اعمال سیاست های ادغامی دولت ترکیه در طول سالها، زبان کردی را مورد تهدید قرار داده است. اما اکنون به عنوان بخشی از سیاستهای کاهش محدودیت استفاده از اين زبان، دولت اجازه می دهد کلاس های زبان کردی برقرار شوند.
خلیل ججم به دانشجویان دوره پزشکی در دانشگاه ديجل در شهر دياربکر درس ابتدایی زبان کردی می دهد.
تا اواخر دهه ۱۹۸۰ ميلادی، زبان کردی برسميت شناخته نشده بود و صحبت کردن آن یک جرم جدی محسوب می شد. اما کلاس های زبان کردی، بخشی از سیاست های دولت برای کاهش اعمال محدودیت در استفاده از آن است.
«حرکت نوآورانه»
خلیل ججم از اين حرکت استقبال می کند. او می گوید پاسخگويی دولت به انتظارات بسيار مردم، زيباست. اما متاسفانه سال های بسیاری - ۵۰ تا ۶۰ سال – به طول انجاميده است و فقط مدت کوتاهی است که این سیاست در حال اجرا است.
معاون رئیس، رجتور صبری ایگون، که يک کرد است، از آغاز اين کلاس ها پشتيبانی می کند. او این حرکت را نوآورانه و بعنوان بخشی از اقدامات دولت برای بهبود دموکراسی در ترکيه می داند.
او می گوید با اين ابتکار دمکراتیک دولت، بسیاری از تابوها شکسته شده اند، و به اين ترتيب زندگی شکل عادی تری پيدا می کند. زبان کردی یکی از اين تابوها بود.
تحلیلگران می گویند که اعمال سیاست های ادغامی دولت ترکیه در طول سالها، زبان کردی را در معرض خطر قرار داده است. مظلوم اذر، یکی از دانش آموزان که برای کلاس ثبت نام کرده است، اذعان می کند که او تنها کمی کردی صحبت می کند. او از کلاس ها استقبال می کند اما آن را فقط به عنوان یک آغاز برای قدمهای بعدی می داند.
او می گوید اين يک گام بزرگ است، اما بهتر بود که کلاس ها - به خصوص در آموزش بهداشت - اجباری بود. وی می افزايد اگر کلاس های کردی در سطح ابتدایی و متوسطه ارائه می شد، موفق تر نيز بود.
فقط با چند ساعت فاصله ، در منطقه ای که کردهای سوری در اوايل سال جاری از تصرف نيروهای بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه خارج کردند، کودکان در حال یادگیری کردی به عنوان زبان مادری هستند. در کشور همسايه، عراق، کردها سالهاست که از اين حق برخوردارند.
اما رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، در اوایل ماه اکتبر آموزش زبان کردی بعنوان زبان مادری را رد کرد.
رجب طیب اردوغان می گويد: چیزی به عنوان تحصيل زبان مادری وجود ندارد. زبان رسمی این کشور ترکی است و دولت وظیفه خود را با ارائه کلاسهای کردی در مدارس و دانشگاه ها انجام داده است.
اردوغان رد اين درخواست را بی ارتباط با گروه پ کا کا، که یک ار گروه های شورشی کرد در مبارزه با دولت ترکیه است، دانست.
مبارزه با جنگ زبان
سیاستمداران کردی که محدودیت های دولت درمورد کردها را به چالش می کشند نیز با فشار روز افزون مواجهند.
عبدالله دميرباش، شهردار دیاربکر ضمن اشاره به دادگاه های اخير که با آنان مواجه بوده است، انتشار اطلاعات در مورد خدمات، و حتی نشر کتاب های کودکان به زبان کردی را از جمله جرائم خواند. هزاران تن از همکاران حزب دميرباش در سال جاری تحت قوانین ضد ترور بازداشت شده اند.
دميرباش می گوید با به دست آوردن حقوق بیشتر توسط کردها در سراسر منطقه، دولت ناچار به تصمیم گيری خواهد شد.
او می پرسد، چگونه دولت با شهروندان کرد برخورد می کند؟ آيا با آنها به عنوان شهروندان آزاد و برابر برخورد می کند، یا به عنوان برده؟ او می گوید که کردها خواهان برادری هستند. و اگر برادری وجود نداشته باشد، آنها همسایه خواهند بود.
در مرکز فرهنگی دجله فرات، آزادانه آهنگ های کردی خوانده می شود و زبان و فرهنگ کردی به طور فزاینده ای نمايان است. قرار است در ماه آينده، نمايش هملت به زبان کردی برگزار شود.
فارقين، خواننده محلی، بر این باور است که در سراسر منطقه برای احقاق حقوق کردها، حرکتی رو به رشد بوجود آمده است.
او می گوید خواسته های کردها در عراق و سوریه به خواسته های کردها در ترکيه فشار وارد می کند. و هر گونه مبارزه آزادی طلبانه قطعا مردم ترکیه را تحت تاثير قرار می دهد. او می گوید که ترکیه زیر سایه مبارزات در این کشورها است و نمی تواند خود را جدا کند.
«بهار کردی» عبارتی است که به طور فزاینده ای در دیاربکر شنیده می شود. سوال آن است که آيا آنکارا تغييرات گسترده در منطقه را با آغوشی باز می پذيرد يا در برابر آن مقاومت خواهد کرد؟
از دوريان جونز - صدای آمريکا
خلیل ججم به دانشجویان دوره پزشکی در دانشگاه ديجل در شهر دياربکر درس ابتدایی زبان کردی می دهد.
تا اواخر دهه ۱۹۸۰ ميلادی، زبان کردی برسميت شناخته نشده بود و صحبت کردن آن یک جرم جدی محسوب می شد. اما کلاس های زبان کردی، بخشی از سیاست های دولت برای کاهش اعمال محدودیت در استفاده از آن است.
«حرکت نوآورانه»
خلیل ججم از اين حرکت استقبال می کند. او می گوید پاسخگويی دولت به انتظارات بسيار مردم، زيباست. اما متاسفانه سال های بسیاری - ۵۰ تا ۶۰ سال – به طول انجاميده است و فقط مدت کوتاهی است که این سیاست در حال اجرا است.
معاون رئیس، رجتور صبری ایگون، که يک کرد است، از آغاز اين کلاس ها پشتيبانی می کند. او این حرکت را نوآورانه و بعنوان بخشی از اقدامات دولت برای بهبود دموکراسی در ترکيه می داند.
او می گوید با اين ابتکار دمکراتیک دولت، بسیاری از تابوها شکسته شده اند، و به اين ترتيب زندگی شکل عادی تری پيدا می کند. زبان کردی یکی از اين تابوها بود.
تحلیلگران می گویند که اعمال سیاست های ادغامی دولت ترکیه در طول سالها، زبان کردی را در معرض خطر قرار داده است. مظلوم اذر، یکی از دانش آموزان که برای کلاس ثبت نام کرده است، اذعان می کند که او تنها کمی کردی صحبت می کند. او از کلاس ها استقبال می کند اما آن را فقط به عنوان یک آغاز برای قدمهای بعدی می داند.
او می گوید اين يک گام بزرگ است، اما بهتر بود که کلاس ها - به خصوص در آموزش بهداشت - اجباری بود. وی می افزايد اگر کلاس های کردی در سطح ابتدایی و متوسطه ارائه می شد، موفق تر نيز بود.
فقط با چند ساعت فاصله ، در منطقه ای که کردهای سوری در اوايل سال جاری از تصرف نيروهای بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه خارج کردند، کودکان در حال یادگیری کردی به عنوان زبان مادری هستند. در کشور همسايه، عراق، کردها سالهاست که از اين حق برخوردارند.
اما رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، در اوایل ماه اکتبر آموزش زبان کردی بعنوان زبان مادری را رد کرد.
رجب طیب اردوغان می گويد: چیزی به عنوان تحصيل زبان مادری وجود ندارد. زبان رسمی این کشور ترکی است و دولت وظیفه خود را با ارائه کلاسهای کردی در مدارس و دانشگاه ها انجام داده است.
اردوغان رد اين درخواست را بی ارتباط با گروه پ کا کا، که یک ار گروه های شورشی کرد در مبارزه با دولت ترکیه است، دانست.
مبارزه با جنگ زبان
سیاستمداران کردی که محدودیت های دولت درمورد کردها را به چالش می کشند نیز با فشار روز افزون مواجهند.
عبدالله دميرباش، شهردار دیاربکر ضمن اشاره به دادگاه های اخير که با آنان مواجه بوده است، انتشار اطلاعات در مورد خدمات، و حتی نشر کتاب های کودکان به زبان کردی را از جمله جرائم خواند. هزاران تن از همکاران حزب دميرباش در سال جاری تحت قوانین ضد ترور بازداشت شده اند.
دميرباش می گوید با به دست آوردن حقوق بیشتر توسط کردها در سراسر منطقه، دولت ناچار به تصمیم گيری خواهد شد.
او می پرسد، چگونه دولت با شهروندان کرد برخورد می کند؟ آيا با آنها به عنوان شهروندان آزاد و برابر برخورد می کند، یا به عنوان برده؟ او می گوید که کردها خواهان برادری هستند. و اگر برادری وجود نداشته باشد، آنها همسایه خواهند بود.
در مرکز فرهنگی دجله فرات، آزادانه آهنگ های کردی خوانده می شود و زبان و فرهنگ کردی به طور فزاینده ای نمايان است. قرار است در ماه آينده، نمايش هملت به زبان کردی برگزار شود.
فارقين، خواننده محلی، بر این باور است که در سراسر منطقه برای احقاق حقوق کردها، حرکتی رو به رشد بوجود آمده است.
او می گوید خواسته های کردها در عراق و سوریه به خواسته های کردها در ترکيه فشار وارد می کند. و هر گونه مبارزه آزادی طلبانه قطعا مردم ترکیه را تحت تاثير قرار می دهد. او می گوید که ترکیه زیر سایه مبارزات در این کشورها است و نمی تواند خود را جدا کند.
«بهار کردی» عبارتی است که به طور فزاینده ای در دیاربکر شنیده می شود. سوال آن است که آيا آنکارا تغييرات گسترده در منطقه را با آغوشی باز می پذيرد يا در برابر آن مقاومت خواهد کرد؟
از دوريان جونز - صدای آمريکا