گوید که عملیات «تمیز و موفقیت آمیز» و با کمترین میزان کشته انجام شد. او می گوید: «باید این کار را خیلی وقت پیش می کردیم.»
اما اولین تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که تاسیسات فردو در نزدیکی قم، که در ۳۰۰ متری زمین و در دل کوه قرار گرفته از حمله در امان مانده است. ایران می تواند کار غنی سازی اورانیوم را ادامه دهد مگر آن که اسرائیل یا آمریکا یک حمله دیگر را ترتیب دهند.
تلویزیون دولتی ایران تصاویر کشته شدگان و اجساد زنان و کودکان را پخش می کند (هرچند یک گروه اپوزیسیون در وبسایتش اعلام می کند که تصاویر متعلق به کشته شدگان زلزله اخیر در استان آذربایجان شرقی بود). آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی از انتقام سخن می گوید: «دستان شیطان بزرگ و اربابش به خون زنان و کودکان ما آلوده است. صهیونیست ها سند قتل خود را نوشته اند!»
وقتی بازارهای سهام تعطیل می شوند، بهای نفت تا ۴۰ درصد بالارفته. این رکورد بالاترین میزان رشد بهای نفت در ۲۴ ساعت در تاریخ است. سی ان ان در پمپ های بنزین ها در ایالت هایی مثل فلوریدا و اوهایو با آمریکایی هایی صحبت می کند که
اغلب ایران ، و نه اسرائیل یا اوباما را مسئول افزایش قیمت می دانند.
تا عصر جمعه، اطلاعات نشت شده از درون دولت و ارتش آمریکا نشان می دهد که ایالات متحده هیچ گونه اطلاع قبلی از اقدام اسرائیل نداشت.
اوباما از جمع گروه امنیت ملی خود جدا می شود تا زمانی کوتاه در جمع خانواده شام صرف کند. ساشا و مالیا، دختران اوباما درباره مدرسه حرف می زنند.
مالیا می گوید: «فیزیک را دوست ندارم. خیلی سخت است.»
اوباما جواب می دهد: «عزیزم می دانم چه حسی داری. من هم چند گرفتاری مشابه دارم.»