همزمان با پیشرویهای شبهنظامیان در سوریه و تنگتر شدن حلقه محاصره نیروهای بشار اسد در دمشق، آموس هوکستاین، فرستاده ویژه رئیس جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه، گفت که شرایط جدید در سوریه به زیان حکومت ایران و نیروهای حزبالله لبنان تمام شده است.
او که به نمایندگی از آمریکا در مذاکرات منتهی به برقراری آتشبس میان اسرائیل و حزبالله شرکت کرده است، گفت: به باور او، حزبالله هنوز حذف نشده، اما نسبتا ضعیف شده است.
آقای هوکستاین که در حاشیه یک کنفرانس سیاسی در دوحه، پایتخت قطر، سخن میگفت، افزود: شرایط جدید در سوریه، تامین تسلیحات از سوی حکومت ایران به حزبالله را دشوارتر میکند.
او بدون اشاره به جزئیات گفت: به نظر میرسد جمهوری اسلامی در حال پایاندادن به حمایت خود از حکومت بشار اسد است.
حکومت ایران اعلام کرده است که خانواده اعضای سفارت خود در دمشق را تخلیه میکند اما گزارش نیویورکتایمز مبنی بر خروج نیروهای نظامی خود از این کشور را تکذیب کرده است.
آموس هوکستاین در بخش دیگری از سخنانش گفت: حزبالله ممکن است قدرت کافی برای جنگیدن با اسرائیل یا حمایت از اسد قدرت نداشته باشد اما برای مسلط بودن در لبنان، نیازی به نیروی زیادی وجود ندارد.
دو منبع ارشد امنیتی لبنان روز جمعه ۱۶ آذر به خبرگزاری رویترز گفتند که حزبالله شمار کمی از «نیروهای مشورتی» خود را از لبنان به سوریه فرستاده است تا از سقوط شهر حمص جلوگیری کند.
فرستاده ویژه رئیس جمهوری آمریکا در امور خاورمیانه در بخش دیگری از سخنان خود در دوحه گفت: شکستهای پیاپی ارتش اسد «مایه شگفتی زیاد نیست» زیرا او طی ١٣ سال گذشته از حمایت بسیار قوی جمهوری اسلامی و روسیه برخوردار بود.
- ترامپ: آمریکا نباید در جنگ سوریه درگیر شود
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب ایالات متحده، روز شنبه با انتشار پستی در رسانه «تروث» نوشت: آمریکا نباید در جنگ سوریه درگیر شود.
او با اشاره به پیشروی «بیسابقه» شبه نظامیان به رهبری «هیئت تحریر الشام» و رسیدنشان به حومه دمشق و آمادهشدن آنها برای حذف بشار اسد گفت: روسیه نیز با از دست دادن ۶۰۰ هزار سرباز در جنگ اوکراین، قادر به جلوگیری از پیشروی مخالفان اسد در سراسر سوریه نیست.
به گفته آقای ترامپ، خروج احتمالی نیروهای روسیه از سوریه، در واقع، «بهترین» اتفاق ممکن برای آنها است زیرا مسکو هرگز منافع زیادی در آن کشور نداشت.
او در پایان با اشاره به اوضاع «آشفته» در سوریه نوشت: این کشور دوست آمریکا نیست و ایالات متحده نباید با آن کاری داشته باشد.
رئیسجمهوری منتخب ایالات متحده تاکید کرد: «این جنگ ما نیست. اجازه دهید ادامه یابد. درگیر نشوید!»
- روسیه، ایران، ترکیه
سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز شنبه پس از دیدار با همتایان ایرانی و ترکیهای خود در دوحه از توافق سه کشور بر سر لزوم «پایان فوری خصومتها» در سوریه خبر داد
او مدعی شد که روسیه خواستار مذاکره میان دولت بشار اسد و «اپوزیسیون مشروع» در سوریه است.
آقای لاوروف در ارتباط با گروه «هیئت تحریرالشام» که رهبری شبهنظامیان را بر عهده دارد، گفت: بهرغم ادعای این گروه مبنی بر تغییر دیدگاههایش، روسیه آن را گروهی «تروریستی» قلمداد میکند.
وزیر خارجه روسیه افزود: اجازه دادن به «گروههای تروریستی» برای کنترل سرزمینهای سوریه «غیر قابل قبول» است.
وی در ارتباط با سیر تحولات در سوریه و سرنوشت پایگاههای نظامی روسیه در این کشور گفت کار او «حدس زدن» نیست.
- آغاز محاصره دمشق
همزمان با اظهارات لاوروف، شورشیان مخالف بشار اسد روز شنبه به دنبال تسخیر چند شهر مجاور دمشق از آغاز محاصره پایتخت سوریه خبر دادند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، حسن عبدالغنی، از فرماندهان شورشیان، گفت نیروهای مخالف اسد «مرحله نهایی» محاصره دمشق را آغاز کردهاند.
به گفته دو شبهنظامی مخالف اسد و نیز یک افسر سوری که عقبنشینی نیروهای دولتی را در گفتگو با خبرگزاری رویترز تایید کرد، کنترل شهر قنیطره در جولان سوریه در نزدیکی مرز با اسرائیل نیز از دست حکومت خارج شده است.
پیش از این، رسانههای اپوزیسیون سوریه گفته بودند که نیروهای ارتش بشار اسد مواضع خود را در منطقه مرزی اسرائیل ترک میکنند.
نشریه «اسرائیل تایمز» به نقل از رسانههای اپوزیسیون سوریه گزارش داد که «نیروهای رژیم اسد در حال تخلیه پستهای خود در استان قنیطره در مرز با اسرائیل هستند.»
پیشروی گروههای شبهنظامی مخالف بشار اسد در سوریه در روزهای اخیر با سرعت در حال انجام است و در ساعات گذشته چندین روستا و شهر در استانهای مختلف از کنترل دولت مرکزی خارج شده است.
- اسرائیل
ارتش اسرائیل روز شنبه اعلام کرد: در حال کمک به نیروهای سازمان ملل متحد در بخش سوریه بلندیهای جولان است تا حمله «افراد مسلح» به یک پایگاه آنها در منطقه «حضر» را دفع کنند.
ارتش اسرائیل در روزهای گذشته نیروهای خود در بلندیهای جولان را تقویت کرده است و تاکید کرده که آماده مقابله با هر سناریو و حمایت از شهروندان اسرائیلی است.
شبهنظامیان مخالف بشار اسد طی ساعات گذشته موفق به کنترل مناطق قنیطره و درعا در مرز سوریه با اسرائیل شدهاند.
در همین ارتباط، رسانههای اسرائیلی گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، برای آمادگی در برابر احتمال فروپاشی ارتش سوریه همزمان با پیشروی سریع نیروهای شورشی، جلسات امنیتی برگزار کرده است.
شبکه ۱۳ اسرائیل اعلام کرد که ارتش این کشور اکنون شورشیان سوری را به عنوان تهدیدی جدی برای بقای حکومت بشار اسد، قلمداد میکند. شبکه ۱۲ نیز گزارش داد که اسرائیل از ضعف ارتش سوریه در برابر نیروهای مخالف، شگفتزده شده است.
شبکه کان هم گزارش داد که اسرائیل و ایالات متحده علائم «فروپاشی احتمالی» ارتش سوریه را مشاهده کردهاند. به همین علت اسرائیل پیامهایی به رهبران شورشی ارسال کرده و از آنها خواسته که از نزدیک شدن به مرز اسرائیل خودداری کنند.
مخالفان دولت بشار اسد روز جمعه در ادامه پیشرویهای خود در سوریه، شهرهای درعا، حمص و دیرالزور و گذرگاه البوکمال را به تصرف در آوردند.